پاسخ به چند نگرانی درباره نمایشگاه کتاب

سی و سومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با وقفه‌ای دوساله به دلیل شیوع ویروس کرونا قرار است از ۲۱ تا ۳۱ اردیبهشت‌ماه در مصلای امام خمینی (ره) تهران و همچنین به صورت مجازی در سامانه نمایشگاه به آدرس ketab.ir برگزار شود. 

سال مبنای عرضه کتاب برای فروش در شکل فیزیکی در این دوره از نمایشگاه، کتاب‌های منتشرشده از ۱۳۹۷ به بعد و در شکل مجازی کتاب‌های منتشرشده از ۱۳۹۱ به بعد است؛ اما پس از حمله سایبری به سامانه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و از دسترس خارج شدن این سایت برای ناشران نگرانی‌هایی در زمینه فرآیند بررسی و صدور مجوز و اعلام وصول کتاب‌های‌شان ایجاد شده که با توجه به نزدیک شدن زمان برگزاری نمایشگاه این فرآیند به چه شکل خواهد بود و نگران این هستند که کتاب‌های‌شان به نمایشگاه کتاب تهران نرسد.

یاسر احمدوند، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در یکی از گروه‌های ناشران در پاسخ به این نگرانی ناشران گفته است: «سامانه داخلی هم فعال است و اینترنت امن امشب (۱۷ فروردین) راه‌اندازی شد. از هجدهم فروردین در خدمت ناشران عزیز هستیم.  ان‌شاءالله همکاران من با سرعت کار را پیگیری می‌کنند.»

او همچنین در پاسخ به این‌که ناشران در یک ماه اخیر ثبت کتاب‌های‌شان را از دست داده‌اند و حداقل تمهیدی اندیشیده شود تا کتاب‌هایی که در هفته آینده اعلام وصول می‌شوند در خانه کتاب هم ثبت شده و به نمایشگاه هم برسند، گفته است: «می‌رسند.» 

موضوع دیگر محل بحث ناشران مسئله کاغذ است؛ این که در چند سال اخیر ناشران با افزایش قیمت و کمبود کاغذ دست به گریبان بوده‌اند و در ماه‌های اخیر نیز کاغذ دولتی برای آن‌ها تخصیص نیافته است. به گفته احمدوند افزایش قیمت جهانی کاغذ و به تبع هزینه حمل بالا باعث بالا رفتن قیمت کاغذ در داخل کشور شده است. او می‌گوید: «اگر دستگاه قضایی تسریع کند مقداری کاغذ که در یک پرونده واردات کاغذ و با زحمت همکاران به مراحل آخر رسیده به ارشاد تحویل داده می‌شود و به دست ناشران می‌رسد.»  

یکی از ناشران این موضوع را مطرح کرده که با مشکلاتی که در زمینه‌ توزیع کاغذ در دو سال اخیر پیش آمده، شیوع کرونا و مشکلات اقتصادی، ناشران نوپا از روند معمول انتشار بازمانده‌اند و از طرفی هم سامانه ارشاد تازه درست شده و اعلام وصولی تا روز ثبت نام وجود نداشته است پس عملا  آن پنج سال سیستم ثبت نام شده است چهار سال. بر اساس ضوابط نمایشگاه ناشرانی که ۴۰ کتاب منتشرشده از سال ۹۷ داشته باشند، شرایط دریافت غرفه را دارند و به گفته این ناشر، وضعیت فعلیِ اختصاص غرفه فقط کمک به فربه‌تر شدن ناشران بزرگ است. او تقاضایی مبنی بر کاهش تعداد کتاب‌ها یا افزایش تعداد سال‌ها را برای دریافت غرفه مطرح کرده است که معاون فرهنگی وزارت ارشاد با ابراز امیدواری مبنی بر این‌که بتوانند شرایط مناسب‌تری را در این زمینه فراهم کنند، یادآور شده است در فروش اینترنتی محدودیت سال و تعداد وجود ندارد.

پیش‌بینی‌ها برای وارد شدن به موج هفتم کرونا در اردیبهشت‌ماه، نگرانی دیگری است که در زمینه برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران وجود دارد و طبعا ممکن است برخی از ناشران با توجه به هزینه دریافت غرفه و غرفه‌سازی برای شرکت در نمایشگاه مردد شوند و حتی احتمال دهند اوج‌گیری کرونا باعث تعطیلی نمایشگاه شود. آن‌ها مسئله احتمال تعطیلی نمایشگاه به خاطر اوج‌گیری کرونا را با معاون فرهنگی در میان گذاشته‌اند که یاسر احمدوند نیز با بیان این‌که این موضوع قابل پیش‌بینی نیست، اظهار کرده است: «امید ما این است که با افزایش واکسن‌زده‌ها خطرات ابتلا کاهش پیدا کند اما این ویروس ناشناخته است.»  

او به ناشران پیشنهاد کرده است: «اگر می‌توانید طراحی و برنامه‌ریزی لازم را انجام دهید اما ساخت را چند روز قبل که وضعیت روشن‌تر است شروع کنید.» 

 ۲۵۹۲۵۹