منصور هادی؛ مترسکی که تاریخ انقضایش فرا رسیده بود

در پی استعفای ناگهانی رئیس جمهور مستعفی یمن و واگذاری کامل اختیاراتش به شورای ریاستی و انتشار اخباری از حبس خانگی وی توسط ریاض و نقش این کشور در این تصمیمات، روزنامه فرامنطقه‌ای رای الیوم به قلم عبدالباری عطوان تحلیلی را منتشر کرده و نوشت: اگر خبرهای منتشر شده در روزنامه “وال‌استریت‌ ژورنال” در روز یکشنبه درست باشند و تایید شود که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان به عبد ربه منصور هادی، رئیس جمهور مستعفی یمن دستور کتبی داده تمامی اختیارات خود را به شورای ریاستی انتقالی واگذار کند و آن را در مقابل دوربین‌های تلویزیون قرائت کند -البته ما معتقدیم اینها را به واقعیت نزدیکتر هستند،- بازنگری‌های سران عربستان در سیاست‌های خود درباره یمن و اعتراف آنها به اینکه شرط‌بندی آنها بر روی منصور هادی از همان روز اول موفقیت‌آمیز نبوده، تایید می‌شوند.

ما معتقدیم این گزارش تا حد زیادی درست است، زیرا این روزنامه به بن سلمان نزدیک است و همواره تریبونی برای انتشار بسیاری از اطلاعات درباره تحولات یمن از سوی تیم او بوده و هنوز هم هست، این روزنامه بارها مصاحبه‌های ویژه‌ای را منتشر کرده و شاید هدفش از انتشار این خبر رساندن این پیام به طرف‌های یمنی به ویژه جنبش انصارالله باشد که منصور هادی اختیاراتش را به طور کلی از دست داده و رشد العلیمی، رئیس جمهور جدید یمن وعنوان مرحله جدید و گزینه ائتلاف سعودی-اماراتی است.

بازداشت روسای خارجی کشورهای همپیمان عربستان در ریاض یک مساله عادی بوده و هرگز غافلگیر کننده نیست، این موضوع تنها به منصور هادی محدود نبوده و می‌توان در این زمینه به سعد حریری، نخست وزیر سابق لبنان اشاره کرد که همین سرنوشت را داشت و در زمانی که در اوج فعالیت سیاسی خود بود، در ریاض بازداشت شده و پس از ضرب و شتم او را مجبور کردند استعفای خود را قرائت کند و اگر دخالت شخصی امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه نبود، سعد حریری تا زمان تدوین این گزارش هنوز در منزل خود در حبس خانگی به سر می‌برد.

منصور هادی از بسیاری از شاهزادگان برجسته عربستانی همانند محمد بن نایف، ولیعهد پیشین و یا برخی از فرزندان پادشاهان سابق همانند شاهزاده فهد بن عبد العزیز و شاهزاده عبدالله بن عبدالعزیز، دو برادر سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه کنونی عربستان مهمتر نیست، آنها در حال حاضر همراه با ده‌ها تن دیگر از شاهزادگان خاندان آل سعود در حبس خانگی به سر می‌برند و به آنها اجازه سفر و ترک خاک کشور داده نمی‌شود و این تصمیمات در چارچوب سیاست مشت آهنینی که بن سلمان، حاکم واقعی عربستان در پیش گرفته انجام می شوند.

رئیس‌جمهور مستعفی یمن از نظر سران عربستان در انجام مسؤولیت خود برای متحد کردن گروه‌های یمنی در چارچوب کابینه‌اش شکست خورد و او از کاریزمای لازم برای هدایت یمن در مقابل جنبش انصارالله برخوردار نیست و اکنون به یک بار سنگین برای همپیمانان عربستانی و اماراتی خود تبدیل شده و از سوی بسیاری از چهره‌هایی که قرار بود زمانی هم‌پیمانان او باشند و زیر پرچم او بجنگند، مورد انتقادات تندی قرار می‌گیرد، علاوه بر اینها منصور هادی، فرزندان و نزدیکانش با اتهامات متعدد فساد مواجه هستند و به همین دلیل خروج او از عرصه سیاسی یمن قطعی است، حال یا با استعفا و یا برکناری و هر دوی این ها با یکدیگر یکسان هستند.

ریاست منصور هادی که در طول هفت سال جنگ ادامه داشت، به شکلی فاجعه‌بار برای او و هم‌پیمانانش به پایان رسید و در این جنگ موفق نشد، او حتی در برقراری صلح نیز موفق نبود و اکنون این سوال مهمتر باقی مانده که آیا رئیس جدید شورای ریاستی بهتر است یا خیر، با توجه به اینکه او برای بازگشت به عدن متفاوت بود و از حمایت مالی سه میلیارد دلاری ریاض برخوردار بود و ما نمی‌دانیم که آیا این شورای جدید سرشار از تضادها و تناقض‌ها در وهله اول می‌تواند اتحاد و یکپارچگی خود را حفظ کند و ثانیاً عملکرد سیاسی-نظامی بهتری ارائه دهد و ثالثاً استقرارش در عدن دوام خواهد داشت و رابعا قدرتش در مقابل جنبش انصارالله بیشتر خواهد بود یا نه.

محمد عبدالسلام، رئیس هیات جنبش انصارالله در مذاکرات و سخنگوی این جنبش توییت کرد، تشکیل شورای ریاستی جدید در واقع تلاشی مذبوحانه برای ساماندهی دوباره به نیروهای مزدور جهت تشویق آنها به ایجاد تنش بیشتر است و این مساله در وهله اول به معنای این است که این جنبش شورای جدید و یا جانشین هادی را به رسمیت نمی‌شناسد و احتمال تداوم آتش‌بس دوماهه فعلی ضعیف است، همین مساله درباره احتمال مشارکت در مذاکرات جدید پس از اتمام آتش‌بس وجود دارد به ویژه که اتهامات مطرح شده درباره نقض آتش بس از سوی دو طرف به صورت چشمگیری رو به افزایش هستند.

گروه اندکی بابت برکناری منصور هادی متاسف هستند و تعداد کمتری از آنها با او همدردی می‌کنند و این مساله عجیبی نیست زیرا او فاقد اقتدار و تصمیماتش وابسته به همپیمانانش بود، در واقع او چیزی به جز عروسکی در دستان همپیمانانش نبود.

311311