مخالفین برجام بالاخره کوتاه آمدند/ میوه دیررس در حال رسیدن است؟

ابوالفضل خدائی: در روزهای اخیر بحث مذاکرات احیای برجام بار دیگر داغ شده است. در نشستی که اخیرا در امان پایتخت اردن برگزار شد وزیر امور خارجه کشورمان در دیدار با جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا آخرین روند مذاکرات را بررسی کرد که موافقت در خصوص برداشتن گام های نهایی خروجی این دیدار بود. پیش تر نیز با توجه به سفر مقامات آژانس به ایران کمال خرازی رئیس شورای راهبردی سیاست خارجی اعلام کرد که عمده مسائل حل شده و تنها موضوع باقی مانده بحث پادمان است.

سیگنال های برای احیای برجام با یک اتفاق غیرمنتظره دیگر و چرخش مخالفان برجام دیده می شود. جواد کریمی قدوسی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با عصر ایران گفت: با توجه به صحبتی که در اردن شده است اروپایی ها و آمریکایی ها به برجام برمی گردند. همین روزها باب گفت وگوهای ایران و ۴+۱ باز می شود و اگر نهایی شد آمریکایی ها در امضا مجدد شرکت می‌کنند.  قدوسی گفت: رییس جمهور آمریکا گفت برجام مرده است. به طور کلی جمهوری اسلامی نه تنها در موضوع برجام بلکه در هر موضوعی، باب مذاکره را در چارچوب‌هایی که دارد نمی بندد، چون منطق جمهوری اسلامی منطق شنیدنی و شیرینی است. ما در تمامی عرصه ها آماده مذاکره با کشورهایی هستیم که دارای جایگاه رسمی‌اند البته به جز رژیم صهیونیستی. فقط این رژیم استثنا است. با آمریکا هم در چارچوب هسته ای آماده مذاکراه هستیم.

ملاقات اخیری که در اردن انجام شد حاکی از این است که باب مذاکره در مورد برجام بسته نشده است، دولت هم بنا ندارد پرونده برجام را بایگانی کند و قصد دارد ادامه دهد. آمریکایی ها بعد از اغتشاشات دارند تنبیه می شوند؛ اروپایی ها تنبیه شدند فکر کردند از این اغتشاشات آبی برایشان گرم می شود که بتوانند در مذاکرات چانه زنی کنند، رسما هم اعلام کردند که ایران باید به خواسته های هسته ای شان تن دهد، دیدند که اتفاقی نیفتاد و الان هم امتیازات بیشتری می دهند که تقریبا مسائلشان را حل کنند.

نماینده مردم مشهد در مجلس تصریح کرد:  در کل در مورد مذاکرات برجام دو مسئله باقی مانده بود؛ در مورد مابقی با اروپایی ها و آمریکایی توافق شده است. بستن پرونده پی ام دی [PMD ابعاد احتمالی نظامی فعالیت هسته ای] و ادعاهای آژانس در این زمینه و مسئله امنیت سرمایه گذاری های خارجی که بعد از توافق  وارد ایران می شوند که اینها تا آخر برنامه شان باشند و اگر توافق بهم خورد اینها دوباره نروند. این ها دو مسئله ای بود که باقی مانده بود و اروپایی ها و آمریکایی ها برای حل این دو موضوع تقریبا چراغ سبز نشان دادند؛ یعنی آژانس گفته است که ما حل می کنیم و پرونده را می بندیم؛ آمریکایی ها هم گفتند که امنیت سرمایه گذاری های خارجی را حفظ می کنند ولی به ما گفتند رسما اعلام نکنید.

چرخش ناگهانی و ۱۸۰ درجه ای مخالفان برجام!

قدوسی در حال از تمایل دولت برای ادامه مذاکرات خبر داد که سابقه بیشترین حملات را به برجام، مذاکرات و شخص وزیرخارجه وقت یعنی محمدجواد ظریف داشت.  وی در اظهارنظر دو سال پیش خود گفت: برجام مُرد و بوی گند آن مردم را آزرده کرده است و این مجلس انقلابی با قانون انقلابی خود برجام را دفن کرد. پس خواهش می‌کنم که دیگر چنین حرف‌هایی را تکرار نکنید! قدوسی همچنین علاوه بر حمله به ظریف، از الفاظی چون تسلیم و ذلت و سازش علیه حسن روحانی رئیس جمهور سابق کشورمان استفاده کرد.

در مردادماه امسال نیز قدوسی طی اظهارنظری گفت: هم اروپایی‌ها و هم آمریکایی‌ها ثانیه شماری می‌کنند که با ما توافق کنند تا نگرانی‌هایشان در حوزه انرژی را با حضور ما برطرف کنند، پیشنهادات اخیری که دادند نرمش‌های اولیه خوبی است که باز دارد روی آن کار می‌شود و نظرات ایران روی آن‌ها مطرح می‌شود، همین الان هم پیشنهادات دارد به دست آمریکایی‌ها می‌رسد.

موضوع نرمش آمریکا از سوی قدوسی در حالی مطرح می شود که طبق ویدیوی اخیر منتشر شده از رئیس جمهور آمریکا، جو بایدن برجام را مرده می داند. رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه این کشور نیز چندین بار به این مساله اشاره داشتند که تمرکز آمریکا دیگر بر روی برجام نیست.

اما این در حالیست که امکان توافق نهایی در اسفندماه ۹۹ با حضور دولت دوازدهم و تیم مذاکره کننده فراهم بود. اما با آغاز دولت سیزدهم و پیگیری روند مذاکرات و پس از آغاز جنگ اوکراین، هنوز توافق به مرحله نهایی خود نرسیده و مشخص نیست با وجود تحولات جهانی و مسائل داخلی ایران، آیا تلاش های دولت برای احیای برجام به توافق مطلوب و مورد نظر می رسد یا خیر.

۳۱۱۳۱۱