معضلات تامین «اف-۱۶» برای اوکراین

روزنامه نیویورک تایمز با اشاره به اینکه «جت‌های جنگنده اف-۱۶ تا سال آینده به اوکراین تحویل داده نخواهد شد» نوشت: اما این امر باعث نشد که ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور این اوکراین از سفر به هلند در هفته گذشته منصرف شود؛ یک توقف در جریان یک تور اروپایی برای جمع‌آوری تعهدات در خصوص اهدای هواپیمای جنگی در سریع‌ترین زمان ممکن.
‌
سپس او به دانمارک رفت و از دولت این کشور به دلیل «کمک به شکست ناپذیر شدن اوکراین» با تعهدش برای ارسال ۱۹ جت جنگی تمجید کرد. او در آتن نیز گفت که پیشنهاد یونان برای آموزش خلبانان اوکراینی به این کشور کمک می‌کند تا برای آزادی خود بجنگد. زلنسکی پس از چند روز از بازگشت به کی‌یف، وعده‌هایی را از ده‌ها کشور دریافت کرد که یا این جت‌ها را – احتمالاً بیش از ۶۰ فروند – اهدا می‌کنند یا به خلبانان و خدمه پشتیبانی آموزش می‌دهند.

به نوشته نیویورک تایمز، اگرچه این یک پیروزی به شمار می‌آید اما همان‌طور که وزیر دفاع اوکراین نیز گفته، بعید است که این جنگنده‌ها تا بهار سال آینده به کی‌یف تحویل داده شود، آن هم تنها برای خلبانان معدودی که به اندازه کافی زبان انگلیسی را می‌فهمند تا بتوانند با آن پرواز کنند.

با توجه به اینکه عملیات ضدحمله اوکراین در تابستان امسال به آرامی پیش می‌رود، اعلامیه‌های حامیان زلنسکی مبنی بر تامین جنگنده‌های اف-۱۶ نشان از این اذعان ضمنی دارد که جنگ ۱۸ ماهه در اوکراین احتمالاً برای سال‌های آینده ادامه خواهد داشت.

این اعلامیه‌ها همچنین سیگنالی آشکار مبنی بر تعلق خاطر زلنسکی به جت جنگنده‌ای است که سریع‌تر، قدرتمندتر و همه کاره‌تر از هواپیماهای کنونی اوکراینی است اما در عین حال، باعث ایجاد بحث در این مورد شده است که جت‌های اف-۱۶ چقدر می‌تواند تلاش‌های جنگ فوری کی‌یف را به شکلی قابل توجهی پیش ببرد. اف-۱۶ دارای قابلیت تهاجمی و دفاعی است که می‌تواند در عرض چند دقیقه از زمین بلند شود و برای سرنگونی موشک‌های ورودی و هواپیماهای دشمن مجهز است.

اوکراین قاطعانه اصرار دارد که این هواپیماها تغییر قابل توجهی در جنگ ایجاد می‌کنند، اگرچه مقامات آمریکایی مدت‌هاست که تاکید می‌کنند که تانک‌ها، مهمات و مهمتر از همه، نیروهای زمینی آموزش دیده در جنگی که در حال حاضر عمدتاً یک جنگ زمینی است، بسیار مهم‌تر هستند. هواپیماهای جنگی غربی پرهزینه هستند و ممکن است سالها طول بکشد تا خلبانان کافی برای تامین پوشش هوایی لازم آموزش داده شوند.

مقامات کنونی و سابق در کی‌یف و واشنگتن می‌گویند، اوکراین در حالی که برای جت‌های جنگنده فشار می‌آورد، تیک تاک ساعت سیاسی را نیز حس می‌کند. به نظر می‌رسد که زلنسکی به دنبال تحویل هر چه بیشتر اف-۱۶ها قبل از انتخابات در اروپا و ایالات متحده است که می‌تواند باعث تغییر نظر در دولت‌هایی شود که وعده هواپیماها را داده‌اند.

به‌عنوان مثال، هلند که متعهد شده است به اوکراین ۴۲ فروند اف-۱۶ را که به تدریج از نیروی هوایی‌اش خارج می‌شود، بدهد در نوامبر امسال انتخابات پارلمانی برگزار خواهد کرد.

نگرانی بزرگ‌تر، اما ایالات متحده است که حمایت جمهوری‌خواهان آن از ارسال ده‌ها میلیارد دلار کمک به اوکراین در حال کاهش است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق، پیشتاز نامزدی جمهوری‌خواهان در ماه ژوئیه گفت که زلنسکی را با گفتن «دیگر نه! باید توافق کنید» به توافق‌های صلح سوق خواهد داد.

