نگاهی به سریال زندگی زیباست – حس خوبِ مصنوعی

سریال زندگی زیباست به عنوان یکی از جدیدترین سریال‌های سیمای ملی از مدتی پیش روی آنتن شبکه دو رفته است. اگرچه به نظر می‌رسد مخاطبین تلویزیون چندان از این سریال استقبال نکرده‌اند اما تماشای یک اپیزود از این سریال کافی به نظر می‌رسد تا هر تماشاگری متوجه شود با یکی از متفاوت‌ترین سریال‌های چند سال اخیر سیمای ملی مواجه شده است. در ادامه با ویجیاتو همراه باشید.

سریال‌هایی که صدا و سیما [برای مخاطبینی که تعداد دقیق آن‌ها همیشه مورد بحث بوده] می‌سازد معمولا از یک فرمول تکراری و قابل پیش‌بینی پیروی می‌کنند. عناوینی که اگر داستان‌های تکراری نداشته باشند در نهایت شخصیت‌پردازی‌های ثابت و اصول فیلم‌نامه‌نویسی مشترکی دارند. شاید یکی از دلایلی که سریال‌های صدا و سیما را برای بخش بزرگی از جامعه غیرقابل تحمل کرده، تکرار بی‌پایان همین دوره معیوب باشد.

بنابراین وقتی یک سریال متفاوت از راه می‌رسد، قاعدتا باید این شانس را داشته باشد که مورد توجه مخاطبین بیشتری قرار بگیرد. سریال زندگی زیباست به عنوان یکی از جدیدترین سریال‌های صدا و سیما به یکی از متفاوت‌ترین سریال‌های چند سال اخیر سیمای ملی تبدیل شده اما به نظر می‌رسد استقبالی که از این عنوان متفاوت شده بسیار پایین‌تر از حداقل پیش‌بینی‌ها باشد.

بیشتر از دو سال توقیف

سریال زندگی زیباست توسط قاسم جعفری کارگردانی شده است. نامی که اگرچه آشنا به نظر نمی‌رسد اما بدون هیچ تردیدی یکی از تاثیرگذارترین کارگردانان تلویزیون در دوران پس از انقلاب لقب می‌گیرد. او تعدادی از محبوب‌ترین سریال‌های تلویزیونی در سال‌های اخیر را کارگردانی کرده است. قاسم جعفری سریال خط قرمز را در سال ۱۳۸۰ روی آنتن تلویزیون آورد که با ۹۰درصد بیننده یکی از محبوب‌ترین سریال‌های تاریخ تلویزیون ایران است.

سریال مسافری از هند یکی دیگر از ساخته‌های قاسم جعفری بود که با ۹۶درصد بیننده به جایگاه پربیننده‌ترین سریال پس از انقلاب دست پیدا کرد. او سریال کمکم کن را هم کارگردانی کرد که یکی دیگر از سریال‌های محبوب تلویزیون در دهه‌های اخیر لقب می‌گیرد.

قاسم جعفری پیش از آن که سریال زندگی زیباست را در برابر دوربین قرار دهد برای حدود سیزده سال از ساخت سریال‌های تلویزیونی برای سیمای ملی دور بود. آخرین تجربه کارگردانی او [پیش از سریال زندگی زیباست] برای صدا و سیما به سال ۱۳۸۵ بازمی‌گردد؛ سریال از نفس‌افتاده که چندان مورد توجه بینندگان تلویزیون قرار نگرفت. با این حال بازگشت جعفری به سریال‌های تلویزیونی سیما هم چندان بدون حاشیه نبوده است.

اگرچه سریال زندگی زیباست در سال ۱۳۹۸ ساخته شد اما برای رسیدن به آنتن شبکه دو بیشتر از دو سال در صف انتظار بود. دلیل مشخصی برای دورماندن این سریال از پخش تلویزیونی اعلام نشده است. با این حال به نظر می‌رسد این سریال به دلیل ساختار متفاوتی که دارد، توقیف بوده و به همین دلیل فرصت پخش‌ را پیدا نکرده است.

اما به نظر می‌رسد آن‌چه از شبکه دو پخش می‌شود هم ارتباط چندانی با سریالی که قاسم جعفری ساخته، ندارد. عوامل سریال زندگی زیباست مدتی پیش مصاحبه‌ای با خبرگزاری ایرنا داشتند و در آن مدعی شدند که ۱۰ اپیزود از سریالی که در آن هنرنمایی نکرده‌اند، حذف شده است. بنابراین آ‌ن‌چه از شبکه دو پخش می‌شود، نسخه بیش از حد سانسورشده سریال زندگی زیباست که احتمالا بخش قابل توجهی از جذابیت‌های کیفی‌اش را از دست داده و احتمالا مشکلاتی هم در روایت داستان دارد.

در مدرسه فیلم‌سازی ویجیاتو حضور پیدا کنید:

• درس‌های فیلم‌سازی که از دنیای سینمایی The Conjuring آموختیم
• درس‌های فیلم‌سازی که از فرانچایز Mission: Impossible آموختیم
• درس‌های فیلم‌سازی که از فیلم جاستیس لیگ زک اسنایدر کات آموختیم

اگرچه قرارگرفتن سریال زندگی زیباست زیر ترسناک‌ترین تیغ‌های سانسور می‌تواند آن را به یک ساخته متفاوت از آن‌چه قاسم جعفری و همکارانش ساخته‌اند هم تبدیل کند اما واقعیت آن است که این سریال ایرادهای ریز و درشتی دارد که ارتباط زیادی با سانسور ندارند.

