چگونه از ابتلا به آبله میمون در سفر پیشگیری کنیم؟

آبله میمون در طول تاریخ همیشه محدود به آفریقا بود و از همین رو، امروزه دانشمندان متحیر شده‌اند که چگونه این بیماری در جهان شیوع پیدا کرده است. با توجه به گزارش CDC، آبله میمون تا دوم مرداد ۱۴۰۱ در ۷۴ کشور گزارش شده و تعداد مبتلایان در سطح جهان به مرز ۱۷,۰۰۰ نفر رسیده است. افزایش تعداد مبتلایان باعث شده است تا سازمان جهانی بهداشت برای شیوع سریع آبله میمون وضعیت اضطراری بهداشتی جهانی اعلام کند. این وضعیت، بالاترین سطح هشدار WHO محسوب می‌شود.

برای آشنایی بیشتر با این بیماری و نحوه پیشگیری از آن، ادامه مقاله را از دست ندهید.

هرآنچه باید درباره آبله میمون بدانید:

آبله میمون چیست؟

آبله میمون ویروسی بومی در بخش‌هایی از آفریقای مرکزی و غربی است که به آبله شباهت دارد؛ اما با شدت کمتری اتفاق می‌افتد و میزان مرگ‌ومیر آن کمتر از چهار درصد است. افراد مبتلا معمولا در عرض چند هفته بدون نیاز به بستری در بیمارستان بهبود می‌یابند.

_{منبع عکس: سایت prevention.com (عکاس: ناشناس)}

تاریخچه آبله میمون

آبله میمون اولین بار در سال ۱۹۵۸ کشف شد؛ هنگامی که شیوع دو بیماری شبیه به آبله در میمون‌های آزمایشگاهی به چشم خورد. در نتیجه، از نام میمون برای بیماری مزبور استفاده کردند؛ گرچه منشا این بیماری همچنان ناشناخته مانده است. جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC)، اولین مورد آبله میمون در انسان را در سال ۱۹۷۰ گزارش کرد.

سازمان جهانی بهداشت، جوندگان را عامل احتمالی شیوع بیماری می‌داند و طبق اعلام آژانس سلامت سازمان ملل، شواهدی از ویروس آبله میمون در بسیاری از حیوانات از جمله سنجاب‌های نواری، سنجاب‌های درختی، موش‌های صحرایی گامبیایی، موش‌های زمستان‌خواب و گونه‌های مختلف میمون‌ها در آفریقا یافت شده است.

_{منبع عکس: سایت reuters.com (عکاس: ناشناس)}

بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا (CDC)، اولین شیوع آبله میمون در خارج از آفریقا با واردات پستانداران آلوده در سال ۲۰۰۳ در ایالات متحده آمریکا اتفاق افتاد که پس از ابتلای ۷۱ آمریکایی به پایان رسید. در حال حاضر، بسیاری از متخصصان نگران هستند که آبله میمون اکنون مانند سیفلیس و اچ‌آی‌وی، به یک عفونت مقاربتی تبدیل شود.

تا قبل از شیوع آبله میمون در سال ۲۰۲۲، تقریبا تمام موارد ابتلا در بسیاری از کشورهای آفریقای مرکزی و غربی گزارش شده بود و سایر مردم جهان فقط در صورتی این بیماری را می‌گرفتند که به کشورهای آفریقایی درگیر بیماری سفر می‌کردند یا در اثر تماس با حیوانات وارداتی مبتلا شده بودند.

آبله میمون در کدام کشورها شیوع دارد؟

_{منبع عکس: سایت euronews.com (عکاس: ناشناس)}

برای اولین بار، آبله میمون در اروپا و آمریکای شمالی و در میان افرادی شیوع پیدا کرده است که هیچ سفری به آفریقا نداشته‌اند؛ جایی که این بیماری بومی آن محسوب می‌شود. «آژانس امنیت سلامت بریتانیا» (UKHSA)، به‌عنوان اولین مرجع بهداشتی در اروپا در هفت مه (۱۷ اردیبهشت) یک مورد آبله میمون را در فردی شناسایی کرد که اخیرا از نیجریه به بریتانیا پرواز کرده بود.

کشورهای اتحادیه اروپا با بیشترین موارد ابتلا عبارت‌اند از اسپانیا (۳,۱۰۰)، بریتانیا (۲,۲۰۰)، آلمان (۲,۲۰۰) و فرانسه (۱,۷۰۰). استرالیا، پرتغال، بلژیک، هلند، دانمارک، ایتالیا و سوئد نیز همگی موارد ابتلا به این ویروس را گزارش کرده‌اند. در آمریکای شمالی نیز کانادا و ایالات متحده آمریکا با این بیماری دست‌وپنجه نرم می‌کنند. 

