«مرگ بر آمریکا» با واردات چقدر همخوانی دارد؟

آرمان ملی: در حالی که دغدغه‌های مردم بیشتر اقتصادی است اما در اولویت‌بندی مجلس دغدغه‌های سیاسی نقش پررنگ‌تری دارد.

به همین دلیل نیز اصلاح قانون انتخابات در دستور کار مجلس قرار گرفته است؛ اقدامی که با حاشیه‌ها و گمانه‌زنی‌های زیادی همراه شده است. از سوی دیگر پس از تحویل بودجه به مجلس شورای اسلامی، بودجه سال آینده به یکی از کانون‌های مناقشه بین مجلس و دولت تبدیل شده است.

به نظر می‌رسد مجلس و دولت هر کدام از نگاه خود روش‌های پیشنهادی خود را موثر‌تر می‌دانند و به همین دلیل تلاش می‌کنند با رویکرد خود بودجه را اجرایی کنند؛ اتفاقی که سرانجام بودجه سال آینده کشور را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.

به همین دلیل و برای تحلیل و بررسی این موضوعات «آرمان ملی» با حجت‌الاسلام سید‌رضا اکرمی نماینده پنج دوره مجلس شورای اسلامی و عضو جامعه روحانیت مبارز گفت وگو کرده است.

حجت‌الاسلام اکرمی معتقد است: «‌دو سوم نمایندگان مجلس یازدهم جدید‌الورود هستند و از اطلاعات کافی برای رسیدگی به همه امور برخوردار نیستند. از سوی دیگر برخی حاضر به مشورت نیستند و دیر آمده‌اند و می‌خواهند زود بروند. در نطق‌ها و تذکراتی که نمایندگان می‌دهند کاملأ مشخص است که برخی نمایندگان حاضر نیستند واقعیت‌های جامعه را درک کنند.

در شرایط کنونی کشور با بحران کرونا مواجه شده که هزینه‌های زیادی به دولت تحمیل کرده است. این وضعیت در همه کشورهای جهان وجود دارد. با این وجود مشکلات ایران به دلیل تحریم‌های بین‌المللی تا حدود زیادی با کشورهای دیگر متفاوت بوده است.در چنین شرایطی مسئولان کشور و به خصوص مجلس و دولت به جای اینکه پشت سر هم حرف بزنند رودررو با هم گفت‌وگو کنند و به نتیجه منطقی دست پیدا کنند». در ادامه ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید.

مــجلس شورای اسلامی قوانین جدیدی درباره انتخابات ریاست‌جمهوری تصویب کرده است. به نظر شما آیا در شرایط فعلی تصویب چنین قوانینی که با شائبه‌های زیادی همراه بوده اقدام صحیحی بوده است؟

پـــس از انـــقــلاب اسلامی تاکنون دوازده انتخابات ریاست‌جمهوری و یازده انتخابات مجلس در کشور برگزار شده است. به همین دلیل نیز به مرور زمان نیاز به تغییر و اصلاح در سن، سابقه و میزان تحصیلات کاندیدای انتخاباتی وجود داشته است .بنده معتقدم باید اصل اصلاح قانون انتخابات را بپذیریم.

با این وجود اینکه در جزئیات چه اتفاقی رخ داده جای بحث و بررسی بیشتری دارد.مهمترین نکته‌ای که درباره این اقدام وجود دارد این است که اصلاح قانون انتخابات در شرایط کنونی متناسب با مناسبات اجتماعی و سیاسی جامعه است یا خیر. به همین دلیل باید بررسی کرد که اصلاح قانون انتخابات با چنین رویکردی به درد جامعه می‌خورد یا خیر. در مصوبه اخیر شرایط جدیدی برای حضور نظامیان در انتخابات در نظر گرفته شده که محل تأمل بیشتری دارد.

حـضرت امام بـا حضـور نــظامیان در عرصه سیاست موافق نبودند.آیا نمایندگان مجلس یازدهم در اصلاح قانون انتخابات به دیدگاه حضرت امام استناد کرده‌اند؟

در مرحله نخست باید به این نکته توجه کرد که دیدگاه حضرت امام را باید متناسب با شرایط روز جامعه و زمانی که ایشان دیدگاه‌های خود را مطرح کرده‌اند در نظر گرفت. به هر حال شرایط امروز با زمان حیات حضرت امام تفاوت کرده است. در شرایط کنونی حدود سه دهه از رحلت حضرت امام می‌گذرد و باید شرایط امروز جامعه را با رهبری حضرت آیت ا… خامنه‌ای در نظر گرفت.

