همه مضرات مصرف زیاد نمک و یک عارضه که تاکنون فکرش را نمی‌کردید

الهه جعفرزاده: کارشناسان توصیه می‌کنند مصرف سدیم را کنترل کنید و در صورت امکان استفاده از این ماده را در رژیم غذایی خود به حداقل برسانید؛ زیرا مطالعات جدید مصرف زیاد سدیم (نمک) را با احتمال بیشتر ابتلا به دیابت نوع ۲ در طی ۱۲ سال اخیر مرتبط می‌داند. افزایش شیوع جهانی دیابت نوع ۲ یک نگرانی جدی و یکی از علل اصلی مرگ و میر است. هر سال بیش از ۱ میلیون نفر به علت دیابت، جان خود را از دست می‌دهند.

معمولاً به افرادی که در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند توصیه می‌شود مصرف قند خود را محدود کرده و عادات سالم‌تری را در زمینه تغذیه اتخاذ کنند، اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که مصرف زیاد نمک هم می‌تواند یک ریسک فاکتور برای دیابت نوع ۲ باشد.

نتایج یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ نشان داد که ۴۶۲ میلیون نفر در سال ۲۰۱۷ به دیابت نوع ۲ مبتلا شده‌اند و پیش بینی می‌شود آمار ابتلا به این بیماری تا سال ۲۰۳۰، دیابت نوع ۲ به حدود ۷هزار مورد در هر ۱۰۰هزار نفر افزایش یابد. از همین رو به افرادی که در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند، مانند افراد چاق و بالای ۴۵ سال، اغلب توصیه می‌شود که مصرف قند خود را محدود کنند، یک رژیم غذایی متعادل داشته باشند و به طور منظم ورزش کنند.

اکنون، تحقیقات جدید نشان می‌دهد که کاهش مصرف نمک نیز می‌تواند به جلوگیری از دیابت نوع ۲ کمک کند. این مطالعه که در اوایل نوامبر سال جاری میلادی (۲۰۲۳) منتشر شد، اولین مطالعه ای است که ارتباط بین نشانگر رفتاری افزودن نمک به غذاها و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را بررسی می‌کند. به گفته سرپرست این تحقیق، «ما به طور پیشفرض می‌دانیم که کاهش مصرف نمک می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و فشار خون را کاهش دهد، اما این مطالعه برای اولین بار نشان می‌دهد که حذف نمک از رژیم غذایی می‌تواند به پیشگیری از دیابت نوع ۲ کمک کند.»

اگرچه مطالعات بیشتری برای درک اینکه چرا مصرف نمک زیاد بر خطر دیابت تأثیر می‌گذارد، مورد نیاز است، اما تحقیقات اخیر به وضوح بیان می‌کند که بین مصرف نمک بیشتر و شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر رابطه مستقیمی وجود دارد.

نمک زیاد چگونه احتمال دیابت را افزایش می‌دهد؟

تیم تحقیقات، مصرف نمک را در بیش از ۴۰۰هزار بزرگسال به مدت ۱۲ سال مورد بررسی قرار دادند. بیش از ۱۳هزار شرکت‌کننده که به طور منظم از نمک استفاده می‌کردند، به دیابت نوع ۲ مبتلا شدند. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که بدن دیگر قادر به تنظیم قند خون نیست و نسبت به انسولین مقاومت پیدا می‌کند.

هم‌چنین محققان دریافتند شرکت‌کنندگانی که به‌ندرت نمک مصرف می‌کردند یا اصلاً مصرف نمی‌کردند، احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ در آنها ۱۳ الی ۳۹ درصد کمتر بود.

به گفته متخصصان تغذیه، استفاده زیاد نمک می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را از طریق اثرات آن بر وزن، فشار خون، متابولیسم و التهاب افزایش دهد. هم‌چنین مصرف بیش از حد تعادل سدیم، باکتری‌های روده را مختل می‌کند، منجر به التهاب روده می‌شود و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهد. التهاب می‌تواند به سلول‌ها و بافت‌های بدن آسیب برساند و منجر به مقاومت در برابر انسولین و اختلال در متابولیسم گلوکز شود.

آیا باید به طور کلی از مصرف نمک اجتناب کرد؟

بدن انسان برای حفظ تعادل مایعات، ارسال سیگنال‌های عصبی و کمک به انقباض و انبساط عضلات به مقدار کمی سدیم نیاز دارد. مقدار بسیار کمِ نمک در وعده‌های غذایی احتمالاً برای اکثر افراد بی‌خطر است. یک قاشق چای‌خوری نمک خوراکی تقریباً ۲۳۰۰ میلی گرم سدیم دارد. نمک‌هایی با اندازه کریستال‌های بزرگ‌تر، مانند نمک‌های دریایی و نمک‌های صورتی، در هر قاشق چای‌خوری میزان سدیم کمتری نسبت به نمک خوراکی دارند.

توصیه می‌شود اشخاص سالم مصرف روزانه سدیم خود را به کمتر از ۲۳۰۰ میلی‌گرم و افراد مبتلا به فشار خون بالا مصرف نمک خود را به ۱۵۰۰ میلی گرم در روز کاهش دهند.

کاهش مصرف سدیم نه‌تنها به حفظ سلامت قلب کمک می‌کند، بلکه سلامت کلی بدن را تضمین کرده و از ابتلا به بیماری‌های مختلف پیشگیری می‌کند.

بیشتر بخوانید:

چطور بفهمیم مصرف قندمان بالاست؟

۵ تغییر ساده در رژیم غذایی برای پیشگیری از یک بیماری مهم و شایع

میل به شیرینی‌جات را چطور کنترل کنیم؟/ چند روش ساده برای کاهش میل به شیرینی و ترک آن

۶ روش خانگی برای کاهش قند خون در مبتلایان به دیابت

منابع: healthline ، health

۴۷۲۳۲