چرا شی‌جینپنگ تسویه حساب با هو جینتائو را به کنگره کشاند؟

ابوالفضل خدائی: هو جینتائوی ۷۹ ساله در جلسه اختتامیه بیستمین کنگره ملی حزب کمونیست چین با وضعیت جسمانی ضعیف در کنار شی جینپینگ رهبر قدرتمند این کشور نشسته بود. به نظر می رسید که وی در ابتدا تمایلی به ترک ردیف اول اعضای کمیته دائمی دفتر سیاسی در تالار بزرگ مردم پکن نداشت. اما سرانجام یک مباشر او را از جای خود بلند و به سمت بیرون هدایت کرد. هو جینتائو هنگام ترک صندلی خود چند جمله ای به شی جین پینگ گفت که از محتوای آن خبری نیست. در نهایت نیز روی شانه لی کچیانگ، نخست‌وزیر می زند و سپس با اسکورت دو مرد از آنجا خارج می‌شود

این اتفاق پرحاشیه بیشتر به یک جدل، نزاع و یا اختلاف سیاسی شبیه بود، گویی که شی جینگ پینگ حضور در آن لحظه حضور رهبر پرسابقه کشورش را بر نمی تابید. اما خبرگزاری رسمی چین شینهوا معتقد است که هو جینتائو علی‌رغم اینکه دوران نقاهت را سپری می‌کرد، اصرار داشت تا در این جلسه شرکت کند و ضمن اینکه در جریان این جلسه احساس کرد که حال خوشی ندارد،‌ برای استراحت به سالن برده شد. هو جینتائو از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۲ میلادی به عنوان دبیرکل حزب کمونیست چین و از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۳ میلادی به عنوان رئیس جمهور این کشور خدمت کرده بود. در زمان ریاست‌جمهوری هو جینتائو، شی جینپینگ، معاون او بود.

شی که از این گردهمایی یک هفته‌ای برای تثبیت موقعیت خود حزب کمونیست چین استفاده کرده و دست به حذف رقبا زده در صحنه اسکورت هو به بیرون بسیار برجسته بود، همانگونه که تلاش کرده تا کنون در عرصه سیاسی چین ظاهر شود.

به گزارش گاردین این حادثه پس از آن رخ داد که خبرنگاران برای فیلمبرداری از جلسه اختتامیه کنگره حزب اجازه ورود پیدا کردند و تحلیلگران ویدئوها را برای یافتن سرنخ هایی در مورد آنچه در حال رخ دادن بود مورد بازبینی قرار دادند.

از ویدئوی نزدیک، به نظر می رسد که لی ژانشو، که در کنار هو جینتائو نشسته بود، سعی کرد به هو کمک کند تا بلند شود، و حتی برای دیدن خروج هو به مدت کوتاهی بلند شد، که یک ژست معمول برای احترام است. از همین رو گمان می رود که اگر این ادای احترام از لحاظ سیاسی برای لی تبعات داشت آن را انجام نمی داد.

«بنابراین فکر می‌کنم خیلی زود است که نتیجه بگیریم که خروج ناگهانی هو نشان‌دهنده یک پاکسازی سیاسی است. خروج ناگهانی هو از کنگره حزب به همان اندازه ممکن است به دلایل شخصی پیش بینی نشده باشد.

ونتی سونگ، مدرس ارشد دانشگاه ملی استرالیا بر همین اساس معتقد است نتیجه گیری از این ماجرا بسیار زود است که بپنداریم خروج ناگهانی هو در چارچوب یک پاکسازی سیاسی باشد. چرا که این مساله می تواند به دلایل شخصی پیش بینی نشده اتفاق افتاده باشد.

حزب کمونیست تاکنون هیچ توضیحی برای خروج عجیب هو ارائه نکرده است و ممکن است هفته‌ها، ماه‌ها یا خیلی بیشتر طول بکشد تا علت آن مشخص شود. خود شی، مدت کوتاهی قبل از اینکه ۱۰ سال پیش به عنوان رهبر ارشد چین انتخاب شود، به مدت دو هفته از دید عموم ناپدید شد، غیبتی که هرگز در مورد آن توضیحی داده نشد. حقیقت، مانند بسیاری از موارد دیگر در مورد سیاست چین، احتمالا هرگز فاش نخواهد شد.

تسویه حساب شی با هو

ناظران در این ماجرا توضیحات احتمالی را بررسی کردند: آزمایش کووید-۱۹ مثبت است؟ چیز دیگری مربوط به سلامتی است؟ یا یک ژست سیاسی، سناریو برای دوربین های بین المللی برای گرفتن و فریم بندی؟

هنری گائو، استاد حقوق در دانشگاه مدیریت سنگاپور گفت: یکشنبه گذشته، شی در سخنرانی اصلی خود در افتتاحیه کنگره حزب، فهرستی از نارضایتی‌ها را که در دهه قبل از حکومت او انباشته شده بودند اشاره کرد. آنها شامل ضعف در حزب، در اقتصاد و امنیت ملی و همچنین موضع حزب در قبال هنگ کنگ و تایوان بودند.

گائو گفت: اگر شی را به خوبی بشناسیم، این کارها را بیهوده انجام نمی دهد. هو ۱۰ سال پیش در قدرت بود. هو که از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۳ چین را رهبری کرد، دوره متفاوت و بازتری را به نمایش گذاشت. سبک رهبری او بیشتر مشورتی بود – نتیجه توازن جناح های حزبی در رهبری عالی. او همچنین بر بازی های المپیک پکن و یک دهه رشد اقتصادی دو رقمی نظارت داشت. شهرت جهانی چین بهبود یافته بود و بحث در اینترنت نسبتاً بدون هزینه بود.

اما همه چیز در دوران شی تغییر کرده است. روز شنبه، او چند تن از چهره‌های ارشد سیاسی معتدل‌تر، که بسیاری از آنها از همکاران سابق هو بودند، به سرعت بازنشسته کرد. آنها با چهره های وفادار و نزدیک به شی جایگزین شدند. شی ستارگان نوظهور لی کیانگ ۶۳ ساله، لی شی ۶۶ ساله، دینگ ژوکسیانگ ۶۰ ساله و کای چی ۶۶ ساله را به بالاترین نهاد تصمیم گیری چین معرفی کرد.

آنها به همراه تزار ایدئولوژی وانگ هونینگ، ۶۷ ساله، و رئیس مبارزه با فساد، ژائو لجی، ۶۵ ساله، کمیته دائمی دفتر سیاسی جدید را تشکیل خواهند داد. لی کیانگ نخست وزیر بعدی چین خواهد بود.

۳۱۱۳۱۱