سناتور ریچارد بلومنتال، نماینده دموکرات از ایالت کنتیکت که درست زمانی که رئیس جمهور اوکراین در حال بازگشت از سفر جمع‌آوری اف-۱۶ خود بود در کی‌یف با زلنسکی دیدار کرد، گفت: تردیدهای سیاسی آمریکا در ذهن اوکراینی‌ها و تمام اروپا بسیار است. به وضوح هفته گذشته یکی از اهداف در اینجا، تثبیت تعهدات تا حد امکان به صورت واضح و صریح است.

او گفت که زلنسکی در جریان دیدار خود که شامل سناتورها لیندسی گراهام، نماینده جمهوری‌خواه کارولینای جنوبی و الیزابت وارن، نماینده دموکرات ماساچوست بود و در زیرزمین هتل اینترکانتیننتال در کی‌یف برگزار شد، به‌طور مستقیم در مورد انتخابات سال آینده ایالات متحده صحبت نکرد اما او در یک مصاحبه‌ تلفنی تاکید کرد که هرچه بتوان تا قبل از نوامبر ۲۰۲۴ جنگنده‌های بیشتری دریافت کرد این حمایت‌ها کمتر توسط هوس‌های سیاسی ایالات متحده تهدید می‌شود.

دولت بایدن تاکنون تعهدی برای ارائه جنگنده‌های اف-۱۶ از ناوگان خود به اوکراین نداده است اما هفته گذشته اعلام کرد که از ماه سپتامبر در در پایگاه‌های هوایی در تگزاس و آریزونا خلبانان را آموزش خواهد داد.

انتظار می‌رود که آموزش خلبانان اوکراینی برای استفاده از هواپیماهای پیشرفته‌تر از آنچه قبلاً به پرواز در می‌آوردند و در مورد تاکتیک‌ها و تسلیحاتی که به آنها عادت ندارند، حداقل چهار ماه طول بکشد. این روند حتی ممکن است مدت بیشتری طول بکشد تا آنها زبان انگلیسی را به اندازه کافی برای درک کتابچه‌های آموزشی و برقراری ارتباط با کنترل کنندگان ترافیک هوایی و مربیان فراگیرند.

روزنامه فایننشال تایمز نیز با تازگی در گزارشی درباره چالش‌های پیش روی افسران اروپایی برای آموزش نحوه کار با تانک‌ها به سربازان اوکراینی تصریح کرد که کمبود مترجمان کارآزموده و مسلط مشکل بزرگ آموزش‌ها نیروهای اوکراین است، زیرا تعداد نظامیانی که به اندازه کافی به زبان انگلیسی برای درک مفاهیم و اصطلاحات نظامی مسلط باشند، بسیار اندک است.

نیویورک تایمز در ادامه نوشت: مشکل دیگری نیز در برنامه‌های تحویل این هواپیماها وجود دارد؛ پیش از اینکه سایر کشورها بتوانند جت‌های ساخت آمریکا را به اوکراین بفرستند، واشنگتن باید اجازه‌اش را بدهد. به گفته یک مقام آمریکایی که خواست نامش فاش نشود، دولت بایدن به دانمارک، نروژ و هلند پیام داده است که اجازه انتقال را می‌دهد اما به گفته یک مقام آمریکایی دیگر، رئیس جمهور جدید می‌تواند این توافقات مورد به مورد را لغو کند.

احساس فوریت زلنسکی غیرقابل انکار بوده است. او علاوه بر این تلاش‌های دیپلماتیک خود، حداقل هشت بار در سخنرانی‌هایش در ماه اوت به اف-۱۶ها اشاره و پیش بینی کرد که حضور آنها در آسمان اوکراین نیروهای روسیه را شکست خواهد داد. مقامات کی‌یف حتی از مرگ هفته گذشته یکی از خلبانان مشهور خود در یک سانحه آموزشی استفاده کرده‌اند تا تاکید کنند که اوکراین برای پیروزی به جت‌ها نیاز دارد.

بخشی از خوبی جت‌ها این است که برای عرضه فراوان هستند. بسیاری از نیروهای هوایی اروپایی اف-۱۶ دارند و در حال خلاص شدن از شر آنها برای حرکت به سمت اف-۳۵ پیشرفته‌تر هستند. بنابراین، آنها در تعداد زیادی با یک زنجیره تامین و تعمیرات غربی داخلی و برنامه‌های آموزشی که می‌تواند سال‌ها بعد از آنها پشتیبانی کند، وجود دارند.

