موزه عروسک‌های ایرانی در دهلی‌نو برپا می‌شود

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، از تاریخ ۱۳ تا ۱۷ دسامبر (۲۲ تا ۲۶ آذرماه) با حضور کشورهای آلمان، لاتویا، لتونیا، نروژ، دانمارک، استونی، ایتالیا، پاراگوئه، کانادا، هند، زامبیا، اسلوانی، سریلانکا، تایلند، ایران، مالزی، هلند، بنگلادش، نپال، جمهوری چک بیستمین دوره جشنواره بین‌المللی رایان در شهر دهلی‌نو برگزار می‌گردد. هم‌زمان با این جشنواره که شامل بخش‌های مختلف نمایشی و موسیقی است هنرمندان کمپانی سیمرغ به شکلی نو به معرفی عروسک‌های آئینی و نمایشی ایران می‌پردازند. برای معرفی بهتر عروسک‌ها، قصه هر عروسک همچنین نمایش‌ها، آداب‌ورسوم، بازی‌های آئینی، لالایی‌ها، رقص‌های محلی مردم روستایی ایران در این موزه بازگو و اجرا می‌شود. هنرمندان کمپانی سیمرغ با برپایی موزه سیار عروسک‌های جیگی جیگی در شش بخش به معرفی عروسک‌های ایرانی و در یک بخش به معرفی عروسک‌های کشورهای همسایه ایران می‌پردازند. همچنین در بخش دیگر عروسک‌هایی را ارائه می‌دهند که تماشاگران می‌توانند با آنان بازی و تجربه عروسک‌گردانی داشته باشند.

محمد برومند طراح و مدیر این موزه به خبرآنلاین گفت: در بخش عروسک‌های سنتی، دوتوک؛ عروسک روستای سربیشه خراسان – دهتولوک؛ عروسک بومی هرمزگان و جزیره قشم – لیلی بازبازک، عروسک بومی کهگیلویه و بویر احمد – قورچوق، عروسک بومی ترکمن- لال بهیگ؛ عروسک بومی عشایر لر – عاروسو؛ عروسک بومی استان کرمان – لوپک چمکی؛ عروسک روستای تم گران کرمان – تادونه؛ عروسک اقوام گالش مازندارن – عاروسک جلی؛ عروسک بومی ابرکوه یزد و عروسک بز ساخته شده با موی بز در خراسان حضور دارند که ضمن ارائه تاریخچه عروسک‌ها، باورهای مردم محلی هر منطقه توضیح داده می‌شود.

سنگ صبور، نخودی، عروسک و مقام «اشتر خجو»، شاهمارا ن، ماه پیشونی، خاتون چهارشنبه، نارنج وترنج، کچل کفترباز، عمو نوروز، ننه سرما عروسک‌های بخش افسانه‌ها هستند که در این موزه ضمن معرفی عروسک، افسانه آن نیز روایت می‌شود.

مدیر کمپانی سیمرغ افزود: در بخش عروسک‌های آئینی، عروسک جیگی جیگی از خراسان و تکم از آذربایجان، به استقبال نوروز می‌روند، اسب چوبی همراه با رقص چوب بازی، شجاعت ایرانیان را به نمایش می‌گذارند.

عروسک‌های چولی قزک (خراسان) بوکه باران (کردستان) آئین باران خواهی را نمایش می‌دهند. بی‌بی کگ که در مراسم آئینی زرتشتیان یزد استفاده می‌شود همچنین کترا گیشه، آهوبره (سبزوار) کره که چه له (نمکی کردستان) گلن سمنو (همدان) از دیگر عروسک‌های آئینی هستند که در این موزه به‌صورت نمایشی اجرا می‌شود.

در بخش معرفی اقوام ایرانی عروسک‌هایی با پوشش کردستان– عرب خوزستان – بلوچ – ترکمن – لر – بندری – قشقایی – کرد کرمانج – تربت جام – آذری به نمایش درمی‌آیند. همچنین عروسک‌هایی از کشورهای هند، ترکیه، نپال، آذربایجان، بوسنی، تونس و… در بخش عروسک‌های نمایشی ملل به‌صورت عروسک سایه و ماریونت در موزه سیار جیگی جیگی معرفی و در خصوص وجوه اشتراک شخصیت‌های عروسکی این کشورها با خیمه‌شب‌بازی ایرانی توضیحاتی ارائه می‌شود.

