نگاهی به سود‌آورترین فیلم‌های تاریخ سینما

روزنامه شهروند: فیلم جدید «انتقام‌جویان: آخر بازی» با فروش جهانی ۲.۲‌میلیون دلار و پیشی‌گرفتن از «تایتانیک»، دومین فیلم پرفروش تاریخ ‏سینما نام گرفت.‎‏ «انتقام‌جویان: آخر بازی» جدیدترین محصول استودیو مارول کمپانی دیزنی در دومین هفته نمایش خود ‏‏۱۴۵.۸میلیون دلار در آمریکا و ۲۸۲.۲میلیون دلار نیز در گیشه بین‌الملل فروخت تا با مجموع فروش حدود ۲.۲‌میلیارد دلار از ‏فروش ۲.۱۸۷‌میلیارد دلاری فیلم «تایتانیک» (۱۹۹۷) به کارگردانی «جیمز کامرون» عبور کند تا نام خود را به‌عنوان دومین ‏فیلم پرفروش تاریخ به ثبت برساند‎. ‎

هم‌اکنون در رتبه اول پرفروش‌های تاریخ سینما فیلم «آواتار» (۲۰۰۹) دیگر ساخته «جیمز کامرون» با فروش ۲.۸‌میلیارد دلار ‏قرار دارد و با قسمت جدید مجموعه فیلم‌های ابرقهرمانی «انتقام‌جویان» امیدوار است با حفظ روند موفق فروش خود این جایگاه ‏را از آن خود کند‎. ‎انتقام‌جویان: آخر بازی» دنباله «انتقام‌جویان: جنگ ابدیت» (۲۰۱۸) و همچنین «انتقام‌جویان» (۲۰۱۲) و «انتقام‌جویان: عصر ‏اولتران» (۲۰۱۵) است و بیست‌ودومین فیلم در دنیای سینمایی مارول است که برادران «روسو» آن را با فیلمنامه‌ای مشترک ‏از «کریستوفر مارکوس» و «استیون مک‌فیلی» کارگردانی کرده‌اند. ‎‏

«رابرت داونی جونیور»، «کریس ایوانز»، «مارک رافلو»، ‏‏ «کریس همسورث»، «اسکارلت جوهانسون»، «جرمی رنر»، «دان چیدل»، «پل راد»، «بری لارسون»، «ردلی کوپر» و ‏‏ «جاش برولین» از بازیگران این فیلم ابرقهرمانی هستند‎. ‎

سالانه فیلم‌های سینمایی زیادی در سراسر جهان و به‌ویژه در هالیوود ساخته می‌شوند که رویای سازندگان آن‌ها بیشتر موفقیت در ‏باکس‌آفیس است، هر چند برخی فیلم‌ها نیز تنها برای جشنواره‌های خاص مانند اسکار ساخته می‌شوند و معمولا بدون توجه به ‏سودآوری و فروششان از شانس‌های کسب جوایز معتبر بین‌المللی به شمار می‌روند.

در این روز‌ها که سینمای هالیوود را فیلم‌های بلاک‌باستر دنباله‌دار قبضه کرده‌اند و با هزینه‌های فراتر از ۱۰۰‌میلیون ‏دلار خود به فروش‌های نجومی دست پیدا می‌کنند، فیلم‌هایی نیز هستند که با وجود هزینه ناچیز، به‌دلیل زیبایی‌های خاص ‏مورد توجه تماشاگران قرار گرفته و فروش قابل توجهی را تجربه می‌کنند؛ برای مثال فیلمی با بودجه ساخت ۵‌میلیون دلار به ‏فروش ۳۷۰‌میلیون دلاری دست می‌یابد. در اینجا چند مورد از فیلم‌هایی را که بیشترین سود را عاید سازندگانشان کرده‌اند، مرور ‏خواهیم کرد: ‏

‏آرواره‌ها

این تنها فیلمی نیست که به کارگردانی استیون اسپیلبرگ در این فهرست قرار گرفته، زیرا این کارگردان نامی همواره ثابت کرده که ‏فیلم‌هایش با استقبال عمومی چه در گیشه و چه در جشنواره‌های سینمایی مواجه می‌شوند‎. فیلمبرداری صحنه‌های فیلم از ‏برنامه‌ریزی‌هایی که انجام گرفته بود بسیار عقب‌تر و هزینه ساخت نیز بسیار بیشتر از برآورد‌ها بود، به‌نحوی که ‏اسپیلبرگ بشدت تحت فشار قرار داشت و هر لحظه ممکن بود پروژه را ترک کند.

