«وقف فرهنگی» کم‌ شده است

به گزارش ایسنا، آیین نکوداشت پنجاهمین سالگرد درگذشت «حاج حسین  ملک» پنجم مرداد ١۴٠١ در موزه و کتابخانه ملک با حضور رییس سازمان اوقاف و امور خیریه و قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی برگزار شد.

در ابتدای این آیین، نماهنگی با عنوان «ملک جاوید» درباره این شخصیت و موقوفات او در تهران و خراسان پخش شد. حاج حسین ملک، واقف و بنیانگذار کتابخانه و موزه ملی ملک در ۱۱ ربیع‌الاول سال ۱۲۸۸ قمری (۱۲۵۰ خورشیدی) در تهران متولد شد. گستردگی موقوفات مرحوم ملک تا حدی است که فقط آستان قدس رضوی اداره‌ای به نام اداره موقوفات ملک دارد. این واقف پنجم مرداد ماه ۱۳۵۱ دار فانی را وداع گفت.    

محمدرضا رضوان‌طلب ـ رییس کتابخانه و موزه ملی ملک ـ در این نکوداشت گفت: تعبیرات گوناگونی از این نکوداشت در این چند روز به زبان‌ها و قلم‌ها جاری شد، بعضی‌ها آن را پنجاهمین سالمرگ و بعضی سوگواره خواندند، اما من نتوانسته‌ام این تعابیر را به زبان جاری کنم. اعتقاد من این است “هرگز نمیرد آن‌که دلش زنده شد” و مرحوم حسین آقا ملک، زنده و جاوید خواهد ماند. بهترین تعبیر در این مورد حیات بعد از حیات برای اوست.

جعفر عباس‌پورـ سرپرست سازمان موقوفات ملک ـ هم با بیان این‌که تولیت آستان قدس رضوی به سازمان موقوفات ملک مأموریت صیانت و بهره‌وری موقوفات حاج حسین ملک را داده‌ است، اظهار کرد: این موقوفات شامل ۶۵ هزار هکتار املاک، اراضی کشاورزی مرتعی، مستغلات شهری و روستایی و ۱۲۷ حلقه چاه، حقابه، قنات و چشمه در قالب ۵۱ رقبه و کتب و اشیاء تاریخی است. این مأموریت در قالب هفت دفتر املاک و اراضی در تهران، مشهد، چناران، فریمان، سنگ‌بست، گلبهار و تربت جام، هچنین سه گاوداری صنعتی با بیش از چهارهزار و ۵۰۰ رأس دام و چهارمجتمع عظیم زراعی و باغی انجام می‌شود.

او افزود: حاصل این تلاش‌ها مطابق نیات واقف خیراندیش در حوزه نشر فرهنگ و بهداشت ودرمان و شخصا برای اداره کتابخانه و موزه ملی ملک، بیمارستان ثامن‌الائمه چناران، بیمارستان تربت جام و همچنین ساخت بیمارستانی در فریمان هزینه می‌شود. امیدوارم با برگزاری چنین مراسمی باعث ترویج و احیای وقف در حوزه‌های فرهنگی و سلامت شود.

سیدمهدی خاموشی ـ رییس سازمان اوقاف ـ نیز درباره شخصیت حاج حسین ملک و موقوفات او و اهمیت وقف سخن گفت و با بیان این‌که وقف در نهاد بشری معنای ویژه‌ای دارد، گفت: وقف نیت متعالی دارد و با مطالعه در سایر کشورها به چنین نتیجه‌ای می‌رسید. در همه زمینه‌ها وقف انجام می‌شود، از جمله وقف دانشگاهی، فرهنگی، علمی و بهداشتی. حتی موقوفاتی در تهران برای نگهداری و تعمیر یک پل داشتیم.