محمد برومند، پژوهشگر و مدیر این موزه گفت:پیش از آنکه عروسک برای بازی کودکان استفاده شود آدم‌ها رؤیاها، آرزوها و باورهای مذهبی خودشان را با عروسک نشان می‌دادند امروزه نیز عروسک‌ها فقط برای بازی کودکان نبوده و نیستند، بلکه سندی گویا برای حفظ افسانه‌ها، قصه آدم‌ها، هویت، شرف، دین، آئین و هنر هر منطقه است و به بهترین شکل شناسنامه و فرهنگ هر کشور را منتقل می‌کنند.

به علت وسعت جغرافیایی و تنوع پراکندگی اقوام و فرهنگ‌های مختلف در ایران، تنوع عروسک‌ها بسیار است. همچنین تنوع نژادی از عرب‌های سامی تا هزاره‌های افغان و بلوچ و کرد و کرمانج و ترک، لر، ترکمن و فارس و … سبب ایجاد گنجینه‌ای غنی در ایران شده است.

برومند افزود: عروسک‌های موجود در موزه سیار جیگی جیگی، آئینه تمام نمایی از مردم ایران هستند که سالیان بسیار غم و شادی، خوبی و بدی، اتفاقات تاریخی و طبیعی، اسطوره‌ها و شخصیت‌های افسانه‌ای را به شکل عروسک به نسل‌های بعدی ارائه داده‌اند. عروسک‌های «موزه سیار جیگی جیگی» متأثر از طبیعت و معنویت، اصالت بکر و باستانی ایران را به نمایش خواهند گذاشت. تعدادی از عروسک‌های بومی ایران به ثبت ملی رسیده‌اند و بخشی از آثار فرهنگی و هنری کشور ما محسوب می‌شوند.

« منیره امیر یوسفی » که تعداد بسیاری از این عروسک‌ها را ساخته است در همراهی هنرمندان دیگر با خود در این پروژه گفت: سازنده اصلی تمام این عروسک‌ها زنان ایرانی می‌باشند. حضور ارزشمند و تأثیرگذار « زن » از دوران ایران باستان در فرهنگ و هنر این سرزمین کهن نشانگر باور متعالی و فرهنگ غنی ایرانیان است. زنان، رؤیاها، آرزوها و تقدیرشان را با ساخت عروسک همچنین بر گِل، فرش و پارچه و…نقش می‌زدند.

برومند، مدیر کمپانی سیمرغ در پاسخ به علل و انگیزه برپایی این موزه گفت: تاکنون در بیش از بیست جشنواره بین‌المللی حضورداشته‌ام و دیده‌ام که جهانیان چقدر نسبت به تئاتر و تئاتر عروسکی ایران بی‌اطلاع هستند لذا تصمیم گرفتم موزه سیار عروسک‌ها را ایجاد کنم و عروسک‌های سنتی، آئینی و نمایشی ایران را با خودم به جشنواره‌ها ببرم. در این موزه تماشاگر فقط عروسک‌ها را نمی‌بیند بلکه عروسک‌ها جان می‌گیرند و مخاطب با شکل اجرایی و کارکرد آن‌ها آشنا می‌شود همچنین باورهای مردم محلی هر عروسک به همراه افسانه و موسیقی خاصی که برای آن عروسک موردنظر وجود دارد ارائه می‌شود. همچنین تعدادی عروسک با تکنیک‌های مختلف عروسک‌گردانی در اختیار مخاطب قرار می‌گیرد تا خود عروسک‌گردانی را تجربه کند. برومند در ادامه گفت: زمانی که طرح پیشنهاد برپایی موزه سیار عروسک‌ها را به دبیر جشنواره رایان دادم او به گرمی استقبال کرد. « اوکتاش مروا» دبیر جشنواره رایان بهترین مکان جشنواره را برای برپایی موزه پیشنهاد کرده است و می‌دانم با حضور هنرمندان سیمرغ از جمله زهرا عبدالامیر ابراهیم که به پنج زبان خارجی تسلط کامل دارد عروسک‌های ایرانی به بهترین شکل ممکن به هنرمندان بیست کشور و تماشاگران هندی معرفی خواهند شد.

موزه سیار عروسک‌های سنتی، آئینی و نمایشی جیگی جیگی از ۲۲ تا ۲۶ آذرماه در شهر دهلی‌نو کشور هندوستان و در مرکز بین‌المللی Ambedkar برپا خواهد بود. این مرکز مقر اصلی اجرای نمایش‌های جشنواره رایان است.

۵۷۵۷