این فشار کاری به‌حدی بود که ‏کمتر کسی می‌توانست آن را به دوش بکشد، اما اسپیلبرگ با تلاش و استقامتی مثال‌زدنی به صورت شبانه‌روز به کار خود ادامه ‏داد و ریسک‌هایی را متحمل شد که هر کسی در مقام کارگردان آن‌ها را برنمی‌تابد. او می‌توانست خیلی راحت مانند فیلم‌های ‏قبلی این ژانر از روش‌های معمول و کلیشه‌ای استفاده کند، اما روش خاص خود را در سیر داستانی فیلم در پیش گرفت.

‎بدین‌ترتیب، هنگامی که فیلم اکران شد سودآوری آن به ۱٫۳۰۸‌درصد رسید. با توجه به نرخ تورم می‌توان گفت که این فیلم با ‏‏۳۴ میلیون دلار بودجه بیش از ۴۷۱‌میلیون دلار فروش داشت و باعث شد تماشاگران برای همیشه با ترس وارد آب شوند.

قمار ‏اسپیلبرگ باعث شد که فیلم «آرواره‌ها» به‌عنوان یکی از سودآورترین فیلم‌های تمام دوران سینما شناخته شود‎. ‎

‏

روح

دهه ۱۹۹۰، دهه فیلم‌های رمانتیک بود و هیچ‌کس انتظار فیلمی مانند «روح‎» (Ghost) ‎را نداشت، اما این فیلم با موفقیت ‏تجاری خیره‌کننده‌ای در باکس‌آفیس مواجه و ووپی گلدبرگ نیز برای بازی در آن برنده جایزه اسکار شد.

فیلم «روح» ‏تریلری ماوراء‌الطبیعه با تمی عاشقانه بود که آن را یکی از عاشقانه‌ترین فیلم‌های تمام دوران می‌نامند. پاتریک سویزی و ‏دمی مور در این فیلم نقش زن و شوهری را بازی می‌کردند که برای نجات عشقشان تلاش می‌کنند‎. ‎فیلم با فروشی خیره‌کننده مواجه شد و سودآوری آن به بیش از ۱٫۴۴۶ برابر رسید.

با در نظر گرفتن تورم، این فیلم با ‏بودجه‌ای ۳۵‌میلیون دلاری بیش از ۵۰۶‌میلیون دلار فروش داشت و دمی مور را به یکی از سوپراستار‌های سینمای ‏هالیوود تبدیل کرد. ‏

‏

ای تی

«ای تی» (‏E.T.) تنها یک فیلم نبود بلکه یک پدیده بود که سینما را تغییر داد. این فیلم بزرگتر از حدی بود که تصور می‌شد باشد. ‏حتی با توجه به سالن‌های بسیار اندکی که این فیلم علمی- تخیلی در سال ۱۹۸۲ در اختیار داشت، اما «ای تی» توانست خود را تا ‏مقام دومین فیلم سودآور تاریخ بالا بکشد و همه از این موفقیت شگفت‌زده شدند.

استیون اسپیلبرگ یک‌بار دیگر با این فیلم ‏توانست دنیای سینما را مقهور خود سازد و این‌بار با یک‌مشت کودک نابازیگر و یک عروسک دوست‌داشتنی باکس آفیس را ‏فتح کرد و به یکی از سودآورترین فیلم‌های تمام دوران تبدیل شد. کمپانی سازنده تنها با یک سرمایه‌گذاری ۲۵‌میلیون دلاری ‏توانست ۷۹۳‌میلیون دلار به دست آورد‎. ‎

زیبای آمریکایی

فیلم «زیبای آمریکایی» ‎ (American Beauty) ‎باعث شد که سام مندز وارد فهرست کارگردانان معدودی شود که همه برای ‏همکاری با او تلاش می‌کردند. روشی که او برای ساخت این فیلم در پیش گرفت و نحوه بازی گرفتن از بازیگرانش با آن چیزی ‏که در دنیای هالیوود رواج داشت، کاملا متفاوت بود.

