قدیمی ‌ترین تماشاخانه کالبد شکافی جهان کجاست؟

_{نسخه اولیه این مقاله در تاریخ ۱۳۹۷/۰۸/۰۲ منتشر شده و در تاریخ ۱۴۰۰/۰۱/۰۹ به‌روزرسانی شده است.}

در قلب مرکز قرون‌وسطایی شهر پادوا در شمال ایتالیا، اولین تماشاخانه آناتومی دائمی در جهان قرار گرفته است. کالبدشناسان از اواسط دهه ۱۴۰۰ میلادی برای مطالعه بدن انسان از تماشاخانه‌های موقتی استفاده می‌کردند؛ اما ساخت تماشاخانه دائمی پادوا در سال ۱۵۹۵ میلادی، منجر به تغییری قطعی در آموزش پزشکی شد.

فابیو زامپیری، استادیار دانشگاه پادوا که در رشته‌ تاریخ پزشکی تحصیل کرده است، درباره‌ این تماشاخانه می‌گوید:

ساخت یک تماشاخانه دائمی آناتومی، به‌نوعی حرکتی انقلابی محسوب می‌شد؛ زیرا به این معنی بود که علم آناتومی، پایه و اساس مطالعات پزشکی است.

در طی کلاس‌هایی که در این تماشاخانه برگزار می‌شد، حدود ۲۵۰ دانشجو و استاد، تشریح اجساد انسانی (که اغلب متعلق به مجرمان اعدام شده یا بیماران فوت‌شده در بیمارستان بودند) را مشاهده می‌کردند. فضای این ساختمان برای مشاهده‌ مطلوب طراحی شده است. به گفته زامپیری، این تماشاخانه کم‌نور، از شکل چشم انسان یا یک تلسکوپ تقلید می‌کند؛ در واقع فضای مخروطی است با شش حلقه‌ بیضوی که به‌سمت بالا می‌روند.

ساختار مارپیچی آن، با الهام از آمفی‌تئاترهای رومی، از ترکیب چوب‌ درختان مختلفی از جمله کاج، صنوبر نروژی و گردو ساخته شده است. زیر در ورودی اصلی، کتیبه‌ای لاتین متعلق به قرن شانزدهم میلادی وجود دارد به این مضمون: «در این مکان مردگان با خرسندی به یاری زندگان می‌شتابند.»

برخی از بزرگ‌ترین پزشکان جهان در تماشاخانه کالبدشکافی پادوا فعالیت کرده‌اند

امروزه این تماشاخانه همچنان ساختار اولیه‌ خود را حفظ کرده است، به‌جز دو مورد که توسط آناتومیستی به نام فرانچسکو کورتز در قرن نوزدهم میلادی به آن اضافه شد. کورتز یک پنجره‌ سقفی به ساختمان اضافه کرد و میز تشریح را اندکی بالاتر آورد تا دانشجویان دید بهتری از آن داشته باشند. پیش از این تغییرات، دورتادور جسد چندین شمع قرار می‌دادند تا مراحل تشریح بهتر دیده شود. همچنین از آنجایی که هیچ پنجره‌ای در سالن وجود نداشت، تشریح اجساد فقط در ماه‌های زمستان انجام می‌شد، زیرا دمای پایین هوا، به حفظ اجساد به‌مدت سه تا شش روز در طی تشریح کمک می‌کرد.

برخی از بزرگ‌ترین متخصصان پزشکی در تاریخ از جمله آندریاس وزالیوس، کالبدشکاف برجسته‌ بلژیکی و نویسنده‌ کتاب «کارخانه بدن انسان»، هیرونیموس فابریسیوس جراح معروف، ویلیام هاروی، طبیب و زیست‌شناس انگلیسی و جیووانی باتیستا مورگانی، پدر علم پاتولوژی و آناتومی مدرن، در این تماشاخانه‌، به آموزش کالبدشکافی پرداخته‌اند.

در سال ۱۸۷۲، پس از حدود ۲۵۰ سال استفاده‌ مستمر از این تماشاخانه، دانشکده پزشکی این شهر به‌علت افزایش تعداد دانشجویان و توسعه‌ دانشگاه، مجبور شد از ساختمان دل بو (Palazzo del Bo) که تماشاخانه در آن قرار دارد، نقل‌مکان کند؛ با این وجود، این میراث تاریخی هنوز به‌عنوان افتخاری برای اهالی پادوا باقی مانده است.

_{ساختمان دل بو (Palazzo del Bo)}

این دانشگاه در مرکز بخش قرون‌وسطایی شهر پادوا قرار دارد و شما می‌توانید با اتوبوس، قطار یا تراموا به آنجا بروید. البته ماشین‌ها مجاز به ورود به بافت تاریخی دانشگاه نیستند و نزدیک‌ترین پارکینگ حدودا ۱۵ دقیقه با دانشگاه فاصله دارد. خود تماشاخانه، از روزهای دوشنبه تا شنبه‌ هفته‌ بعد، تورهای ۴۵ دقیقه‌ای به زبان انگلیسی و ایتالیایی برگزار می‌کند که از ساختمان «دل بو» آغاز می‌شوند.