همین آش و همین کاسه ارزی در دولت رئیسی

وضعیت اقتصادی ایران عملا به شرایط منطقه ،خلیج فارس و مناقشاتی که اخیرا دامنه آن به دریای سرخ کشیده شده، گره حورده است.واقعیت اقتصاد کشورمان این است که طی این سال ها فاقد رشد اقتصادی بوده ایم و تشکیل سرمایه نیز منفی بوده است.از سوی دیگر خروج سرمایه از کشور شدیدا افزایش پیدا کرده است و میزان مهاجرت از ایران طبق برخی اخبار غیر رسمی نشان دهنده این است که مهاجرت از ایران افزایش چشمگیری داشته واین موضوع طبیعتا تقاضای ارز را بالا برده است.به هر حال در کشوری که چند سال است که دارای نرخ تورم دو رقمی است نمی شود انتظار برابری نرخ ریال در مقابل سایر ارزها را داشت،همچنین متناسب با این نرخ تورم و کاهش شدید سرمایه گذاری ها واز طرفی سوءمدیریت و رانت خواری متاثر از چند نرخی بودن ارز نمی توان انتظار داشت که این عوامل اثرات خود را در اقتصاد نشان ندهند.

در این میان، رئیس کل بانک مرکزی افزایش قیمت دلار را متاثر از هیجانات اتفاق افتاده می داند که این حرف درستی نیست و نمی تواند نشان دهنده واقعیت های اقتصاد ایران باشد.در مجموع تا زمانی که دولت تصمیم نگیرد که ارز را یک نرخی و فساد و رانت خواری موجود را ازبین ببرد آش همین است و کاسه همین.

از طرف دیگر دولت هم سیاست های پوپولیستی خود را ادامه می دهد و بجای تقویت تولید داخلی آن را تضعیف می کند.بطور مثال قیمت هر متر مکعب گاز طبیعی که برای صنایع انرژی بر مثل فولاد ،سیمان ،آلومینیوم و… را ۱۳ سنت تعریف کرده در حالی که در کشور های دیگر این عدد پایین تر است. علاوه بر این ، سالانه ۵ میلیارد دلار قطعات خودرو وارد ایزان می شود که خود این واردات نیازمند ارز است.

طبق اطلاعاتی که من بعنوان مشاور پیشین استاندار خوزستان دریافت کردم در دزفول و شمال خوزستان کشاورزان نه تنها محصولات خود را برداشت نکرده اند بلکه کشتزارهای خود را شخم زده اند .نمی دانم این سیاست های اشتباه عمدی است و یا از طریق عوامل نفوذی انجام می گیرد ،به همین خاطر ما در حال از دست دادن بازارهای صادراتی خودمان هستیم و تا زمانی که ایران در سیاست خارجی خود تجدید نظر نکند و روابط خود را به حالت عادی در نیاورد این اوضاع کماکان ادامه پیدا خواهد کرد و طبیعتا قدرت خرید پول ملی که متاثر از روند اقتصاد کشوراست پایین خواهد بود.

دولت چون دفاع قابل قبولی از عملکرد خود ندارد در برابر رخدادهایی مانند افزایش نرخ دلار، تورم و تنگناهای معیشتی مردم و چالش های تولیدکنندگان، تاکتیک بدرقه با سکوت و ناپاسخگویی را پیشه کرده است .همگان و از جمله خود دولتی ها هم می دانند که بخش بزرگی از این تنگناها و چالش ها در سیاست های ناکارآمد و غیرکارشناسی کابینه رئیسی ریشه دارد. به عنوان مثال، دولت با افزایش شدید قیمت انرژی برای صنایع انرژی بر، ضربه ای برابر با ۲۰ میلیارد دلار به صنایع پنروشیمی و فولاد وارد کرده است.در حالی که حتی در دروره احیا و تشدید تحریم ها از سوی ترامپ و کمبود صادرات نفت هم، این دو صنعت توانستند ارز مورد نیاز خرید کالاهای اساسی را تامین کنند و در نتیجه، اوضاع آن روزگار، به مراتب از الان بهتر بود و اگر تدبیری جدی اندیشیده نشود، شاید ایران به چنان گردابی کشانه شود که حسرت همین روزهای پر چالش را بخوریم!ی

اقتصاددان

۲۱۲