فیلم پر از بازیگران بااستعداد و خوش‌آتیه بود، اما با توجه به بی‌نقص بودن ‏فیلمنامه سازندگان موفق شدند که هزینه‌های ساخت فیلم را بسیار پایین نگه دارند‎. ‎بر اساس نرخ تورم این فیلم در سال ۱۹۹۹ تنها ۲۰‌میلیون دلار هزینه ساخت در برداشت و در پایان به فروش خیره‌کننده ۳۵۶ ‏میلیون دلاری دست یافت.

عروس یونانیِ بزرگ و پُر‌ریخت‌و‌پاشِ من

چه کسی فکر می‌کرد که یک فیلم کمدی رمانتیک بتواند سودآورترین فیلم تمام دوران سینما شناخته شود؟ داستان فیلم «عروسی ‏یونانی بزرگ و پر ریخت و پاش من» ‎ (My Big, Fat Greek Wedding) ‎ توسط نیا واردالوس نوشته شد و خود نیز نقش اول ‏آن را بازی کرد.

این فیلمنامه خیلی زود مورد توجه ریتا ویلسون و همسرش تام هنکس قرار گرفت. آن‌ها زیبایی خیره‌کننده درون ‏داستان زندگینامه‌ای نیا واردالوس را دیده بودند و بودجه‌ای ۵‌میلیون دلاری را برای ساخت این فیلم در اختیار او قرار دادند. ‎

با توجه به نرخ تورم این عدد به ۶‌میلیون دلار امروزی می‌رسید، اما درنهایت بیش از ۳۶۹‌میلیون دلار فروش داشت؛ یعنی بیش ‏از ۶۰ برابر بودجه ساخت و بدین ترتیب سودآورترین فیلم تمام دوران لقب گرفت. قسمت دوم این فیلم نیز در سال ۲۰۱۶ بار ‏دیگر با بازی و نویسندگی واردالوس ساخته شد و اگر چه نتوانست موفقیت فیلم اول را تکرار کند، اما فروش قابل قبولی داشت. ‏

‏میلیونر زاغه‌نشین

این فیلم با بودجه ناچیز ۱۵‌میلیون دلاری و استفاده از بازیگرانی نه چندان سرشناس در حوزه بین‌المللی توانست ۳۷۸‌میلیون ‏دلار فروش داشته باشد و دو پاتل و فریدا پینتو را به دنیای سینما و هالیوود معرفی کند.

«میلیونر زاغه‌نشین» به عنوان یکی از ‏سودآورترین فیلم‌های تمام دوران سینما، در مراسم اسکار نیز تاریخ‌ساز و در ۱۰ بخش نامزد دریافت جایزه اسکار شد. در‏نهایت «میلیونر زاغه‌نشین» توانست ۸ جایزه اسکار ازجمله بهترین فیلم سال را به دست آورد. ‏

‏

مصائب مسیح

با توجه به بودجه ساخت این فیلم که با در نظر گرفتن نرخ تورم معادل ۳۵‌میلیون دلار امروزی بود و تصمیماتی که مل گیبسون ‏به عنوان کارگردان فیلم اتخاذ کرد، سهم زیادی در موفقیت تجاری آن داشت.

او به طور ویژه خشونت مصادف با مرگ عیسی ‏مسیح را برجسته ساخت. این خشونت چنان واقعی و شدید بود که به آسیب جسمی بازیگر نقش عیسی مسیح، جیمز کاویزل، ‏منجر شد. در تمام طول فیلم از دیالوگ‌های آرامی و عبری استفاده شده بود. با تمامی این شرایط فیلم به فروش خیره‌کننده ۶۱۲ ‏میلیون دلار دست یافت.

‏تنها در خانه

فیلم «تنها در خانه» یکی از معدود فیلم‌های هیوز بود که برای تمامی گروه‌های سنی ساخته شده بود. کمپانی فاکس قرن بیستم فکر می‌‏کرد که این فیلم با موفقیت نسبتا متعادلی در باکس‌آفیس مواجه شود به همین دلیل برای آن بودجه‌ای ۱۵‌میلیون دلاری در نظر ‏گرفت که معادل ۳۰‌میلیون دلار امروزی با توجه به نرخ تورم است.

