مساله مرگ و زندگی برای کرملین؛حیات روس‌ها به این کشور وابسته است

مهسا مژدهی: تنش ها در اوکراین کاهش نیافته است و همزمان با گفتگوها، نیروهای نظامی در مرز این کشور صف کشیده اند. امریکا هم در پی آن است که هزاران سرباز را به این منطقه بفرستد.بحران در اوکراین در یک ماه گذشته نه تنها ارام نشده که رشد سریع تری پیدا کرده است. وعده های غربی که می گفتند در اوایل ژانویه مسکو به منطقه دونباس حمله می کند، عملی نشده و گفتگوها بین روسیه و امریکا در جریان است تا شاید نتیجه ای از آن حاصل شود. به نظر می رسد که هر دو طرف مایلند تا ماجرا بدون درگیری اساسی و با دادن امتیاز و گرفتن آن حل و فصل شود. اما به نظر می رسد که تا پیش از حل اساسی مشکلات اوکراین، هر چند ممکن است تنش ها در کوتاه مدت ارام بگیرد اما امیدی به بهبود کلی اوضاع وجود نداشته باشد.

در هوشمند نیوز با دکتر وحید کریمی کارشناس مسائل بین الملل در مورد این تنش ها به گفتگو نشسته ایم:

ما شاهد این هستیم که غربی ها قصد پیاده کردن نیرو در مرز اوکراین و روسیه را دارند. ایااین به معنای این است که اگر ماجرا از دست طرفین در برود ممکن است جنگی جدی در این منطقه اتفاق بیفتد؟

هم بله هم نه. یک فاصله بسیار زیادی بین قدرت نظامی غربی ها و  شرقی ها است. فقط بودجه دفاعی انگلیس و امریکا انقدر زیاد است که در تاریخ بعد از جنگ جهانی سابقه نداشته است. بودجه نظامی دولت بوریس جانسون بیش از 20 میلیارد پوند است. بیش از 27 کشور عضو ناتو هستند. از لحاظ تکنولوژی هم در مقابل روسیه خیلی جلو هستند و دارند ارتش فضایی تشکیل می دهند. برخی می گویند اینها برای اینکه سلاح های قدیمی را ازدور خارج کرده یا سلاح های جدید ازمایش کنند نیاز به تنش و جنگ دارند. یک چیز را فراموش نکنید، در پشت نقاب تنش اوکراین ناتو در حال پیش روی است. در خیلی از کشورهای بالتیک و اروپای شرقی در حال تشکیل پایگاه است. به نظر من احتمال جنگ کم است چون در پشت تنش اوکراین ناتو دارد جا سازی می کند و حوزه نفوذش را گسترش می دهد. بسیاری از کشورهای اروپای شرقی معتقد به نوعی همزیستی مسالمت امیز با روسیه هستند . روسیه گاز مستیم به المان می دهد. اما انگلیس و ناتو و امریکا خوشایندشان نیست.

>>> بیشتر بخوانید:

پوتین فکر می‌کند غربی‌ها اهل ونوس و روس‌ها اهل مریخ هستند

آمریکا ۸۵۰۰ نیرو را علیه روسیه به حالت آماده‌باش شدید درآورد

پس از آمریکا،روسیه هم به حالت آماده‌باش کامل درآمد

کمی بیشتر به ماجرای نفوذ ناتو بپردازیم. روسها از اینکه ناتو در نزدیکی مرزهایشان حضور داشته باشند بیزارند و از طرف دیگر می گویند که آنها به اوکراین سلاح می دهند. این وضعیت چقدر برای روسیه و پوتین نگران کننده است؟

خیلی زیاد. ممات و حیات روسیه بستگی به اوکراین دارد.  برای همین پوتین کریمه را ضمیمه کرد و الان هم اماده جنگ دیگری شده. مساله برای کرملین مرگ و زندگی است.اوکراین برای مردم روسیه الگو است و اگر پوتین این کشور را کاملا از دست بدهد شک نکنید که تجزیه روسیه و نفوذ و گسترش بیشتر غرب در دستور کار قرار می گیرد. ممکن است این اتفاق سریع نیفتد. ولی در بزنگاه های تاریخی و شورش ها غرب از این فرصت ها استفاده می کند. 

