چرا پای «گل یخ» کوروش یغمایی به منچسترسیتی، لیورپول و اینترمیلان باز شد؟

مهسا بهادری: کوروش یغمایی خواننده و نوازنده مشهور ایرانی به تازگی در اکانت شخصی خود ویدئوهایی از حساب‌ اینستاگرامی چندین باشگاه بین‌المللی فوتبال بازنشر کرده که در آن از موسیقی ترانه «گل یخ» استفاده شده است. در روزهای گذشته صفحات اینستاگرامی باشگاه‌های منچسترسیتی، لیورپول، اینتر میلان، یوونتوس و صفحه رسمی اینستاگرام جام جهانی فوتبال زنان، ویدئوهایی با آهنگ ترانه معروف «گل یخ» که توسط «مت بی‌لا» ریمیکس‌ شده را منتشر کردند. انتشار این ویدئوها با استقبال گسترده کاربران ایرانی در شبکه‌های اجتماعی مواجه شده است.

پیش از این هم هندی‌ها موسیقی (آهای سیاه زنگی دلمو نکن خون، آی تو رفتی کجا منم چو مجنون، جمال جمالک جمال جمال قدو) را به شیوه دیگر تنظیم کرده بودند و روی فیلم سینمایی «animal» قرار داده بودند.

کوروش یغمایی که به باور برخی کارشناسان، بنیان‌گذار موسیقی راک در ایران است، بعد از انقلاب اسلامی در ایران، سال‌ها ممنوع‌الکار بود. او در دهه هفتاد خورشیدی مجوز ساخت و انتشار چند آلبوم موسیقی را دریافت کرد. اما این دوران بسیار کوتاه بود و یغمایی مجدد از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ممنوع‌الکار شد که تا به امروز ادامه دارد.

سعید ذهنی موسیقی‌دان درباره گرایش به این نوع از موسیقی توضیح داد و گفت: «سال‌هاست که گرایش و توجهی ویژه نسبت به موسیقی اورینتال (شرقی) در غرب مشهود است و این گرایش هم بخاطر بکر بودن و تنوع بی‌نظیر این نوع از موسیقی است. موسیقی ایرانی از نظر تنوع و تکثر نغمه (ملودی) بسیار غنی است، اما بزرگ‌ترین ضعف موسیقی ما هارمونی است. موسیقی ما مونوفونیک (تک صدایی) است و به لحاظ هارمونی فقیر است؛ البته در این میان استادانی مانند احمد پژمان یا حسین علیزاده و حتی بسیاری از آهنگسازان معاصر ایرانی هستند که به دنبال خلق آثار هارمونیک در موسیقی هستند. امروزه استفاده از ملودی‌های شرقی در خلق موسیقی‌های فیلم، اپرا و حتی در بازی‌های کامپیوتری بسیار چشمگیر و قابل توجه است. این موسیقی شرقی که درباره آن صبحت می‌کنم الزاما درباره موسیقی ایرانی نیست و موسیقی ترکی، عربی و همینطور موسیقی پنتاتونیک ( پنج صدایی) خاور دور ( ژاپن ، چین … ) را نیز شامل می‌شود. این نوع از موسیقی‌ها که ما با نام موسیقی اورینتال از آن یاد می‌کنیم بسیار بکر هستند، به همین دلیل هم ممکن است حتی در کنسرت‌های راک، استفاده از موسیقی شرقی را بشنویم که بخاطر جذابیت آن است. مردم دنیا به خاطر تازه بودن و بکر بودن ملودی‌ها با ترکیبی که به شکل مدرن انجام می‌شود، به موسیقی (فیوژن) علاقه مندند. به همین خاطر هم اشاره کردید مشاهده شده بین اجرای یک گروه موسیقی راک یا متال صدای استاد بنان پخش شده یا این استفاده‌ای که اخیرا از ترانه «گل یخ» کوروش یغمایی صورت گرفته است.»

باتوجه به توضیحات سعید ذهنی به این نتیجه می‌رسیم که این نوع از موسیقی‌ها که ما با نام موسیقی اورینتال از آن یاد می‌کنیم بسیار بکر هستند، به همین دلیل هم ممکن است حتی در کنسرت‌های راک، استفاده از موسیقی شرقی را بشنویم که بخاطر جذابیت آن است. مردم دنیا به خاطر تازه بودن و بکر بودن ملودی‌ها با ترکیبی که به شکل مدرن انجام می‌شود، به این نوع از ملودی علاقه پیدا کردند. به همین خاطر هم بین اجرای یک گروه موسیقی راک یا متال صدای استاد بنان هم پخش شود به احتمال زیاد این ماجرا به خاطر تازگی این نوع از موسیقی اورینتال است که جامعه بین المللی از آن استقبال می کند. یا این ماجرایی که اخیرا برای «گل یخ» کوروش یغمایی پیش آمده، به خاطر نو بودن تازگی و تاثیرگذاری ملودی است که افراد دیگر کشورها سراغ آن می‌روند، مثلا چندوقت پیش هم موسیقی «جمال جمالک جمالو» را به شکلی مدرن تنظیم کرده بودند و روی یک فیلم هندی گذاشته بودند همه این موارد نشان می‌دهد که جامعه در حال حاضر به دنبال چیزهای تازه نو و بکر است و این ویژگی را ملودی‌های شرقی دارند.

245245