مساله فلسطین و الزامات قانون اساسی ایران در حمایت از آن

از این رو ظلم و جنایت این رژیم نه امری جدید و تازه رخداده، بلکه عادت رفتاری دیرینه این دولت غاصب است. همزمان آن چیزی که تحولات اخیر فلسطین را در کانون توجه قرار داده است، روی کار آمدن حزب راست افراطی در این رژیم و تلاش برای پیشبرد اهداف آن با افراطی‌گری و کنار گذاشتن ملاحظات پیشین است. تندروی های این جریان آن قدر مبالغه‌آمیز است که موجب شده برخی کشورهای عربی منطقه که تا پیش از این به دنبال عادی سازی روابط با این دولت بودند، به فکر تجدیدنظر جدی افتاده و در مواجهه با اقدامات انجام گرفته، ادبیات جدیدی پیش گرفته‌اند.

از این رو در شرایط کنونی شایسته است با توجه به افق و چشم انداز سیاست خارجی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، سیاست خارجی دولت ایران در خصوص مساله فلسطین با ملاحظات اساسی پیش رو در عصر جدید بازاندیشی شود.

بر هر پژوهشگر مطالعات حقوق اساسی آشکار است که آرمان‌های انقلاب اسلامی که در قانون اساسی ایران تبلور پیدا کرده است، محدود به مرزهای جغرافیایی نیست و قانونگذار اساسی گستره چشم‌انداز حمایتی خود را به فراتر از مرزهای جغرافیایی توسعه بخشیده است. اصل یازدهم قانون اساسی همه مسلمانان را یک امت واحد دانسته و دولت جمهوری اسلامی ایران را بر این مبنا موظف به ایجاد ائتلاف و اتحاد ملل اسلامی کرده است و حسب این مهم دستیابی به وحدت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جهان اسلام از اهداف مهم در قانون اساسی است.

این مساله فارغ از اسلامی بودن حکومت در ایران و معیار مهم عدل قرآنی آن، سبب تاکید بر استکبارستیزی و نفی سلطه در جای جای قانون اساسی شده است. اصل دوم قانون اساسی «نفی هرگونه ستمگری و ستم ‏کشی و سلطه‏ گری و سلطه ‏پذیری» را از اصول تخطی‌ناپذیر نظام جمهوری اسلامی شناخته و این معیار، هم در اصول اقتصادی و هم در روابط و سیاست خارجی ایران به عنوان معیار و الزامی اساسی و تخطی ناپذیر توصیف شده است.

اما این تمام مراد قانونگذار اساسی نبوده است و تمرکز بر اتحاد مسلمین و نفی سلطه و استکبار پایان مسیر نیست، بلکه آزادی تمامی ملت‌های آزاده جهان مطلوب قانون اساسی است و اصل یکصد و پنجاه و چهارم این گونه رابطه جمهوری اسلامی ایران با جامعه بشری را تعریف می‌کند: «جمهوری اسلامی ایران سعادت انسان در کل جامعه بشری را آرمان خود می ‌داند و استقلال و آزادی و حکومت حق و عدل را حق همه مردم جهان می ‏‌شناسد. بنابراین در عین خودداری کامل از هرگونه دخالت در امور داخلی ملت‏های دیگر، از مبارزه حق‌‏طلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان حمایت می‌‏کند.»

بر این اساس خواه از منظر اسلام و الزام به تحقق اتحاد سیاسی اسلامی و از بین رفتن دشمن مشترک و خواه از بعد حمایت از «مبارزه حق‌‏طلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین» نظام جمهوری اسلامی ایران موظف به مقابله با رژیم منحوس صهیونیستی و دستگیری از مردم مظلوم فلسطین و آزادسازی قدس شریف است. هدفی که با همگرایی جدید حاصل شده میان کشورهای مسلمان، از همیشه محتمل‌تر و دست‌یافتنی‌تر به‌نظر می‌رسد. به امید موفقیت محور مقاومت و تحقق عزت و اقتدار اسلامی با نابودی غده سرطانی اسرائیل.

* دکتری حقوق عمومی