قرارداد Factbox به رهبری سازمان ملل برای تضمین صادرات ایمن غلات اوکراین

دوره زمانی

قرارداد امضا شده در 22 ژوئیه به مدت 120 روز معتبر بود و سازمان ملل انتظار داشت که آن را تمدید کند مگر اینکه جنگ تا آن زمان به پایان برسد. پس از امضای قرارداد، کار برای ایجاد تیم های بازرسی و تشکیل یک مرکز هماهنگی مشترک (JCC) در استانبول که توسط اعضای هر چهار طرف قرارداد نظارت می شود، آغاز شد.

مذاکرات برای این توافق در آوریل زمانی آغاز شد که آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، این ایده را در دیدارهای جداگانه با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه و ولودیمیر زلنسکی از اوکراین مطرح کرد.

گذرگاه امن

این قرارداد عبور و مرور ایمن را به داخل و خارج از اودسا و دو بندر دیگر اوکراین تضمین می‌کرد که این مقام رسمی آن را «آتش‌بس عملی» برای کشتی‌ها و تأسیسات تحت پوشش نامید.

اگرچه اوکراین آب های مجاور را به عنوان بخشی از دفاع جنگی خود مین گذاری کرده است، اما دیگر نیازی به مین زدایی نیست. بر اساس این قرارداد، خلبانان اوکراینی کشتی ها را در امتداد کانال های امن در آب های سرزمینی آن هدایت می کنند، با یک کشتی مین روب در دسترس اما بدون اسکورت نظامی.

این کشتی‌ها تحت نظارت JCC، سپس از دریای سیاه به تنگه بسفر ترکیه می‌روند و به بازارهای جهانی می‌روند.

همه طرف ها توافق کردند که هیچ حمله ای به این نهادها صورت نگیرد. این مقام گفت، اگر فعالیت ممنوعه مشاهده شود، وظیفه JCC “حل و فصل آن” خواهد بود.

مرکز هماهنگی مشترک (JCC)

JCC در استانبول، که در تنگه بسفر قرار دارد، تمام حرکات کشتی ها و بازرسی ها را کنترل می کند و تصمیم می گیرد که آیا، برای مثال، یک کشتی از کانال های توافق شده در دریای سیاه کم می کند یا خیر. این سازمان متشکل از مقامات سازمان ملل و مقامات نظامی از سه کشور درگیر است.

بازرسی ها

در پاسخ به نگرانی‌های روسیه در مورد کشتی‌هایی که سلاح به اوکراین تحویل می‌دهند، همه کشتی‌های بازگشتی باید در بندر ترکیه توسط تیمی با نمایندگانی از همه طرف‌های توافق بازرسی شوند و توسط JCC نظارت شود.

آنچه تاکنون صادر شده است

مارتین گریفیث، رئیس سازمان ملل متحد در این هفته گفت که از زمان امضای این قرارداد، بیش از 9 میلیون تن غلات و سایر محصولات غذایی صادر شده است. وی افزود که این معامله در کاهش قیمت مواد غذایی و افزایش مقادیر صادرات موفق بوده است.

دلایل روسیه برای خروج

وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که اوکراین در ساعات اولیه روز شنبه با 16 پهپاد به ناوگان دریای سیاه در نزدیکی سواستوپل در شبه جزیره کریمه ضمیمه شده حمله کرد و «متخصصان» نیروی دریایی بریتانیا به هماهنگ کردن این حمله «تروریستی» کمک کردند.

روسیه گفت که حمله را دفع کرده است و فقط خسارت جزئی به یک مین روب وارد شده است، اما کشتی های مورد هدف در تضمین کریدور غلات نقش داشته اند.

آندری یرماک، رئیس دفتر زلنسکی، روسیه را به اختراع «حملات تروریستی ساختگی به تأسیسات خود» متهم کرد، در حالی که دیمیترو کوله‌با، وزیر امور خارجه، گفت مسکو از «بهانه‌ای دروغین» برای پایان دادن به توافق استفاده می‌کند.

(گزارش توسط Tuvan Gumrukcu و Jonathan Spicer؛ ویرایش توسط Ece Toksabay، Mark Heinrich، Frances Kerry و Christina Fincher)