پشت‌پرده شیوه فروش پوشاک توسط برندهای داخلی

قیمت لباس در فروشگاه‌های متعلق به برندهای ایرانی، به‌طور مداوم مرز و محدوده جدیدی را فتح می‌کنند، اما خبرهای حوزه پوشاک به اعداد و ارقام عجیب درباره واردات غیرقانونی پوشاک محدود شده‌اند.
حجم قاچاق پوشاک به ایران براساس کاهش پیدا کرده و از ۳.۲ میلیارد دلار به ۱.۵ میلیارد دلار رسیده است. این روایت رسمی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز است که اواخر مهرماه امسال در گفتگو با خبرگزاری ایسنا اعلام شد. یکی، دو روز قبل یکی از فعالان صنفی حوزه پوشاک با خبرگزاری‌ها حرف زده و ادعا کرده طبق برآوردهایش میزان قاچاق پوشاک در ایران به ۳.۵ میلیارد دلار می‌رسد.

ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز را به‌عنوان مرجع رسیدگی به تخلفات حوزه قاچاق می‌شناسیم. نهادی رسمی و قانونی که بعید است با کسی تعارف داشته باشد یا دنبال تساهل و تسامح بگردد، ولی منبع آمارهای ترسناک درباره قاچاق پوشاک که به‌طور پیوسته در رسانه‌ها بازتاب پیدا می‌کند، مسئولان و اعضای یک اتحادیه تولیدی هستند؛ کسانی که ذاتا وظایف دیگری برعهده دارند. اگر داستان را با جزییات بیشتری بررسی کنیم، قطعا به نکات شگفت‌انگیز بیشتری می‌رسیم.
ممنوعیت ورود پوشاک خارجی از سال ۱۳۹۷ اجرا شد و از آن موقع تا حالا، بازار لباس حداقل به‌شکل رسمی انحصارا در اختیار برندهای ایرانی قرار گرفته است. بازرسی و جمع‌آوری پوشاک قاچاق به تناوب انجام شده و برای محکم‌کاری فهرست برندهای پوشاک قاچاق نیز توسط ستاد مبارزه با قاچاق کالا تهیه شد.

فهرست برندهای پوشاک قاچاق به‌تن‌هایی ابهامات زیاد دارد. مثلا نام برندهای مشهوری مثل آدیداس، نایک، کانورس، ریباک و… در آن قید شده که تقریبا هرگز در ایران نمایندگی رسمی نداشته‌اند. ابهام بعدی که احتمالا مهمترین علامت سوال را برای خریداران پوشاک ایجاد می‌کند، حضور برندهای ecco و اسکچرز، نیوبالانس و GEOX در فهرست است. هر چهار برند کفش تولید می‌کنند و قبل سال ۹۷ شعبه‌های متعددی در کشور داشتند. یکی دو سالی از آن‌ها خبری نبود تا اینکه دوباره شاهد خودنمایی‌شان در پاساژهای معروف و بزرگ بالای شهر هستیم. با این تفاوت که حالا یک تابلو جدید روی در و دیوار فروشگاه به چشم می‌خورد و رویش نوشته‌اند: «با افتخار تولید ایران». مسئولان و پرسنل فروشگاه هم ادعا دارند در فرآیندی که هنوز کاملا شفاف نشده از برند مادر نمایندگی گرفته‌اند و با واردات پوشاک از روی الگوی لباس اصلی در داخل کشور به تولید می‌پردازند.

فروشگاه‌های ال‌سی وایکیکی، منگو، اسچرز، ZARA و… که قبلا به‌عنوان برندهای خارجی شهرت داشتند هم الان چنین وضعیتی دارند. اگر این برندها ایرانی شده‌اند، چرا اسمشان در فهرست پوشاک غیرقانونی آمده و اگر ایرانی هستند شیوه قیمت‌گذاریشان کمی عجیب نیست؟ مثلا در فروشگاه GEOX می‌توان کفش ۱۰ میلیون تومانی پیدا کرد.

برندهای لوکس پوشاک از جمله Dior، Burberry، دولچه‌گابانا، فندی، جورجیو آرمانی، ماسیمودوتی، لویی ویتون، پرادا و ورساچه را هم در فهرست موسوم به «نشان‌های تجاری خارجی رایج محرز قاچاق» می‌بینیم، اما اطلاع داریم قریب به‌اتفاق محصولات استفاده‌کننده از چنین نشان‌های تجاری، اصل نیستند و تولیدکنندگان کوچک داخلی این نشان‌ها را به‌شکل افراطی در محصولاتشان به کار می‌گیرند. سوال اینجاست که آیا بازرسان و مجریان طرح مبارزه با قاچاق پوشاک، قرار است هنگام گشت‌زنی در بازار با دمپایی پلاستیکی یا دم‌کنی با برند لویی ویتون برخورد کنند؟

برند jooti jeans عجیب‌ترین اسم در فهرست اولیه برندهای پوشاک قاچاق بود و با اینکه در ویرایش‌های بعدی حذف شد، هنوز بعضی وجه‌های ابهام‌آمیز خود را حفظ کرده. جوتی‌جینز برندی است که در فروشگاه‌های جین‌وست به‌وفور پیدا می‌شود، اما نام جین‌وست که به‌عنوان برندی استرالیایی معرفی شده، در فهرست نیست. آن‌هم در شرایطی که نمی‌دانیم پس از ممنوعیت واردات پوشاک، جین‌وست چطوری به حضور پررنگ خود ادامه می‌دهد و همچنان به عرضه محصولات خود می‌پردازد؟ محصولات جین‌وست الان ایرانی هستند یا قاچاق؟

فهرست برندهای پوشاک قاچاق و تمام ابهاماتش، با همکاری و مشارکت اتحادیه تولید و صادرات پوشاک تهیه شده است. یک نهاد صنفی که خودش در بازار پوشاک ذینفع به‌حساب می‌آید و پس از ممنوعیت واردات پوشاک و دستیابی به بازار انحصاری، ظاهرا هنوز گلایه‌مند و ناراضی است.