_{منبع عکس: سایت forbes.com (عکاس: ناشناس)}

طبق داده‌های سازمان بهداشت جهانی، بیش از ۱۶,۰۰۰ مورد بیماری در بیش از ۷۰ کشور در سال ۲۰۲۲ اعلام شده و تعداد موارد تاییدشده از اواخر ژوئن تا اوایل ژوئیه، ۷۷ درصد افزایش یافته است. بر اساس نظر کارشناسان، این اعداد و ارقام واقعیت شیوع بیماری را نشان نمی‌دهد و آمار مبتلایان بسیار بیشتر از مواردی است که به‌طور رسمی ثبت شده‌اند. شیوع اخیر بیماری تنها منجر به مرگ پنج نفر در سراسر جهان شده است.

آبله میمون در ایران

رئیس اداره مراقبت بیماری‌های واگیردار وزارت بهداشت به شناسایی چندین بیمار مشکوک به آبله میمون اشاره کرده است که خوشبختانه نتیجه آزمایش همه افراد مشکوک به آبله میمون منفی شده است. البته دلیل میزان شیوع این ویروس در جهان و همچنین ورود مسافران زیاد از کشورهای همسایه، احتمال ورود این بیماری واگیردار به کشور بعید نیست؛ اما در زمان انتشار این خبر، هنوز موردی از ابتلای قطعی در ایران ثبت نشده است.

علایم آبله میمون

_{منبع عکس: سایت news.llu.edu (عکاس: ناشناس)}

آبله میمون نوعی آبله است که علائم خفیف‌تر و کشندگی کمتری دارد. علائم رایج این بیماری شامل تب، تورم غدد لنفاوی، سردرد، بدن‌درد، لرز و خستگی است. علاوه بر این، آبله میمون، بثوراتی (ضایعه پوستی شبیه به جوش) به‌شکل علائم قرمز مسطح به وجود می‌آورد که برجسته می‌شود، چرک می‌کند و می‌تواند با درد و خارش همراه باشد. ضایعات پوستی مراحل مختلفی را طی می‌کنند و در این تغییرات ممکن است به آبله مرغان یا سیفلیس شباهت پیدا کنند. این ضایعات عمدتا در اطراف صورت، دست‌ها، پاها و اندام تناسلی ظاهر شوند که در نهایت دلمه می‌بندند و می‌افتند. آبله میمون معمولا خودبه‌خود بهبود می‌یابد.

دوره بیماری آبله میمون اغلب ۱۴ تا ۲۸ روز است

طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت، علائم بالینی مرسوم در شیوع کنونی بیماری مشاهده نمی‌شود و بسیاری از بیماران فقط یک یا چند ضایعه پوستی دارند و همین طور ضایعاتی که در ناحیه تناسلی یا اطراف مقعد شروع می‌شوند و فراتر از آن‌ها نمی‌روند. برخی موارد ابتلا نیز بدون ضایعات پوستی، اما درد مقعدی و خونریزی هستند. به‌گفته سازمان بهداشت جهانی، غدد لنفاوی متورم به‌طور خاص علامتی است که معمولا به پزشکان کمک می‌کند، آبله میمون را از آبله مرغان یا آبله تشخیص دهند.

بیماری آبله میمون معمولا دو تا چهار هفته طول می‌کشد و علائم آن بین پنج تا ۲۱ روز پس از ابتلا ظاهر می‌شود. موارد شدید بیماری بیشتر بین کودکان رخ می‌دهد.

راه‌ های انتقال آبله میمون

_{منبع عکس: سایت newsweek.com (عکاس: ناشناس)}

ویروس آبله میمون معمولا از طریق ضایعات پوستی، مایعات بدن و غشای مخاطی (چشم، بینی یا دهان) منتقل می‌شود. هر فردی می‌تواند با تماس مستقیم چهره به چهره یا پوست به پوست با انسان آلوده یا با دست‌زدن به رخت‌خواب و لباس‌های فرد مبتلا، آلوده به ویروس شود. همچنین احتمال انتقال بیماری از طریق حیوان آلوده وجود دارد که با گازگرفتگی یا چنگ‌زدن صورت می‌گیرد یا حتی استفاده از گوشت یا محصولات مرتبط با حیوان آلوده نیز می‌تواند به بیماری انسان‌ بینجامد. متاسفانه، زنان باردار می‌توانند ویروس را از طریق جفت به جنین خود منتقل کنند.

هنوز مشخص نیست که آیا افراد آلوده بدون علامت بیماری می‌توانند ویروس آبله میمون را منتقل کنند یا خیر. تاکنون مشخص شده است که این بیماری معمولا پس از شروع علائم مسری می‌شود و در نتیجه، برخلاف کرونا بسیار راحت‌تر می‌توان از شیوع آن جلوگیری کرد. ضمن اینکه آبله میمون به‌سادگی سرایت نمی‌کند و فرد مبتلا اغلب خیلی زود متوجه بیماری خود می‌شود.

