چرا نمی توانم دوست پیدا کنم؟ عوارض نداشتن دوست + راهکار

هرچه سن انسان‌ بیشتر می‌شود، سخت‌تر می‌تواند دوست پیدا کند. بسیاری از بزرگ‌سالان هیچ دوستی ندارند و احساس می‌کنند کسی نمی‌تواند آنها را درک کند. این مسئله در جوامع امروزی شایع است و باید فکری به حالش کرد. داشتن دوست ارتباط مستقیم با سلامت روان افراد دارد. در این مقاله، به سؤال چرا نمی توانم دوست پیدا کنم؟ پاسخ می‌دهیم و راهکارهایی ارائه می‌کنیم که می‌توانید با به‌کارگرفتن‌شان مشکل را حل کنید و دوستان جدیدی پیدا کنید.

چرا نمی توانم دوست پیدا کنم؟

روان‌شناسان مختلفی درباره این مسئله تحقیق و دلایل گوناگونی ارائه کرده‌اند که چرا افراد نمی‌توانند دوستی قابل‌اعتماد و صمیمی پیدا کنند. در ادامه، ۷ نمونه مهم از این دلایل را بررسی می‌کنیم.

۱. هنگام برقراری ارتباطات جدید اضطراب دارید

ممکن است هنگام ملاقات با افراد جدید، اضطراب داشته باشید. این مسئله طبیعی است و بسیاری از افراد دچارش می‌شوند. علت این اضطراب ترس است، ترس از اینکه دیگران دست رد به سینه شما بزنند یا درباره شما فکر اشتباهی کنند.

اگر نتوانید استرس خود را مهار کنید، برای برقراری ارتباط با دیگران دچار مشکل می‌شوید. وقتی مضطرب هستید، دیگر نمی‌توانید روی ارتباط و صحبت‌هایتان با طرف مقابل تمرکز کنید. این احساس ناخوشایند به‌مرور زمان سبب می‌شود که ترجیح دهید با افراد جدید آشنا نشوید و دوستی پیدا نکنید.

۲. از ملاقات‌ با افراد جدید اجتناب می‌کنید

یکی از مهم‌ترین سؤالات در زمینه دوست پیداکردن این است که از کجا دوست پیدا کنم؟ اگر در جامعه (مثلا مدرسه یا محل کار) یا فضای مجازی حضور داشته باشید، به این معناست که فرصت‌های بی‌شماری برای دوست پیداکردن دارید. بااین‌حال، ممکن است بسیاری از این فرصت‌ها را بی‌دلیل از دست بدهید. گاهی پیداکردن دوست مثل جلو رفتن، سلام‌کردن و صحبت‌کردن درباره موضوعی روزمره ساده است، اما شما از آن اجتناب می‌کنید. این به‌خاطر ترسی است که از روبه‌روشدن با ناشناخته‌ها دارید.

بهتر است به‌جای اینکه بگویید چرا نمی توانم دوست پیدا کنم از خودتان بپرسید «چرا خودم را در موقعیت‌هایی برای دوست‌یابی قرار نمی‌دهم؟» علت‌های اجتناب را پیدا کنید و وقتی فرصتی برای ایجاد ارتباطات جدید پیدا کردید، با ترستان مقابله کنید و جلو بروید.

۳. برای دوست‌شدن با همه افراد به خودتان فشار می‌آورید

بعضی از افراد برای جلب رضایت همه، خودشان را تحت‌فشار قرار می‌دهند. آنها تصور می‌کنند هرچه دوستان بیشتری داشته باشند بهتر است. البته معمولا بعد از مدتی احساس تنهایی می‌کنند و از خود می‌پرسند: «چرا من دوست صمیمی ندارم؟»

نیازی نیست تعداد دوستانتان آن‌قدر زیاد باشد که بتوانید ورزشگاه آزادی را با آنها پر کنید! گاهی اوقات یک دوست قابل‌اعتماد و صمیمی می‌تواند همه نیازهای شما را برآورده کند و رابطه اجتماعی عمیق و باکیفیتی برایتان بسازد.

اهمیتی ندارد که فهرست دوستان شما چقدر بلند است؛ مهم این است که رابطه شما با دوستان نزدیکتان تا چه حد صمیمی و امن است.

۴. تصور می‌کنید رابطه دوستی خودبه‌خود شکل می‌گیرد

بسیاری از ما در دوران کودکی موقع بازی با بچه‌های همسایه دوست پیدا می‌کردیم. در دوران مدرسه هم معمولا با دانش‌آموز بغل‌دستی صمیمی می‌شدیم. در دانشگاه هم برقراری ارتباط با سایر دانشجویان راحت بود. پیداکردن دوست معمولا زمانی دشوار می‌شود که از این اجتماعات خارج می‌شویم.