نکته دیگری که باید در نظر گرفت این است که آیا هنوز این نیاز در جامعه و فضای سیاسی احساس نشده که باید شفاف‌تر درباره مسائل صحبت کنیم؟در قانون اساسی به رجل سیاسی اشاره شده است. این در حالی است که هنوز ماهیت و محتوای دقیق رجل سیاسی مشخص نشده و همچنان گمانه‌زنی‌های زیادی درباره این موضوع وجود دارد.حتی درباره مدیر و مدبر بودن نیز ما هنوز وارد جزئیات نشده‌ایم و شورای نگهبان هنوز به صورت دقیق وارد مصادیق نشده است.

باید شفافیت بیشتری برای اینگونه مسائل داشته باشیم. این در حالی است که ما در گذشته شفاف نبوده‌ایم. امروز ضرورت شفافیت برای جامعه وجود دارد. نکته دیگر اینکه در موضوع ریاست‌جمهوری تنها قانون دارای اهمیت نیست؛ بلکه نگاه و بینش مردم نیز دارای اهمیت است.امروز مسأله اصلی این است که آیا مردم نسبت به انتخابات آینده اقبال نشان خواهند داد یا خیر.

انتخابات مجلس یازدهم نشان داد که میزان مشارکت مردم در پایین‌ترین حد خود قرار داشته و مردم اقبال خوبی نسبت به انتخابات نداشته‌اند. باید واقعیت‌های جامعه را در نظر گرفت. باید از وضعیتی که امروز در کشور رخ داده نگران بود و برای آن راه‌حل پیدا کرد.وضعیت جامعه به شکلی شده که هر فردی براساس سلیقه‌ای که دارد برای دیگران تعیین‌تکلیف کرده و اجناس را گران می‌کند. هنگامی که واقعیت‌های جامعه را مورد توجه قرار ندهیم حتی اگر بهترین قانون هم نوشته شود وضعیت تغییری نخواهد کرد.

آیـــا اولویت‌های مجلس یازدهم براساس شرایط جامعه است؟در شرایطی که مشکلات اقتصادی مهمترین مشکل جامعه است، چرا مجلس اصلاح قانون انتخابات را چند ماه مانده به برگزاری انتخابات در دستور کار خود قرار داده است؟

مشکلات کنونی جامعه تنها مختص به مجلس نیست؛ بلکه به همه قوا و نهادهای تصمیم‌گیر باز‌می‌گردد. در شرایط کنونی مردم با شرایط سختی زندگی خود را می‌گذرانند. این در حالی است که انصاف نیز از بین رفته است. باید مشخص شود چرا برخی کالاها به یک‌باره قیمت نجومی پیدا کرده و چه دست‌هایی پشت پرده هست. به عنوان مثال چرا به یک‌باره قیمت خودرو در کشور به شدت افزایش پیدا می‌کند و مناسبات اقتصادی جامعه را به هم می‌ریزد. باید دلیل این مسائل مشخص و نتایج آن به مردم ارائه شود.

بدون‌شک یکی از دلیل اصلی این اتفاقات انحصار‌گرایی است. بنده معتقدم مجلس در مرحله نخست باید با خود تقابل کند و علاوه‌بر اینکه مشکلات مردم را حل کند جایگاه مجلس را که به فرموده حضرت امام(ره) در رأس امور است، ارتقا بدهد. اگر این اتفاق رخ بدهد می‌توان با نگاهی مثبت به مجلس نگریست و عملکرد آنها را تحلیل کرد.

در غیر این صورت اگر مجلس گرفتار بازی‌های سیاسی و جناحی شود و به جای اینکه به حل مشکلات مردم بپردازد وقت و انرژی خود را صرف دولت آقای روحانی کند؛ نه‌تنها مشکلی از کشور حل نکرده، بلکه ممکن است مشکلات جدیدی نیز برای کشور به وجود بیاورد.بنده امیدوارم چنین اتفاقی رخ ندهد و انرژی و وقت مردم بیشتر صرف حل کردن مشکلات مردم به خصوص در زمینه اقتصادی شود.