داستان‌پردازی سطحی

سریال زندگی زیباست به داستان زندگی هفت زوج عاشق می‌پردازد که تصمیم دارند زندگی مشترک‌شان را آغاز کنند. اگرچه محوریت داستان سریال برای این روزها که سیمای ملی تاکید ویژه‌ای به ازدواج دارد هم جذاب به نظر می‌رسد اما سریال واقعیت‌های جذابی پیرامون سختی‌های تشکیل زندگی در جامعه امروز ایران را به تماشاگر نشان می‌دهد که احتمالا به مذاق مسئولان سیما خوش نیامده است.

با این حال سریال زندگی زیباست از یک داستان‌پردازی سطحی رنج می‌برد. سطح پردازش داستان در سریال زندگی زیباست به حدی نازل است که باورکردنی نیست. بنابراین فیلم‌نامه تلاش می‌کند تا این داستان‌پردازی ضعیف را با دیالوگ‌های ساختارشکنانه جبران کند؛ یک دلیل دیگر برای منفورشدن سریال در سازمان صدا و سیما. شخصیت‌ها در سریال جدید قاسم جعفری از پردازش لازم بهره نمی‌برند و به همین دلیل تنها راه معرفی آن‌ها به تماشاگر را باید دیالوگ‌ها دانست. دیالوگ‌هایی که در بسیاری از مواقع تکراری، مصنوعی و عاری از خلاقیت به نظر می‌رسند.

سریال زندگی زیباست در تلاش است تا حس خوبی را به تماشاگر تقدیم کند اما نه‌تنها در رسیدن به آن موفق نیست بلکه بدترین روش‌های ممکن را برای ایجاد آن انتخاب کرده و به همین دلیل ناامیدکننده ظاهر می‌شود. فارغ از آن‌که مخاطب ایرانی این روزها تقریبا دلیلی برای دریافت حس خوب ندارد، تلاش‌های مصنوعی و غیرقابل قبول سریال می‌تواند برای او آزاردهنده باشد.

بازیگرانی که سوختند

سریال زندگی زیباست بازیگران متعددی دارد؛ از ثریا قاسمی تا بیژن بنفشه‌خواه و از نیما رییسی تا امید روحانی و حتی فلور نظری. با این حال بازیگران اصلی سریال چندان شناخته‌شده نیستند. آن‌ها گروهی از بازیگران تئاتر هستند که در سال‌های ۹۷ و ۹۸ مقابل دوربین قاسم جعفری قرار گرفتند. بازیگرانی مانند سعید زارعی، شهرزاد جعفری، ماهور عفیفی، سجاد بابایی، سارا مقربی، آزاده سیفی، علیرضا رسولی، رامین آزان، ستایش رجایی‌نیا، یاسمین خلدبرین و حمید رشید که هنرنمایی‌اش در سریال زندگی زیباست یادآور زنده‌یاد حسین پناهی به نظر می‌رسد.

این بازیگران که تئاتر امیدوار بودند با هنرنمایی در سریال زندگی زیباست فرصت آن را داشته باشند تا بیشتر از قبل در پروژه‌های محبوب دیده شوند، حالا پس از دو سال تاخیر سریالی که در آن هنرنمایی کرده‌اند را از تلویزیون تماشا می‌کنند. اگر سریال زندگی زیباست دقیقا در روزهای پس از پایان فیلم‌برداری‌اش به روی آنتن می‌رفت احتمالا بازیگران اصلی این سریال که تقریبا در ابتدای مسیر حرفه‌ای‌شان هستند، می‌توانستند پیشرفت قابل توجهی در جهت ارزشمندکردن کارنامه‌شان داشته باشند. اما این اتفاق رخ نداد.

پخش‌نشدن سریال زندگی زیباست به حدی به بازیگران اصلی این سریال فشار آورد که آن‌ها مدتی پیش با نوشتن نامه‌ای به عبدالعلی علی‌عسگری، رییس سازمان صدا و سیما، از او درخواست کردند تا شرایط را برای پخش سریال‌شان فراهم کند:

از سرکوب و ناامیدی این نامه را می‌نویسیم که شاید بخوانید. بتوانیم حقمان را پس بگیریم. فیلمنامه‌ای که توسط سازمان صدا و سیما تصویب می‌شود، ساخته می‌شود اما توسط همان سازمان بلاتکلیف می‌ماند. بهترین خودمان را ارائه دادیم که جواب‌گوی مخاطب هم‌نسل‌مان باشیم اما عدم پخش سریالی که با تمام قواعد سازمان ساخته شده، شوخی نیست؟

بخشی از نامه بازیگران سریال زندگی زیباست به رییس صدا و سیما

اگرچه سریال زندگی زیباست تلاش می‌کند حس خوبی به تماشاگر عرضه کند و در رسیدن به آن ناامیدکننده ظاهر می‌شود اما در هر صورت عنوانی سرگرم‌کننده به نظر می‌رسد که می‌تواند هر تماشاگری را برای مدتی از جهان پیرامونش خارج کند. با این حال پخش با تاخیر و سرشار از سانسور این سریال برای بازیگران این سریال گران تمام شده است.

نقد جدیدترین سریال‌های تلویزیونی را در ویجیاتو بخوانید:

• نقد سریال آنها – دیگران می‌آیند
• نقد سریال Panic – نوجوانان علیه چالش‌های مرگبار
• نگاهی به مجموعه آنتولوژی Solos – یک جاه‌طلبی دیگر از آمازون
• نقد سریال زخم کاری – مکبث بومی، نوآر ایرانی و یک فم فتال اصیل
• نقد فصل اول سریال Sweet Tooth – دورگه‌های کوچک به کره زمین پا می‌گذارند