بعضی از افراد بعد از فارغ‌التحصیلی هم ارتباطشان را با همان دوستان قدیمی حفظ می‌کنند و دوستی‌شان چند دهه دوام می‌یابد. افرادی هم هستند که بدون دوست صمیمی تحصیلاتشان را به پایان می‌رسانند. اگر جزو این افراد هستید و تصور می‌کنید پیداکردن دوست همچنان خودبه‌خود اتفاق می‌افتد، در اشتباهید. شما باید موقعیت‌هایی برای برقراری ارتباط با دیگران ایجاد کنید، مثل:

• ثبت‌نام در کلاس‌های ورزشی؛
• مشارکت در فعالیت‌های تفریحی با همکاران؛
• انجام فعالیت‌های داوطلبانه خیریه.

۵. تمایل خود به ادامه رابطه را نشان نمی‌دهید

تصور کنید در مهمانی با فردی ملاقات می‌کنید و به او علاقه‌مند می‌شوید. احتمالا در طول مهمانی با او صحبت می‌کنید و از او می‌خواهید چند روز بعد، ملاقات دیگری داشته باشید. در روابط دوستی هم چنین تمایلی نیاز است. گاهی اوقات در مهمانی یا جلسه با کسی برخورد می‌کنید که می‌تواند دوست خوبی برای شما باشد، اما تمایلی به ادامه ارتباط با او نشان نمی‌دهید، در نتیجه ارتباطی که تازه شکل گرفته است در همان مجلس تمام می‌شود و دیگر دوست‌تان را نمی‌بینید.

۶. معیاری برای دوست‌یابی ندارید

معیار دوستی در کودکی این بود که دوست‌تان با شما همسایه باشد و بتواند در ساعات مشخصی با شما بازی کند. در بزرگ‌سالی، انسان‌ها ویژگی‌های شخصیتی متفاوتی را بروز می‌دهند، و جایگاه‌های اجتماعی متفاوت و فرهنگ‌های گوناگونی دارند. پس مهم است که دوست‌تان در زمینه‌های مختلف با شما هماهنگ باشد. پیداکردن دوست صرفا بر اساس اینکه مثلا کسی همکار شماست، شدنی نیست. باید معیارهایی برای دوستی عمیق داشته باشید و با کسی دوست شوید که ویژگی‌های مدنظرتان را داشته باشد.

برای پیداکردن دوست فوق‌العاده‌ای که با معیارهای شما هماهنگ باشد، خودتان هم باید فوق‌العاده باشید.

۷. نمی‌خواهید مسئولیت صمیمیت با دیگران را بپذیرید

صمیمیت با دیگران به‌رغم تمام مزیت‌هایش، ایرادهایی هم دارد. وقتی با شخصی صمیمی می‌شوید، ماجراهای مختلفی را در کنار هم از سر می‌گذرانید و در شادی و غم یکدیگر شریک خواهید شد. بعضی از افراد دوست دارند فقط در روزهای شادی با دوست صمیمی‌شان همراه باشند و مسئولیت دوستی را در تمام مواقع قبول نمی‌کنند؛ به همین دلیل روابط دوستانه عمیق و موفقی ندارند.

آیا همه افراد به دوست صمیمی نیاز دارند؟

اینکه بدانیم چگونه دوست پیدا کنیم و چه دوستی‌هایی را حفظ کنیم نقش مهمی در سلامت روان ما دارد. دوستی عمیق نیازی روانی است. درک‌نشدن توسط دوستان و روابط سطحی این نیاز را برآورده نمی‌کنند.

انسان‌ها از بدو تولد به ارتباطات مطمئن و ایمن نیاز دارند. در کودکی، والدین این نیاز را برآورده می‌کنند اما با افزایش سن و بلوغ روانی، انسان برای تأمین امنیت روانی و احساسی به رابطه دوستی هم نیاز دارد. افرادی که تصور می‌کنند به دوست صمیمی نیاز ندارند، سخت در اشتباه‌اند و با انتخاب انزوا فقط به خودشان آسیب می‌زنند.

عوارض نداشتن دوست صمیمی

اگر مدام از خود می‌پرسید چرا نمی توانم دوست پیدا کنم یعنی نیاز شما به روابط عمیق برآورده نشده است؛ بنابراین احتمال دارد دچار مشکلاتی بشوید که در ادامه مطرح می‌کنیم. ممکن است این مسائل در ابتدا بی‌اهمیت و جبران‌شدنی به نظر برسند، اما در بلندمدت شما را تحت‌فشار قرار خواهند داد.

• نداشتن احساس تعلق خاطر؛
• احساس تنهایی؛
• ترس از نداشتن حمایت؛
• احساس اضطراب و نگرانی طولانی‌مدت و شدید.