در این زمینه همه موظف هستند به مجلس کمک کنند. همه باید به مجلس کمک کنند و در عین حال بر عملکرد نمایندگان مجلس نظارت داشته باشند.باید مردم در حوزه‌های مختلف از نمایندگان مطالبه‌گری کنند. ما باید به سمتی حرکت کنیم که مردمی مطالبه‌گر و دغدغه‌مند به وجود بیاوریم. در چنین شرایطی نماینده هر کدام از حوزه‌های انتخابیه خود را موظف می‌داند پس از مدت کوتاهی درباره عملکرد خود به مردم گزارش ارائه کند.

ارزیـابی شمـا از رابـطه مجلس یـازدهم با دولـت بـه چه صـورت است؟ آیـا نـوعی موضع‌گیری در مجلس نسبت به دولت وجود ندارد؟

در شرایط کنونی همه با هم دعوا دارند. به عنوان مثال رسانه‌های کشور با هم درگیر هستند و دعوا دارند. برخی رسانه‌ها مطالبی را منتشر می‌کنند که سبب تحریک رسانه‌های دیگر می‌شود و پس از مدتی فضای رسانه‌ای کشور به سمت دعواها کشیده می‌شود. این در حالی است که مدیران رسانه‌ها می‌توانند اختلافات خود را در یک فضای غیررسمی حل کنند تا کار به رسانه‌ها و افکار عمومی کشیده نشود.

این وضعیت در سایر نهادها از جمله مجلس نیز وجود دارد.در شرایط کنونی چندین ماه از عمر مجلس یازدهم گذشته است. به همین دلیل می‌توان قضاوت بهتری نسبت به رویکردها و عملکرد مجلس داشت. بنده عملکرد مجلس یازدهم را متوسط ارزیابی می‌کنم. دو‌سوم نمایندگان مجلس یازدهم جدید‌الورود هستند و از اطلاعات کافی برای رسیدگی به همه امور برخوردار نیستند.

از سوی دیگر حاضر به مشورت نیستند و دیر آمده‌اند و می‌خواهند زود بروند.در نطق‌ها و تذکراتی که نمایندگان می‌دهند کاملأ مشخص است که برخی نمایندگان حاضر نیستند واقعیت‌های جامعه را درک کنند.در شرایط کنونی کشور با بحران کرونا مواجه شده که هزینه‌های زیادی به دولت تحمیل کرده است. این وضعیت در همه کشورهای جهان وجود دارد. با این وجود مشکلات ایران به دلیل تحریم‌های بین‌المللی تا حدود زیادی با کشورهای دیگر متفاوت بوده است.

در چنین شرایطی مسئولان کشور و به‌خصوص مجلس و دولت به جای اینکه پشت‌سر‌هم حرف بزنند رودررو با هم گفت‌وگو کنند و به نتیجه منطقی دست پیدا کنند. چشم‌انداز و مسئولیت‌هایی که امروز در مقابل نمایندگان مجلس وجود دارد با زمانی که ما در مجلس حضور داشتیم از بسیاری جهات متفاوت است.

در شرایط کنونی مهمترین مشکلات کشور کرونا، تحریم‌های بین المللی و همچنین مشکلات اقتصادی مردم است.امروز ما نمی‌توانیم نفت صادر کنیم و با درآمد آن مسائل اقتصادی داخلی کشور را ساماندهی کنیم. به همین دلیل نمایندگان مجلس یازدهم با یک شرایط ویژه مواجه هستند.

یکی از این شرایط ویژه این است که مجلس یازدهم در سال پایانی دولت دوازدهم شکل گرفته و باید منتظر باشد دولتی که در آینده تشکیل خواهد شد، دارای چه رویکردی خواهد بود.به صورت طبیعی نمایندگانی که وارد مجلس می‌شوند در سال ابتدایی مجلس نسبت به وضعیت مجلس و کشور آگاهی عملی، علمی و سیاسی پیدا می‌کنند. نمایندگان مجلس یازدهم با یک پشتوانه اجتماعی متوسط وارد مجلس شده‌اند.

در هیچ دوره از مجلس شورای اسلامی وضعیت به این شکل نبوده که نمایندگان با مشارکت 42 درصدی وارد مجلس شوند و معمولأ میزان مشارکت در انتخابات بالای 50 درصد بوده است.وضعیت به شکلی بوده که میزان مشارکت در برخی انتخابات حتی تا 80 درصد نیز رسیده است. به همین دلیل پشتوانه اجتماعی متوسط مجلس یازدهم باعث خواهد شد نمایندگان دست به عصا راه بروند.از سوی دیگر مجلس یازدهم در شرایطی شکل گرفته که کشور با شیوع بیماری کرونا مواجه شده است. در نتیجه کار برای مجلس یازدهم برای عبور از این بحران سخت و دشوار خواهد بود.