البته به عقیده متخصصان، موارد جدید ابتلا غیرمعمول است و بیشتر در میان مردان همجنسگرا مشاهده می‌شود.

درمان آبله میمون

شرکت دانمارکی «باوارین نوردیک» (Bavarian Nordic) توانسته است از کمیسیون اروپا مجوز تولید واکسن آبله میمون را بگیرد. پیش‌تر در اوایل سال ۲۰۲۲ از داروی ضدویروسی خوراکی «تیکوویریمات» (Tecovirimat) در کشورهای اتحادیه اروپا برای درمان آبله میمون استفاده می‌شد تا گسترش و شدت ویروس محدود شود.

واکسن آبله نیز می‌تواند از افراد بیمار در برابر ابتلا به آبله میمون محافظت کند؛ زیرا این دو ویروس ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند. بسیاری از مردم جهان دارای مصونیت قبلی نسبت به آبله میمون هستند که این امر به واکسیناسیون‌های گذشته آبله مربوط می‌شود. با توجه به ریشه‌کنی آبله و پایان برنامه واکسیناسیون، اکنون افراد جوان در برابر این بیماری ویروسی آسیب‌پذیرتر هستند.

طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، بیماران مشکوک به آبله میمون باید مورد بررسی قرار بگیرند و در صورت تایید، برای مدت ۲۱ روز ایزوله شوند تا ضایعات پوستی آن‌ها پوسته‌پوسته شود، از بین برود و لایه جدید پوستی در زیر آن به وجود آید. همچنین توصیه می‌شود که در صورت امکان، افراد مبتلا در اتاق جداگانه بخوابند، غذا بخورند و از سرویس بهداشتی مجزا استفاده کنند.

آیا قوانین و ممنوعیت خاصی برای سفر در دوره شیوع آبله میمون وجود دارد؟

_{منبع عکس: سایت euronews.com (عکاس: ناشناس)}

در حال حاضر (مرداد ۱۴۰۱)، شیوع آبله میمون منجر به اعمال محدودیت سفر نشده است. با این حال، «هانس کلوگه» (Hans Kluge)، مدیر منطقه‌ای اروپا در سازمان جهانی بهداشت هشدار داده است که با ورود به فصل تابستان و متعاقبا شکل‌گیری تجمعات، جشنواره‌ها و مهمانی‌های دسته‌جمعی، انتقال بیماری تسریع می‌شود و این امر می‌تواند محدودیت‌های سفر را در پی داشته باشد.

در طول سفر اگر مبتلا به بیماری آبله میمون باشید، ممکن است در مقصد ایزوله شوید یا دسترسی محدودی به مراقبت‌های بهداشتی به‌موقع و مناسب داشته باشید. 

توصیه‌ های بهداشتی برای ایمن بودن از آبله میمون در سفر

_{منبع عکس: سایت traveloffpath.com (عکاس: ناشناس)}

سازمان جهانی بهداشت توصیه کرده، هر فردی که مبتلا به آبله میمون است یا علائم عفونت‌های ویروسی را دارد، از سفر خودداری کند تا زمانی که خطری برای سلامت عمومی محسوب نشود. آبله میمون در سفر نباید مشکلی ایجاد کند؛ مگر اینکه افراد در طول سفر به کشورهایی با نرخ عفونت بالا، رفتارهای پرخطرتر انجام دهند.

هنوز تمام حقایق مربوط به آبله میمون و تاثیر کامل آن بر سفر مشخص نیست؛ اما شیوع سریع این بیماری باعث شده است تا سازمان بهداشت جهانی آن را وضعیت اضطراری سلامت عمومی اعلام کند. پس در طول سفر توصیه‌های بهداشتی عمومی را رعایت کنید و دست‌های خود را حداقل برای ۲۰ ثانیه با آب و صابون بشویید یا زمانی که در محیط عمومی هستید از مواد ضدعفونی‌ دست استفاده کنید.

اگر قصد شرکت در گردهمایی یا رویدادی را دارید که مستلزم تعاملات نزدیک، طولانی و مکرر بین افراد است، مراقب باشید و تماس پوست به پوست را کاهش دهید. چنانچه در معرض تماس با فرد آلوده قرار گرفتید، به‌مدت ۲۱ روز به علائم آن توجه کنید و از مصرف داروهایی که به کاهش تب معروف هستند، مانند استامینوفن، ایبوپروفن و… بپرهیزید.

تاکنون هیچ توصیه‌ای مبنی بر استفاده از ماسک یا واکسیناسیون برای عموم مردم در ارتباط با آبله میمون صادر نشده است؛ مگر در مورد کارکنان مراکز بهداشتی که مستقیما با بیماران مبتلا سروکار دارند.

_{منبع عکس کاور: سایت ctravelweekly-asia.com (عکاس: ناشناس)}