انسان ذاتا موجودی اجتماعی است، پس اگر تنها زندگی کند و دوستی نداشته باشد، در معرض آسیب‌های روانی مختلف قرار می‌گیرد.

چگونه دوست پیدا کنیم؟

اولین نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که شما پاسخ سؤال «از کجا دوست پیدا کنیم؟» را می‌دانید! بسته به اینکه شغلتان چیست، چه سرگرمی‌هایی دارید و زمانتان را چطور صرف می‌کنید، موقعیت‌های مختلفی برای دوست پیداکردن پیش رویتان قرار دارد. در ادامه، ۳ راهکار را بیان می‌کنیم که برای ایجاد ارتباطات جدید و عمیق مفیدند و می‌توانید این راهکارها را متناسب با موقعیت خود به کار بگیرید و به سؤالات جزئی‌تری مثل «چگونه در مدرسه دوست پیدا کنیم؟» یا «چطور از بین همکاران یک دوست صمیمی انتخاب کنیم؟» پاسخ بدهید.

۱. فضایی راحت و صمیمی ایجاد کنید

ارتباط با دیگران زمانی برای شما ساده می‌شود که احساس راحتی کنید. ایجاد چنین فضایی به شما کمک می‌کند موانع دوست‌یابی مانند احساس اضطراب و اجتناب از بین بروند. روان‌شناسان توصیه می‌کنند برای کشف اینکه در چه فضایی راحت هستید، درباره خودتان تفکر انتقادی داشته باشید. زمانی که دچار اضطراب می‌شوید، علت را پیدا و رفع کنید. زمانی که آرامش داشته باشید، می‌توانید خودتان را به دیگران نشان بدهید و با افرادی ارتباط برقرار کنید که با شما هماهنگ هستند.

۲. از روان‌شناس کمک بگیرید

اگر پیداکردن دوست برای شما به بحران تبدیل شده است یا ارتباطات باکیفیتی ندارید، مشورت با روان‌شناس مفید خواهد بود. مشاور می‌تواند آن دسته از مشکلات شما را که مانع دوست‌یابی می‌شوند تشخیص بدهد و برای رفعشان به شما کمک کند. مثلا ممکن است فردی به‌خاطر کمبود عزت نفس نتواند دوست‌های خوبی پیدا کند. چنین فردی به‌محض اینکه کسی به او توجه می‌کند، با او دوست می‌شود و توجه نمی‌کند که آن فرد دوست مناسبی هست یا خیر. روان‌شناس با آموزش ترفندهای افزایش عزت‌نفس، به چنین فردی کمک می‌کند با افراد مختلفی ارتباط برقرار کند و بتواند دوستی متناسب با معیارهایش پیدا کند.

۳. تحت‌تأثیر افکار و احساسات منفی قرار نگیرید

وقتی مدام از خود می‌پرسید «چرا نمی توانم دوست پیدا کنم؟»، این فکر را به باوری منفی تبدیل می‌کنید. اگر تصور کنید در سن شما نداشتن دوست صمیمی ایراد است، بابتش خجالت‌زده خواهید شد. به یاد داشته باشید اینکه دوستی ندارید به این معنی نیست که ایرادی دارید یا دیگران نمی‌خواهند با شما ارتباط برقرار کنند. بهتر است به‌جای اینکه به خودتان بگویید «من هیچ دوستی ندارم» از جمله «من الان دوست صمیمی ندارم و باید یک نفر را پیدا کنم» استفاده کنید.

سخن پایانی

تعداد افرادی که دائم از خودشان می‌پرسند «چرا نمی توانم دوست پیدا کنم» کم نیست. بعضی از افراد یاد می‌گیرند چطور علت این مسئله را پیدا کنند، آن را از بین ببرند و دوستان جدیدی بیابند. بعضی‌ها هم مسیر اشتباهی را طی می‌کنند. آنها این ناتوانی را می‌پذیرند و تصور می‌کنند همیشه باید تنها باشند. روان‌شناسی زرد و اطلاعات اشتباهی که درباره درون‌گرایی وجود دارد نیز به این تصور اشتباه دامن می‌زند. آنها تصور می‌کنند چون درون‌گرا هستند، دوستی ندارند و ناتوانی‌شان در برقراری ارتباط جزو شخصیتشان است. واقعیت این است که برای همه افراد، چه درون‌گرا و چه برون‌گرا، دوستی و صمیمیت نیاز روانی مهمی است. دوست‌یابی مهارتی است که می‌توانید آن را یاد بگیرید و ربط چندانی به ویژگی‌های شخصیتی و استعدادهای ذاتی شما ندارد.