ناکامی امریکا و فرانسه از کنترل جنگ‌طلبی نتانیاهو/ توان نظامی حزب‌الله را نباید دست‌کم گرفت

رسول سلیمی: درست پس از گفتگوی جو بایدن و امانوئل ماکرون در حاشیه اجلاس سران مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، فرانسه پیشنهادی را در جلسه اضطراری شورای امنیت مطرح کرد که برقراری آتش‌بس ۲۱ روزه بین حزب الله و اسرائیل مقدمه آن بود. اما نتانیاهو طرح پیشنهادی برای برقراری آتش‌بس را رد کرد. چه آنکه مسعود پزشکیان در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل نیز گفته بود: «باید هرچه زودتر آتش‌بس دائمی در غزه و لبنان برقرار گردد و وحشی‌گری و جنایت اسرائیل خاتمه یابد.»

گفته می‌شود که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا از روز دوشنبه این ایده را به همتایان خود در «گروه هفت» مطرح کرده است و دیپلمات‌ها در ۴۸ ساعت گذشته با فوریت بر روی آن کار کردند.

در حاشیه نشست شورای همکاری خلیج فارس (GCC)، بلینکن به طور جداگانه محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثانی، وزیر امور خارجه قطر و فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی را کنار کشید تا از این پیشنهاد حمایت کنند که هر دو وزیر با آن موافقت کردند. رئیس جمهوری آمریکا هم گفت که این طرح تا کنون از سوی ایالات متحده، استرالیا، کانادا، اتحادیه اروپا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، عربستان سعودی، امارات عربی متحده و قطر تایید شده است.

چه آنکه به گزارش اسکای نیوز ، آتش بس به مدت ۲۱ روز در امتداد خط آبی رودخانه لیتانی پیشنهاد شده بود و در طول این ۲۱ روز، طرفین برای حل و فصل درگیری، امکان مذاکره داشتند تا به یک توافق جامع در امتداد خط آبی و بازگشت ساکنان به خانه های خود برسند.

این در حالی است که ارتش اسرائیل  می گوید دولت بنیامین نتانیاهو آتش بس با حزب الله لبنان را رد کرده و حملات هوایی را به بیروت استمرار خواهد داد. چه آنکه نخست وزیر این کشور به ارتش نیز دستور داده تا «با قدرت کامل بجنگند.» در همین حال سخنگوی وزارت امور خارجه اسرائیل نیز گفته: «هیچ آتش بسی در شمال برقرار نخواهد شد و ما با تمام توان تا پیروزی و بازگشت امن ساکنان شمال به خانه های خود به مبارزه با حزب الله ادامه خواهیم داد.»

به گزارش رسانه ها بیش از ۶۰۰ نفر از روز دوشنبه در حملات اسرائیل به لبنان کشته شده‌اند. این در شرایطی است که یک روز پس از آن که ایالات متحده و متحدانش پیشنهاد آتش بس ۲۱ روزه برای تنش زدایی از درگیری ها را مطرح کردند، قطر اعلام کرد: «میانجیگری رسمی» بین حزب الله و اسرائیل برای آتش بس در لبنان وجود ندارد.

ماجد الانصاری، سخنگوی وزارت خارجه قطر در یک کنفرانس خبری در دوحه گفت: هیچ ارتباط مستقیمی بین مذاکرات درباره آتش‌بس احتمالی در غزه و لبنان وجود ندارد و آتش‌بس ۲۱ روزه لبنان توسط آمریکا و متحدانش پیشنهاد شده است. این در حالی است که قطر به همراه مصر و آمریکا در مذاکرات آتش بس میان حماس و اسرائیل میانجیگری می کردند. در همین حال، نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت لبنان گزارش‌ها مبنی بر امضای چارچوب آتش‌بس برای لبنان پیشنهادی آمریکا و متحدانش را رد کرد.

ناظران سیاسی می گویند نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی اواخر روز پنجشنبه در سازمان ملل سخنرانی می‌کند و مسئله این است که او چگونه به درخواست‌های آتش‌بس واکنش نشان می‌دهد. یکی دیگر از نشانه های مهم در احتمال افزایش درگیری ها اظهارات فرمانده ارتش اسرائیل است که گفته بود حمله زمینی امکان پذیر است اما این نگرانی را ایجاد می کند که درگیری ها می تواند جرقه جنگ گسترده تری در خاورمیانه بزند. در همین حال دبیرکل سازمان ملل نیز در جلسه اضطراری شورای امنیت سازمان ملل اعلام کرد: «مردم لبنان به حداقل ۷۰ میلیون دلار برای پاسخگویی به تعداد فزاینده آوارگان نیاز دارند.»

اما از سوی دیگر اسرائیل یک صدای ناهماهنگ با دولتش در سازمان ملل دارد که در مواضع رسمی از راهکارهای دیپلماتیک استقبال می کند. دنی دانون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل متحد روز چهارشنبه پیش از نشست شورای امنیت سازمان ملل به خبرنگاران گفته بود که اسرائیل از آتش بس استقبال می کند و راه حل دیپلماتیک را ترجیح می دهد. وی سپس در جلسه شورای امنیت اعلام کرد که ایران حلقه خشونت در منطقه است و صلح مستلزم برچیدن این تهدید است. در همین حال دکتر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان، پیش از جلسه شورا به خبرنگاران گفته بود که ایران از حزب الله حمایت می کند و در صورت افزایش درگیری ها در لبنان بی تفاوت نخواهد ماند.

کارشناسان روابط بین الملل احتمال می دهند در صورت محیا شدن شرایط صلح پایدار بین لبنان و اسرائیل، طرفین ماجرا در راستای خطوطی که آموس هوخشتاین، مشاور رئیس جمهور آمریکا و فرانسه ماه‌هاست که آن را ارائه داده اند به توافق برسند. برای این رویکرد، اجرای کامل قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد و ایجاد مرز زمینی بین اسرائیل و لبنان ضروری است که به غیرنظامیان آواره از هر دو طرف اجازه می دهد تا به خانه های خود بازگردند.

اما به نظر می رسد نتانیاهو به دلیل کاهش فشار سیاسی امریکا در آستانه انتخابات این کشور و همچنین موفقیت های نسبی اسرائیل در ترور فرماندهان حزب الله، در اجرای پیشبرد این سناریو است که تشدید تهدیدات را تا آستانه درخواست حزب الله برای پیوستن به یک توافق جامع پیش ببرد. اسرائیل در هدف راهبردی به دنبال آن نیست که با «حزب الله قوی» پای میز مذاکره بنشیند و تلاش می کند قبل از هر مذاکره ای امتیازات لازم در میدان جنگ را به دست آورد. تصوری که به نظر ناظران سیاسی با واقعیت توان حزب الله فاصله دارد و در صورت کشیدن جنگ به داخل خاک لبنان، فشار نظامی حزب الله بر اسرائیل دو چندان خواهد شد.

۳۱۱۲۱۳