نیم‌ور به پیشواز آئین کهن بیل‌گردانی می‌رود

مهدی لعل‌بار، ظهر جمعه ۸ اردیبهشت‌ماه در حاشیه آماده‌سازی بیل‌های مراسم بیل‌گردانی در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: بیل‌گردانی، آیین کهن شهر نیم‌ور است که دو هزار سال قدمت دارد و این آیین، برگرفته از کار، زندگی، تلاش و ورزش مردم نیم‌ور است.

وی ادامه داد: از بند تاریخی نیم‌ور تا زمین‌های کشاورزی این شهر حدود ۱۸ کیلومتر فاصله است که آب مورد نیاز زمین‌های کشاورزی از طریق این بند و نهر ۱۸ کیلومتری تامین می‌شود. هر ساله در اسفندماه و به‌منظور آماده‌سازی زمین‌های کشاورزی برای کشت در سال زراعی جدید، این نهر لایروبی می‌شد.

لعل بار افزود: با توجه به بعد مسافت و سختی کار، هر کشاورز به میزان سهم خود از زمین‌های کشاورزی، باید سهم خود در لایروبی را با مشارکت شخصی، تامین هزینه کارگران یا تقبل بهای آن پرداخت می‌کرد و این مسئله باعث می‌شد که در زمان‌های گذشته بیش از ۱۰۰ نفر در لایروبی نهر آب مشارکت داشته باشند.

وی تصریح کرد: در حال حاضر به دلیل سیمانی‌شدن نهر آب و سهولت کار، لایروبی در مسافت کمتری انجام می‌شود. کشاورزان لایروبی را طوری برنامه‌ریزی می‌کردند که مصادف با ظهر یا عصر به پایان برسد و پس از پایان لایروبی، ۷ بیل را در یک دسته ۴ تایی و یک دسته ۳ تایی به هم بسته و به بیل گردانی می‌پرداختند.

لعل‌بار گفت: ۷ بیل، برگرفته از چرخش هفت آسمان و نزول باران از آنها برای رونق کشاورزی است. همچنین عدد ۷ نمادی از ۷ دانگ زمین‌های منطقه شامل ۶ دانگ زمین‌های کشاورزی نیم‌ور و یک دانگ زمین از باقرآباد است.

وی اظهار کرد: البته یک سبک سنتی آبیاری در نیم‌ور وجود دارد که به ثبت ملی نیز رسیده است و شامل هفت جوی آب است که در هفت شبانه روز هفته، بین زمین‌های کشاورزی نیم‌ور تقسیم می‌شود. همین مسائل، ۷ را به عددی مقدس برای نیم‌ور تبدیل کرده است.

لعل بار ادامه داد: با پایان لایروبی، بیل‌گردانی به عنوان یک جشن نمادین و به منظور شکرگزاری از خداوند برای اعطای آب و برکات به زمین‌های کشاورزی صورت می‌گرفته است. این مراسم همچنین دعایی برای آب‌خواهی از خداوند در سال زراعی جدید است تا با نزول باران، کشاورزی آنان رونق پیدا کرده و آفات از زمین‌ها و باغات آنان دور باشد.

وی افزود: پهلوانان و جوانان نیم‌وری در این مراسم این ۷ بیل را اطراف سر خود می‌چرخاندند. اگرچه این هفت بیل بین ۲۵ تا ۳۰ کیلوگرم وزن دارند اما در حین چرخش، بیش از ۲۵۰ کیلوگرم وزن را به بیل‌گردان تحمیل می‌کند و این کار علاوه بر قوای جسمانی، نیازمند تسلط بر مهارت بیل‌گردانی است.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان محلات گفت: این مراسم در سال ۸۹ به ثبت ملی رسیده و به دلیل اینکه عملیات لایروبی به خاطر سیمانی‌شدن مسیر آب، مانند گذشته انجام نمی‌شود، با تشکیل ستاد بیل‌گردانی نیم‌ور، تصمیم گرفته شد که هر ساله زمان مشخصی برای این مراسم در نظر گرفته شود.

وی اظهار کرد: معمولا بیل‌گردانی در آخرین جمعه فروردین هر سال برگزار می‌شد اما امسال به دلیل همزمانی با ماه مبارک رمضان، با یک هفته تاخیر برگزار می‌شود.

لعل بار ادامه داد: این مراسم همراه با موسیقی خاصی با استفاده از سنج، طبلِ ریز و نوعی فلوت برگزار می‌شود که به عنوان یک قدرت‌نمایی نمادین در برابر بدخواهان آبِ نیم‌ور و اعلام همبستگی و آمادگی برای مبارزه با دشمنان آبِ نیم‌ور است.

وی افزود: در ابتدای مراسم نیز رژه نمادین لایروبی و بازسازی این مراسم صورت می‌گیرد تا علاقمندان در جریان نحوه لایروبی قرار بگیرند. همچنین مراسم امسال یادبودی برای گرامیداشت یاد عباس عبدالوهاب و سیدعباس سیدجعفری به عنوان دو تن از پیشکسوتان درگذشته بیل‌گردانی نیم‌ور است.

انتهای پیام