چشم‌انداز عضویت اوکراین و مولداوی؛ چالش‌های پیش‌روی گسترش اتحادیه اروپا چیست؟

پنج کشور منطقه غرب بالکان یعنی آلبانی، بوسنی و هرزگوین، مقدونیه شمالی، مونته‌نگرو و صربستان به همراه اوکراین و مولداوی نامزد عضویت در اتحادیه اروپا هستند. به گفته شارل میشل تعیین موعد برای پذیرش عضویت اعضای جدید نشان‌دهنده «جدیت» هر دو طرف خواهد بود. 

گسترش اتحادیه اروپا قرار است در جریان نشست‌های آتی رهبران ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا مورد بحث و بررسی قرار بگیرد. آنها به طور خاص در مورد آغاز مذاکرات عضویت در اتحادیه اروپا با اوکراین و مولداوی اعلام نظر خواهند کرد. 

کمیسیون اروپا قرار است پائیز سال جاری توصیه‌های خود در این زمینه را به ۲۷ کشور عضو اطلاع دهد. اوکراین و مولداوی در ماه ژوئن سال ۲۰۲۲ یعنی تنها چند ماه پس از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین به جایگاه کشورهای نامزد عضویت در اتحادیه اروپا دست یافتند.

اورزولا فن در لاین سال گذشته خطاب به اوکراین و دیگر کشورهای نامزد عضویت در اتحادیه اروپا گفته بود: «شما بخشی از خانواده ما هستید، آینده شما در جمع اتحادیه ما است و اتحاد ما هم بدون شما کامل نیست.»

عضویت اوکراین و مولداوی به دلیل شرایط موجود که پس از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین پدید آمده است بیش از دیگر کشورها در کانون توجه قرار دارد.

تبعات پذیرش اعضای جدید برای اتحادیه اروپا چه خواهد بود؟

یکی از مهمترین پیامدهای پذیرش اعضای جدید برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا جنبه اقتصادی و فشار آن بر بودجه اعضاء خواهد بود. 

برخی از کشورهای عضو مانند لهستان، یونان و مجارستان که هم‌اکنون از نظر اقتصادی از عضویت در اتحادیه اروپا سود می‌برند در صورت پذیرش اعضای جدید به کمک‌کنندگان مالی به بودجه این اتحادیه تبدیل خواهند شد.

آلمان و فرانسه نیز که هم‌اکنون بیشتر از آنکه کمک دریافت کنند در حال کمک به بودجه اتحادیه اروپا هستند احتمالا با پذیرش اعضای جدید مجبور به افزایش کمک‌های خود خواهند بود. 

هر کدام از ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا می‌توانند درخواست پذیرش یک عضو جدید را وتو کنند. به این ترتیب سیاست داخلی کشورهای عضو نقشی تعیین‌کننده در موضع‌گیری آنها در قبال پذیرش اعضای جدید خواهد داشت.

لزوم دستیابی به اتفاق نظر در تصمیم‌های اتحادیه اروپا می‌تواند یکی دیگر از موانع پذیرش اعضای جدید باشد. بسیاری از سیاستمداران اروپایی بر این باور هستند که اتحادیه اروپا باید پیش از پذیرش اعضای جدید اصلاحات داخلی انجام دهد و روند تصمیم‌گیری را تسهیل کند.

اصلاحات داخلی در اتحادیه اروپا و انتخابات سال ۲۰۲۴

مخالفان پذیرش اعضای جدید معتقد هستند که کشورهای عضو هم‌اکنون برای دستیابی به اتفاق نظر مجبور به برپایی نشست‌های طولانی هستند و این وضع با فراتر رفتن تعداد اعضاء سخت‌تر هم خواهد شد. 

این در حالی است که تاکنون برنامه مدون و قابل توجهی برای اصلاح ساز و کارهای داخلی اتحادیه اروپا ارائه نشده است.

انتظار می‌رود که کارزار انتخابات پارلمان اروپا در ماه ژوئن سال ۲۰۲۴ فرصتی برای بحث و ارائه پیشنهادها در راستای اصلاح ساز و کارهای اتحادیه اروپا باشد. 

این در حالی است که آینده پارلمان اروپا در صورت پذیرش اعضای جدید نیز یکی از موضوعات مورد بحث در روند پذیرش اعضای جدید خواهد بود. 

اوکراین با جمعیت ۴۴ میلیون نفری خود در صورت عضویت در اتحادیه اروپا می‌بایست بین ۵۰ تا ۶۰ نماینده در پارلمان اروپا داشته باشد. 

افزایش یا کاهش تعداد نمایندگان پارلمان اروپا یکی از مسائلی است که در روند پذیرش اعضای جدید باید مورد بحث قرار بگیرد. 

از سوی دیگر نقش کلیدی اوکراین در بازار غلات جهان به این معنا خواهد بود که پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا بر سیاست‌های بروکسل در زمینه امور کشاورزی بی‌تاثیر نخواهد بود.

311311