مرمت «پل‌ دختر» کرج چه شد؟

فریدون محمدی ـ مدیرکل اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان البرز ـ در این باره به ایسنا گفت: قرارداد مرمت پل‌دختر کرج با پیمانکار جدید بسته شده و همچنین پیمانکار تجهیز کارگاه کرده است و قرار از شنبه هفته آینده مرمت این پل آغاز شود. این فاز از مرمت شامل اقدامات اجرایی برای نجات‌بخشی پایه از آسیب‌های به وجود آمده و ایجاد سازه‌های نگهبان است.

او افزود: پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که این پل در حین مرمت ممکن است دچار آسیب شود، بنابراین شورای فنی وزارتخانه میراث فرهنگی در دو جلسه با ما و بازدید از پل‌دختر به این نتیجه رسیدند که ایجاد سازه نگهبان الزامی است. بعد از ایجاد سازه نگهبان این پل وارد مرحله دیگری از مرمت می‌شود و در این مرحله طاق، مرمت خواهد شد.

محمدی اضافه کرد: سال گذشته اعلام کردیم که مرمت پل ممکن است یک ساله تمام شود، اما با توجه به اقدامات انجام شده و بررسی‌های فنی و کارشناسی مشخص شد که سطح آسیب‌های این پل از آنچه پیش‌بینی کرده بودیم خیلی بیشتر است، بنابراین ممکن است مرمت این پل بیش از یک سال و حتی دو سال طول بکشد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان البرز با بیان این‌که قطعا مرمت «پل‌ دختر» هزینه زیادی دارد، اظهار کرد: در حال حاضر بحث هزینه مرمت این پل تاریخی مطرح نیست و وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و اداره کل میراث فرهنگی استان البرز عزمشان را جزم کرده‌اند که اعتبارات لازم برای مرمت پل دختر را تأمین کنند و از سوی منابع ملی و منابع استان نیز این اطمینان به ما داده شده که اعتبارات مرمت این پل تأمین می‌شود و الان نگرانی درباره هزینه مرمت پل‌دختر وجود ندارد. نکته مهم در مرمت این پل، آن است که عملیات اجرایی و اقدامات مرمتی مطابق با برنامه‌ریزی‌های شورای فنی وزارتخانه میراث فرهنگی مبنی بر ایجاد سازه نگهبان پیش برود.

«پل دختر» یا «پل شاه عباسی» کرج که در دروه سلجوقی پی ریزی شده و در دوران صفوی بازسازی و تکمیل شده است در بخش خاوری شهر کرج و در ابتدای ورودی محله حصار کرج واقع شده و نزدیک به ۶۱ متر طول و بیش از هفت متر پهنا دارد و در اسفند ماه سال ۱۳۷۹ با  شماره ۳۵۰۱ به ثبت ملی رسیده است، اما ثبت آن تاکنون کمکی به حفظ و احیای این پل نکرده و تعرض‌های انسانی و عوامل مخرب محیطی چهره آن را روز به روز فرسوده‌تر از گذشته کرده است.  

اولین بار در سال ۱۳۸۶ زنگ خطر برای پل دختر کرج به صدا درآمد و نگرانی‌هایی برای تخریب و از بین رفتن این پل به وجود آمد. هرچند اعلام خبر مرمت آن در مهر ماه سال ۱۳۸۸ خیال را تا حدی آسوده می‌کرد، ولی در  طول یک دهه گذشته، آنچه این پل تجربه کرد بیشتر از مرمت و حفاظت، فرسودگی و تخریب بود؛ عوامل انسانی و محیطی دست به دست هم داده بودند تا موجب تخریب پل شوند. بعد از ۱۰ سال دوباره زنگ خطر برای این پل تاریخی به صدا در آمد و این هشدار داده شد که این پل علاوه‌بر مرمت به توجه و پایش‌های مستمر نیاز داشته است.  

سرانجام در آذرماه سال ۱۳۹۹ بخشی از این پل فرو ریخت و در همان زمان فریدون محمدی ـ مدیر میراث فرهنگی استان البرز ـ و علی اصغر مونسان ـ وزیر وقت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ از مرمت اضطراری پل درست یک روز بعد از ریزش آن خبر دادند، ‌ اما حدود چهار ماه طول کشید تا در ۳۱ فروردین ۱۴۰۰ مدیرکل میراث فرهنگی البرز خبر دهد که فرآیند مرمت پل تاریخی کرج شروع شده است. این در حالی بود که گزارش میدانی ایسنا از این پل تاریخی در اردیبهشت سال ۱۴۰۰، خبری از مرمت پل دختر کرج نمی‌داد.  

در شهریور سال ۱۴۰۰ دوباره خبر ریزش پل دختر کرج بر سر زبان‌ها افتاد که مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی البرز با بیان این‌که سطح رویی پل به منظور تکمیل عملیات مرمتی برداشته شده است، این خبر را تکذیب کرده و گفته بود: در حال حاضر با نظر کارشناسی و در راستای اجرای عملیات مرمت و رفع نواقص بخش زیرین، سطح رویی پل به طور موقت توسط پیمانکار برداشته شده است.  با مساعد شدن شرایط جوی و تکمیل طرح مرمتی عملیات وارد فاز اجرایی شد و در صورت نیاز مرمتگران شکاف سطح را گسترده‌تر خواهند کرد.

در آذر ۱۴۰۰ دوباره مرمت این پل تاریخی متوقف شد و کمبود اعتبار را بهانه آوردند. مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان البرز با اشاره به این‌که بخشی از عملیات مرمت پل دختر انجام شده، ولی طاق‌زنی و ادامه روند مرمت این سازه تاریخی به دلیل تخصیص ندادن اعتبار، متوقف شده است، به ایسنا گفته بود: برای تکمیل مرمت پل دختر بین یک ونیم تا سه میلیارد تومان اعتبار نیاز است که در شرایط فعلی تامین آن ساده نیست.

در تیرماه سال ۱۴۰۱، سیدهادی احمدی روئینی ـ مدیر کل حفظ و احیا بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ـ نیز درباره مرمت پل دختر کرج گفته بود: هزینه مرمت پل دختر کرج ۴ تا ۵ میلیارد تومان برآورد شده است که عملیات آن حداقل یک سال طول می‌کشد. این پل بخشی از شهر است و حتما باید شهرداری در مورد هزینه‌ها کمک کند و در این زمینه تعهدی هم داشته است. همچنین از اعتبارات وزارتخانه و از محل اعتبارات استانی میراث فرهنگی برای مرمت پل استفاده می‌شود؛ البته وقف نامه ای هم موجود است که نشان می‌دهد برای هزینه‌های پل موقوفه‌هایی وجود دارد که با اوقاف در این مورد صحبت شده است.

حال با گذشت هشت ماه از توقف مرمت پل سلجوقی ـ‌صفوی، مدیرکل میراث فرهنگی البرز دوباره وعده آغاز فاز جدید مرمت پل دختر کرج را داده است. حال باید دید این بار سرنوشت مرمت پل دختر چه می‌شود؟ آیا این پل تاریخی بعد از سال‌های زیادی که طعم فرسودگی و تخریب را چشیده است، این بار به درستی مرمت و احیا می‌شود؟  

انتهای پیام