سپس اتفاقی خیره‌کننده افتاد و تماشاگران فوج‌فوج برای ‏تماشای این فیلم به سینما‌ها هجوم بردند و عشق مردم به مکالی کالکین باهوش باعث شد که فیلم به فروش خیره‌کننده ۴۷۷‌میلیون ‏دلاری دست یابد. ‏

زن زیبا

فیلم «زن زیبا» ‎ (Pretty Woman) ‎از آن دسته فیلم‌هایی بود که هیچ‌کس انتظار موفقیت آن را نداشت؛ آن هم فیلم رمانتیک کمدی ‏که حتی سازندگانش نیز حساب ویژه‌ای روی آن باز نکرده بودند. اگر چه جولیا رابرتز قبل از ‏آن نیز در چندین فیلم بازی کرده بود، اما کسی به جز گری مارشال نمی‌دانست که او یک جادوگر سینمایی است و می‌تواند یک ‏تنه این فیلم را در تاریخ سینما جاودانه کند.

‎رابطه عاشقانه و دوست‌داشتنی جولیا رابرتز و ریچارد گی یر در این فیلم همه را تحت تأثیر قرار داد و با توجه به بودجه‌ای ‏ناچیز که با احتساب تورم نیز تنها ۲۳‌میلیون دلار برآورد می‌شود، توانست به فروش خیره‌کننده ۴۶۳‌میلیون دلاری دست یابد. ‏این میزان فروش بیش از بیست برابر بودجه ساخت فیلم بود که تنها سه بار دیگر در تاریخ سینما اتفاق افتاد و بدین ترتیب «زن ‏زیبا» علاوه بر موفقیت از دیدگاه منتقدان و جشنواره‌های بین‌المللی به عنوان یکی از سودآورترین فیلم‌های تاریخ سینما در رتبه ‏چهارم این فهرست قرار گرفت. ‏

تب شنبه‌شب

این فیلم در سال ۱۹۷۸ و درست یک‌سال بعد از به شهرت‌رسیدن جان تراولتا با فیلم هیولایی «تب شنبه‌شب» (Saturday Night Fever) اکران شد. این فیلم با توجه به بودجه ناچیزی که به نرخ تورم نیز تنها ۲۰‌میلیون دلار برآورد می‌شود، توانست به فروش خیره‌کننده ۳۹۵‌میلیون دلاری دست یابد.

این فیلم هنوز هم یکی از محبوب‌ترین فیلم‌ها بوده و بازیگران زیادی را به شهرت رساند و البته یکی از سودآورترین فیلم‌های جان تراولتا نیز لقب گرفت.

‏

جنگ ستارگان

سال ۱۹۷۷‌سال فوق‌العاده‌ای بود و جهانیان را با دنیای کهکشان‌های دور آشنا ساخت و البته جرج لوکاس را به میزانی از ‏شهرت و ثروت رساند که او حتی تصور آن را در کودکی نیز نمی‌توانست داشته باشد. این فیلم با بودجه‌ای که با در نظر‏گرفتن نرخ تورم ۴۰‌میلیون دلار امروزی بود، ناگهان وارد سینما‌ها شد و با بودجه‌ای ۱۳‌میلیون دلاری در آن زمان باکس آفیس ‏را درنوردید.

فیلم «جنگ ستارگان»Star Wars) ‎) بیش از ۷۷۵‌میلیون دلار امروزی فروش داشت. البته باید به یاد داشته باشید ‏که این فیلم تنها یک قسمت از فرانچایز «جنگ ستارگان» بود که قسمت نهم آن می‌تواند با بودجه‌ای ۲۰۰‌میلیون دلاری ‏رکورد‌های فروش را بار دیگر جابه‌جا کند. هر یک از فیلم‌های فرانچایز «جنگ ستارگان» همواره در میان پرفروش‌ترین و ‏سودآورترین فیلم‌های سال قرار داشته‌اند. ‏