امریکایی ها مسکو را به تحریم های اقتصادی تهدید می کنند و به نظر نمی اید که در دفاع نظامی از اوکراین پیش قدم شوند. روس ها هم می خواهند امتیازاتی از ایالات متحده بگیرند. ایا ممکن است که بالاخره گفتگوها به نتیجه ای برسد که این وضعیت برای هر دو طرف ختم به خیر شده و تبدیل به بازی برد برد بین غرب و روسیه شود؟

بله امکانش هست. چون هر دو خوب بازی می کنند. جلساتی بین روسیه و ناتو و روسیه و امریکا مذاکرات مستقیم دارند. روسیه با موسسات امنیتی اروپا و سازمان امنیت اروپا که سازمان مستحکمی است ارتباط دارد تا به توافقی برسند. من احتمال می دهم که در این تنش روسیه بتواند موفق باشد. چون امریکا و دموکرات ها حال جنگ ندارندو اتش بیار معرکه بیشتر انگلیس و از طریق ناتو است. وگرنه دموکراتها و بایدن بیشتر به مسائل داخلی می پردازند.آنها اهل جنگ نیستند. مگر با ترفندهای انگلیس و … کشیده شوند. اگر یادتان باشد اولین تعدی به کریمه رد یک ناو انگلیسی انجام داد و کار در این مطنقه بالا گرفت.

منطقه دونباس که الان بحث بر سر آن است، از لحاظ تاریخی هم برای روس ها و هم اوکراینی ها اهمیت دارد. جنگی که در این سال ها وجود داشته و حالا به این شکل در آمده، چه ریشه هایی دارد؟

اوکراین جزوی ازشوروی بوده و روس ها آن را پاره تنشان می دانند. برخی از مناطق این کشور تقسیم شده هستند و تا نصف جمعیت روسی صحبت می کنند. چیزی بین غرب و شرق است و کشوری تقسیم شده است. اگر روسیه بخواهد حمله کند هم به همان بخشی حمله می کند که روس ها در آن زندگی می کنند. من بعید می دانم که بخواهد در کل اوکراین اعمال نفوذ کند یا جنگی برای تصرف آن راه بیندازد.

ایا روس ها چنین قدرتی دارند که بخواهند کی‌یف را بگیرند و دولت فعلی را از بین ببرند؟

لشکرکشی که روسها در زمان شوروی کردند تا مرزهای المان رفتند. الان هم برخی خبرها بود که ممکن است روس ها با یک کودتای نرم دولت را در آنجا عوض کند. الان همه گزینه ها روی میز است. خیلی تحولات دارد اتفاق می افتد.

کدام یکی از این موارد احتمال وقوعش بیشتر است. اینکه جنگی جدی در بگیرد یا روس ها و غرب به یک نتیجه برد برد برسند یا اینکه وضعیت به همین منوال مانند استخوانی در گلوی دو طرف بماند؟

در کوتاه مدت ممکن است برد برد باشد. همین قدر که جنگ نشود برد برد است. اما در دراز مدت اگر به تجربه گستره نفوذ غرب نگاه کنیم که الان مرزش اوکراین است، در دراز مدت غرب پیروز بوده. پول دارد. به مردم می رسد و مردم هم همین ها را می خواهند. در بلاروس مگر اعتراضات بر سر پیوستن به غرب نبود؟ اینها زنگ خطر است و رهبران کشورهای دیگر باید تدبیری بی اندیشند. اینکه چنین تدبیری وجود دارد یا نه مساله دیگری است.تنش جدی است. امروز جنگ نیست اما فردا ممکن است باشد. بایدن گفته اگر روسیه حمله کند دچار تحریم های اقتصادی میشود . یعنی مایل به جنگ نیست.

312 310