محمدرضا اصلانی: کارهای کمال‌الدین بهزاد، هندسی‌تر از نقاشی‌های داوینچی است

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، فیلمبرداری مستند «بنیان‌های نگارگری ایران» به کارگردانی محمدرضا اصلانی، محصول مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، به زودی آغاز می‌شود.

محمدرضا اصلانی، در گفت‌وگو با سایت مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، درباره روند تولید جدیدترین مستندش توضیح داد: «پژوهش کار به پایان رسیده و بخشی از این پژوهش را اکنون می‌توان در نمایشگاه موزه هنرهای معاصر دید. شهریار حاتمی، تحقیقات مفصلی درباره هندسه نگارگری ایران داشت و ماحصل آن نمایشگاه «نهان بر عیان» شد. من حدود یک سال است که با او در ارتباط هستم و آغاز فیلمبرداری از این نمایشگاه خواهد بود.»

کارگردان مستند «تاریخانه» افزود: «تلاش خواهیم کرد که باقی بخش‌ها مرداد ماه فیلمبرداری شود. البته اگر اوضاع شیوع کرونا بهتر شود چون کار در این شرایط به شدت خطرناک است.»

کارگردان مستند «میراث فرهنگی ما»، ضمن تاکید بر این که از شیوه بازسازی برای روایت داستان در این مستند بهره خواهد برد، گفت: «ما به دنبال واقعیت‌ها هستیم و روایت تاریخ نیازمند تصویر و حرکت است به همین دلیل در مستند «بنیان‌های نگارگری ایران» از شیوه بازسازی جهت فضاسازی بهره خواهیم برد. البته استفاده از بازیگری که نقاشی هم بلد باشد و بازسازی فضا زمان‌بر و نیازمند بودجه است.»

به گفته اصلانی، قرار نیست در این فیلم، تاریخ نقاشی بیان شود. مکتب‌ها چندان بینش درون ساختاری ندارند و مسئله ما هم این نیست که این تکنیک‌ها چه هستند؟ نگاره‌های ایرانی، هندسه پیچیده‌ای دارند و ما پرسپکتیو ابعاد داریم به جای پرسپکتیو خطی چون جهان‌بینی متفاوتی داریم. به عنوان مثال کارهای کمال‌الدین بهزاد در مقوله پیچش و بعد هندسی‌اش، ده‌ها برابر، هندسی‌تر از کارهای داوینچی است و رمزهای بیشتری دارد. البته به سادگی نمی‌توان این مباحث را اثبات کرد چون در این باره معارض زیاد است و حتی حاضر نیستند درباره این موضوع حرفی بیان شود.»

این مستندساز پیشکسوت با اشاره به نظر آبراهام پوپ گفت: «پوپ که حدود ۱۶ جلد درباره هنر ایران کتاب دارد، معتقد است که ایرانی‌ها، نقاشی ندارند! اما در تزئین، آدم‌هایی قوی هستند. به نظر من، این دیدگاه، توهین به یک ملت است اما هیچ کس اعتراضی به این نظر نکرده است. این مساله نشان می‌دهد که چقدر تفکر شرق‌شناسی در مورد هنر ایران، صوری و مبتنی بر نظرات کلاسیک و رنسانس اروپاست. این در حالی است که معیارهای هنر کلاسیک و رنسانس اروپایی در هنر ایرانی جایی نداشته است. ابن هیثم در قرن ۴، واضع پرسپکتیو است در نتیجه ایرانی‌ها با پرسپکتیو آشنا بوده‌اند اما علاقه‌ای به استفاده از آن در نقاشی‌هایشان نداشته‌اند.»

این کارگردان در پایان گفت: «اسم این مستند را «بنیان‎‌های نگارگری ایران» گذاشتم تا بنیان‌های نقاشی را به تصویر بکشیم و نشان دهیم در نقاشی ایرانی، هم مبانی هندسی- ریاضی وجود دارد و هم معانی فلسفی و عرفانی.»

۵۷۵۷