او در ادامه بیان کرد: به نظرم زمان در حال تغییر است و چقدر خوب است این کتابخانه به فکر مجازی کردن آثار حجیم است و چقدر بهتر می‌شود که این مخزن را گسترش دهید، چراکه با نیت این واقف محترم سازگار است؛ یعنی اولین کتابخانه مخزنی مجازی را داشته باشیم و بتوانیم این اولین را به سمت دانشجویان، پژوهشگران و دانش‌آموزان بکشانیم. در واقع وقف علمی را در اینجا بنا بگذارید؛ یعنی پژوهش‌هایی را که می‌تواند در جهان بشری امروز تاثیرگذار باشد در کتابخانه ملک که رفعت تاریخی ـ علمی دارد، ثبت کنیم. پژوهشگران زیادی در ایران هستند که باید تولیدات علمی برای این کتابخانه تهیه کنند. همچنین باید شبکه‌ای بین وقف‌های مشابه ایجاد کنیم. امیدوارم بر تعالی این کتابخانه و موقوفات روز به روز افزوده شود و شاهد بهره‌برادی بیشتر از این موقوفات در زمینه علمی باشیم.

مالک رحمتی، قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی نیز گفت: خیلی تلاش شد که این همایش یک وجه ممیز با سایر نشست‌ها داشته باشد. در معرفی این بزرگ‌مرد وقف در تاریخ کوتاهی شده است و سعی کردیم در این آیین به این موضوع بپردازیم. در آستان قدس رضوی ما امانت‌دار این موقوفات هستیم، چه موقوفات ملک و چه دیگر موقوفات و باید در برابر صیانت از آن‌ها تلاش کنیم. عمل به وقف‌نامه‌ها جزو وظایف ماست و نیت مرحوم حاج حسین ملک هوشمندانه بود؛ چرا که دو جنبه تربیت اسلامی (روح سالم در جسم سالم) به خوبی درک کرد وتمام دارایی خود را در این زمینه وقف کرد. بیمارستان‌ها و موزه و کتابخانه ملک هم برای همین امر استفاده می‌شوند.   

او ادامه داد: پایه هویت و تمدن کشور در موزه‌هاست، در سه هزار جلد کتابی است که در این کتابخانه است. موزه ملک از نوع پیشرفته‌ترین و به روزترین است. در این موزه دسترسی الکترونیک و استفاده هوشمند داریم. زمانی را شاهد رشد و توسعه در این مجموعه بودیم که در بازه زمانی با توقف روبرو شدیم، در حالی که نیت حاج حسین این است که این رشد رو به صعود باشد؛ لذا سیاست بعدی ما توسعه خدمات کیفی و کمی است. راه ماندگار و مؤثرتر این است که به نوعی از این مجموعه بهره‌برداری کنیم که هر کسی آن را ببیند دلش بخواهد اموالش را وقف امام رضا (ع) کند.

رحمتی تاکید کرد: آنچه که باید به آن توجه کنیم توسعه وقف فرهنگی است؛ یعنی توسعه موقوفاتی از جنس وقف حاج حسین ملک که در این زمینه کوتاهی شده است. این رسالت گردن مسؤولان در مجموعه ملک است که مصداق بارز یک وقف فرهنگی هستند و موقوفات باید در توسعه‌های علمی نقش ایفا کند.

قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی همچنین پیامی از ریاست جمهوری درباره حاج حسین ملک را برای حاضران خواند. در این پیام از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و همچنین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواسته شده که از موزه و کتابخانه پشتیبانی کنند و محققان و دانشجویان این مرکز را کانون توجه خود قرار دهند.

در این مراسم از برخی واقفان تولیت آستان قدس رضوی تقدیر شد و محمد حسین ملکیان شعرخوانی کرد.

همچنین در پایان این آیین از کتاب‌های «روزگار ملک»، «رقم‌ها و فرمان‌های صفوی و قاجاری»، «مکاتبات ناصرالدین‌شاه با کامران میرزا نایب‌السلطنه»، «فهرست توصیفی نسخه‌های خطی پزشکی و علوم وابسته» که به تازگی در کتابخانه و موزه ملی ملک منتشر شده است، رونمایی شد.

انتهای پیام