قیمت لباس در فروشگاه برندهای ایرانی

قاچاق پوشاک به روایت منابع رسمی و مراجع قانونی کاهش پیدا کرده و به ۱.۱ میلیارد دلار رسیده اما صنف تولیدکنندگان پوشاک اصرار دارد میزان آن را بین سه و حتی پنج میلیارد دلار بداند. در بهترین حالت احتمالا دارند اغراق می‌کنند هرچند برداشت‌های دیگری هم می‌توان کرد.

قاچاق پوشاک و ارائه آمارهای غلوآمیز درباره آن را شاید بتوان سرپوشی دانست بر عملکرد تولیدکنندگان ایرانی لباس. برندهای ایرانی پوشاک حداقل پنج سال بازار لباس را به‌شکل انحصاری در اختیار داشته‌اند و کسب‌وکارشان نباید بد باشد. حداقل ظاهر امر نشان می‌دهد فروشگاه‌های متعلق به برندهای ایرانی لباس، چه از نظر کیفی و چه از منظر کمی رو به گسترش است.

فروشگاه‌های بزرگ و شیک که پرداخت اجاره‌بهایشان قبلا تنها از عهده فروشندگان محصولات آدیداس یا بنتون برمی‌آمد، حالا میزبان برندهای ایرانی پوشاک هستند. تولیدکنندگان ایرانی لباس برای خودشان صاحب سایت رسمی شده‌اند و دست‌کم سه سایت فروش اینترنتی لباس با هم رقابت می‌کنند. جز رونق و برکت چه چیز دیگری می‌تواند این گسترش و تکسیر کسب‌وکار تولید و فروش لباس در ایران را توجیه کند؟

فهرست برندهای پوشاک قاچاق و پیگیری عرضه محصولات تقلبی قطعا برای مردم عادی هم منفعت دارد، اما در کنار تمام این مسایل نباید از موجود مرموز و پلیدی که به‌حال خودش رها شده و دارد کل بازار را تحت تاثیر قرار می‌دهد غفلت کرد. اگر تازگی‌ها با سر زدن به چند فروشگاه قیمت لباس را پرسیده باشید، قطعا می‌دانید درباره چه چیزی حرف می‌زنیم.

قیمت شلوار مردانه جین تولیدی برندهای سرشناس ایرانی در میانه پاییز امسال، حداقل ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان است و بیشتر برندها با خیالی آسوده برچسب قیمت بالای یک میلیون روی شلوار جین مردانه تولیدی خود می‌زنند. برندهایی مثل بادی اسپینر هم کالکشن جدیدشان را با شلوار جین دو میلیون و ۴۸۹ هزار تومانی به فروشگاه‌ها فرستاده‌اند که پس از اعمال تخفیف معمول ۳۰ درصد ممکن است بتوان آن را با قیمت یک میلون و ۷۴۳ هزار تومان خرید.

قیمت نیم‌بوت مردانه در فروشگاه برندهای ایرانی از دو میلیون تومان به بالا است و تنها اگر کمک تخفیف باشد می‌توان آن‌ها را یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان خریداری کرد. قیمت بوت مردانه برند پاما که به‌خاطر تبلیغات تلویزیونی شهرت زیادی پیدا کرده است، الان حداقل به یک میلیون و ۲۳۰ هزار تومان می‌رسد. همین برند بوت دو میلیون و ۶۰۰ هزار تومانی می‌فروشد.

قیمت کاپشن مردانه با توانایی محافظت واقعی از گرما، در فروشگاه برندهای سرشناس ایرانی از دو و سه میلیون تومان شروع می‌شود و نمونه‌های تخفیف‌خورده را می‌توان با ۱.۵ میلیون تومان خرید. بعضی نمونه‌های پرفروش ۳.۵ میلیون فروخته می‌شوند، ولی قیمت کاپشن مردانه برند پیرکاردین ممکن است به ۱۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان برسد. جوتی‌جینز کاپشن ۱۱ میلیون و ۹۹۹ هزار تومانی خود را با تخفیف، ۹ میلیون و ۹۹۰ هزار توماه عرضه می‌کند. قیمت پلیور بافت مردانه ساده جوتی‌جینز هم در فروشگاه جین‌وست به یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده.

قیمت لباس ایرانی چند روز پیش به سوژه انتقاد کاربران توییتر تبدیل شد. یکی از آن‌ها نوشته واقعا مدل قیمت‌گذاری تولیدکننده‌های پوشاک در ایران را نمی‌فهمم. با این قیمت‌ها که اخیرا می‌بینیم اگر شما چیزی از ترکیه سفارش بدهید، عطف به اینکه قیمت لیر را دولاپهنا حساب می‌کنند و هزینه باربری هم رویش کشیده می‌شود، با نسبت به ایران ارزان‌تر تمام می‌شود.

۲۳۳۲۲۰