در بودجه سال آینده، دولت آقای روحانی میزان فروش نفت را به میزان دوران قبل از تحریم‌ها در نظر گرفته است.آیا بودجه با خوش‌بینی بسته شده یا واقع‌بینی؟

موضوع بودجه سال آینده هنوز در مجلس به نتیجه نهایی نرسیده و باید منتظر ماند تا نتیجه نهایی در این زمینه مشخص شود. بنده زمانی که در دوران جنگ تحمیلی در مجلس حضور داشتم، شاهد بودم که50 درصد بودجه کشور با استقراض بسته می‌شد.در آن شرایط به دلیل اینکه کشور در وضعیت جنگ قرار داشت ما ناچار به تنظیم چنین بودجه‌ای بودیم. امروز نیز در وضعیت جنگ اقتصادی قرار داریم و باید همه‌جوانب را در نظر گرفت.

ما باید در مرحله نخست به ظرفیت‌ها و توانایی‌های داخلی خودمان تکیه کنیم و در مرحله بعد به تغییر سیاست‌های آمریکا توجه کنیم. هنگامی که ما در سال گذشته در حدود 18میلیون تن مواد دورریز داشته‌ایم چگونه می‌توانیم به بیرون از کشور نگاه بیندازیم.در زمینه مصرف نیز ما در وضعیت مناسبی قرار نداریم و نسبت به کشورهای دیگر جهان مصرف زیادتری داریم.

ما نمی‌توانیم شعار مرگ برآمریکا بدهیم اما میزان واردات‌مان روز‌به‌روز افزایش پیدا کند.ما باید رفتار و سیاست‌های خود را تغییر بدهیم.اگر توانایی‌های داخلی خود را افزایش بدهیم و به آنها تکیه کنیم هیچ کشوری در جهان نمی‌تواند ما را تحت‌فشار قرار دهد.اگر ما زیر پای خود را محکم کنیم می‌توانیم در مقابل بایدن یا هر رئیس‌جمهور دیگری از منافع خود دفاع کنیم، در غیر این صورت با مشکلات بیشتری مواجه خواهیم شد.

نکته دیگر اینکه در کشور، ما با چالش بزرگ فرافکنی مسئولان مواجه هستیم که تاکنون نیز مرتفع نشده است.به عنوان مثال هنگامی که قیمت یک کالا افزایش پیدا می‌کند کسی به دنبال دلیل آن نیست که آیا عرضه آن کالا کاهش پیدا کرده یا اینکه برخی افراد سودجویی می‌کنند.

از سوی دیگر با بلای مصرف در کشور مواجه هستیم. برخی از افراد و خانواده‌ها در مصرف کالاها اسراف می‌کنند. این اسراف در زمینه‌های مختلف وجود دارد.در چنین شرایطی مسئولان نیز فرافکنی می‌کنند و به جای اینکه به دنبال راه‌حل باشند یکدیگر را مقصر معرفی می‌کنند.قانون باید در این زمینه فصل‌الخطاب باشد.

همه مسئولان باید براساس قانون عمل کنند. در چنین شرایطی است که می‌توان به حل مشکلات کشور امیدوار بود. امروز کشور با مشکلات مختلف داخلی و خارجی مواجه است. به همین دلیل مسئولان باید بیش از آنکه به دنبال فرافکنی و متهم کردن یکدیگر باشند با وحدت رویه عمل کنند تا این مشکلات کاهش پیدا کند.

با گفتار‌درمانی و شعاردرمانی که مشکلات کشور حل نمی‌شود. مشکلات کشور نیاز به عمل درمانی دارد.امروز مهمترین مشکلات مردم کشور مسائل اقتصادی است. در مرحله نخست باید مشکلات معیشتی مردم را به دو قسمت تقسیم کرد. بخش نخست مربوط به مشکلات خارجی است که عمدتأ نیز به واردات و صادارت باز‌می‌گردد و بخش دوم نیز به سوء‌مدیریت‌های داخل کشور ارتباط پیدا می‌کند.

نباید همه مشکلات معیشتی را به رویکرد سیاست خارجی کشور گره زد؛ بلکه باید واقع‌بینانه به قضیه نگاه کرد. ما باید این نکته را بپذیریم که در درون کشور استعدادها و ظرفیت‌های زیادی وجود دارد که هنوز نتوانسته‌ایم به خوبی از آنها استفاده کنیم.