با این حال، مانع فوری برای میدان دادن به اف-۱۶هایی که وعده‌شان داده شده، خود جت‌ها نیستند، بلکه کمبود خلبانان آموزش دیده انگلیسی زبان اوکراینی و خدمه پشتیبانی برای پرواز و نگهداری از آنها است.

یکی از افسران ارشد سابق نیروی هوایی ایالات متحده گفت که بسته به اینکه جت‌ها از چند پایگاه کار می‌کنند، بین ۸ تا ۱۴ پرسنل پشتیبانی برای نگهداری، سوخت رسانی و پشتیبانی هر اف-۱۶ نیاز است. این افسر گفت که آموزش خدمه پشتیبانی نیز به اندازه خلبان‌ها زمان نیاز دارد.

مقامات آمریکایی تاکنون گفته‌اند که تنها هشت خلبان اوکراینی به اندازه کافی به زبان انگلیسی تسلط دارند و در پرواز هواپیماهای جنگی تجربه کافی دارند و آموزش اف-۱۶ را در دانمارک آغاز کرده‌اند. حداقل ۲۰ خلبان دیگر در حال شروع آموزش زبان انگلیسی در بریتانیا هستند.

حتی خلبانان اوکراینی ماهر در پرواز با جت‌های میگ-۲۹ متعلق به دوران شوروی که بیشتر ناوگان فعلی کی‌یف را تشکیل می‌دهد، باید یاد بگیرند با فن‌آوری «HOTAS» اف-۱۶ها پرواز کنند که به آن‌ها اجازه می‌دهد از بمباران اهداف روی زمین به نبرد هوا به هوا بدون برداشتن دست از کنترل‌ها، تغییر مسیر دهند.

این سیستم همچنین حرکت بین دو هدف را نسبت به میگ-۲۹ آسان‌تر می‌کند اما یادگیری آن همچنان به زمان نیاز دارد.

ژنرال جیمز بی. هکر، فرمانده ارشد هوایی ایالات متحده در اروپا روز ۱۸ اوت در گروه نویسندگان دفاعی دانشگاه جورج واشنگتن به خبرنگاران گفت: این همه زمان می‌برد و احتمالاً تا پایان سال اتفاق نخواهد افتاد.

یک مشاور آمریکایی در این باره گفت: اوکراین احتمالاً به محض دریافت گواهینامه پرواز خلبانان، اف-۱۶های اولیه را در طیف وسیعی از مأموریت‌های دفاعی و تهاجمی مستقر خواهد کرد. این مشاور خاطرنشان کرد که باتوجه به تسلیحات پیشرفته‌ای که اف-۱۶ها حمل خواهند کرد، تنها استقرار آنها، حتی در یک ظرفیت خاص می‌تواند روسیه را وادار کند که منابع ارزشمندی را برای رهگیری و مقابله با آنها اختصاص دهد.

با این حال، اثربخشی آنها همچنان توسط دفاع هوایی روسیه و جنگنده‌های پیشرفته توسعه یافته آن برای مبارزه با هواپیماهای ناتو مانند اف-۱۶ محدود می‌شود.

مقامات ایالات متحده می‌گویند که اف-۱۶ها به دلایل دیگری اهمیت دارند. ورود آنها روحیه اوکراینی‌ها را تقویت می‌کند و انتقال نیروی هوایی اوکراین به ناوگان ناتو را نشان می‌دهد. مقامات آمریکایی معتقدند که این یک پیام بازدارنده مهم به روسیه می‌فرستد تا از حملات بعدی مسکو پس از پایان این جنگ جلوگیری کند. اما مقامات ایالات متحده بارها اعلام کرده‌اند که ارائه اف-۱۶ به اوکراین بیشتر به آینده مربوط می‌شود تا اکنون.

سناتور بلومنتال اظهار داشت: استراتژی پوتین به وضوح این است که یا در برابر آمریکا دوام بیاورد یا از آن بگذرد و روی آن حساب کند که اراده یا سلاحی برای ادامه ندارد.

وی افزود: اما بین پذیرش هواپیما و تحویل واقعی نوعی فاصله وجود دارد. هدف این است که این شکاف را در اسرع وقت از بین ببریم و اف-۱۶ها را وارد میدان نبرد کنیم.

310310