فضیلت حضرت معصومه از نگاه امام رضا(ع)/بانویی که دانایی زمان شناس بود

به گزارش «مبلغ»، شهر مدینه در اولین روز از ماه ذی‌القعده سال ۱۷۳ هجری میزبان دختری از خاندان عصمت بود که پدرش حضرت موسی بن جعفر (ع) نام فاطمه را برایش برگزید و برادر ایشان امام رضا (ع) او را معصومه خواند. او دختر و خواهر و عمه امام بود و در دامن خانواده بافضیلت امامت به چنان مقامی دست یافت که کسی هم‌تراز و شأن آن بانو در عصر خودش نبود.

القابی که برای حضرت فاطمه معصومه (س) در دو زیارت‌نامه‌ای که موجود است شامل طاهره، حمیده، بِرّه، رشیده، تقّیه، رضّیه، مرضیه، سیده صدیقه، سیده مرضّیه، سیدهُ نساء العالمین می‌باشد و هم‌چنین محدثه و عابده از دیگر صفات و القابی است که برای حضرت معصومه (س) یادشده است.

نوشته‌اند که طی مدت ۲۵ سال امام رضا (ع) تنها فرزند حضرت نجمه خاتون و امام کاظم (ع) بود و پس از آن، کریمه اهل‌بیت (ع) هدیه‌ای از سوی پروردگار به خاندان اهل‌بیت (ع) بود تا خواهری باشد هم سنگ برای حضرت علی بن موسی‌الرضا (ع).

تاریخ می‌نویسد در بین فرزندان امام موسی بن جعفر (ع)، حضرت معصومه (س) پس از امام رضا (ع) در تمامی جهات از جمله ویژگی‌های فردی و روحی دارای فضل و برتری بوده است و این مدعی بر اساس روایات مستدلی است که مقام والایی برای آن حضرت برشمرده‌اند.

در بیان فضیلت بانوی بزرگ اسلام حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها روایت‌های مختلف وجود دارد که شاخص‌ترین آن‌ها روایتی از حضرت علی بن موسی‌الرضا علیه‌السلام در مورد پاداش زیارت مرقد مطهر حضرت معصومه (س) است که فرمودند: «مَنْ زارَها عارِفاً بِحَقِّها فَلَهُ الْجَنَهُ؛ کسی که او را در حالی که حقش را شناخته، زیارت کند، برای او بهشت است.»

حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها تحت تربیت امام هفتم و امام هشتم شیعیان به مقام علمی و معرفتی ویژه‌ای دست یافتند که به پرسش‌های مراجعین آن زمان که پدر و برادر بزرگوارشان نبودند پاسخ می‌داد و این‌گونه بود که موسی بن جعفر (ع) عبارت «فداها ابوه» را ارزانی این بانوی کرامت کردند.

امروز قم به یمن و برکت این بانوی با فضیلت به مهد عالمان و مجاهدان و تربیت‌یافتگان مکتب اسلام ناب محمدی مبدل شده است و حوزه‌های علمیه شیعه در جوار این حرم مطهر ریشه گرفتند و به درختی تنومند مبدل شده‌اند؛ چه سعادتی بالاتر برای دختران که روز ولادت بانوی کرامت با نامشان گره‌خورده است، تقارنی که اگر سرچشمه‌ای برای الگوی دختران باشد سعادتشان را هم به همراه خواهد داشت.

پاداش زیارت حضرت معصومه (س)

آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی در معرفی عظمت مقام بانوی کرامت حضرت معصومه (س) نیز بیان داشته است: از آنجا که حضرت فاطمه معصومه (س) که از دودمان نبوت و ولایت است به جایی می‌رسد که امام هشتم و امام نهم (ع) دربارهٴ زیارت او توصیه و سفارش و دستور و برنامه دارند.

وی افزوده است: وجود مبارک امام هشتم علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع) رسیده است که خواهر ما فاطمه معصومه در قم مدفون است [و] هر کس این بانو را زیارت کند بهشت برای او است و از وجود مبارک امام نهم امام محمدتقی (ع) روایت‌شده است که عمّه من فاطمه معصومه (س) در قم مدفون است و هر کس آن حضرت را زیارت کند بهشت برای او است.

این مرجع تقلید شیعیان سر پاداش بهشت برای زائر کریمۀ اهل‌بیت (س) را ولایت مداری این بانو برشمرده و می‌گوید: اعمالی که باعث ورود در بهشت است یکسان نیست؛ بعضی از عمل‌های خیر باعث می‌شود انسان به بهشت راه پیدا کند و بعضی از اعمال خیر سبب می‌شود که بهشت در اختیار او قرار بگیرد، نه او در اختیار بهشت، لذا سر اینکه وجود مبارک امام هشتم و امام نهم (سلام‌الله علیهما) فرمودند، هر کس کریمه اهل‌بیت فاطمه معصومه (س) را زیارت کند بهشت برای او است، بدین خاطر است که او اهل ولایت است.

وی در ادامه اظهار داشته است: اگر کسی پیوند ولایی با دودمان عصمت و طهارت داشته باشد، می‌کوشد که رایحه ولایت و طعم ولایت در هستی او پدید آید و خود جز اولیای الهی بشود، اگر کسی جز اولیای خدا و «ولی‌الله» شد، در آن صورت بهشت مشتاق او است.

فاطمه معصومه و مقام عصمت

حجت‌الاسلام علی نظری منفرد، از اساتید حوزه علمیه قم در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه حضرت موسی بن‌جعفر (ع) دارای چهار فرزند دختر بودند که نام همه آن‌ها فاطمه بوده است؛ فاطمه کبری، فاطمه وسطی، فاطمه صغری و فاطمه اخری که حضرت معصومه (س) فاطمه کبری بودند، اظهار داشت: ائمه معصومین به دلیل علاقه‌ای که به مادرشان حضرت فاطمه زهرا (س) داشتند نام دختران خود را فاطمه می‌گذاشتند و به اصحاب خود نیز سفارش می‌کردند که نام فرزندان خود را فاطمه بگذارند. معصومه به کسی اطلاق می‌شود که از کاستی‌ها و نواقص مصون است و دارای مقام عصمت است

وی ادامه داد: یکی از القاب مشهور دختر موسی بن جعفر (ع)، معصومه است که حضرت بیشتر به این لقب مشهور هستند و این لقب را امام رضا (ع) برای ایشان انتخاب کردند و این تعبیر از امام معصوم به ما رسیده است.

این استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه صفت معصومه بار معنایی خودش را دارد، گفت: معصومه به کسی اطلاق می‌شود که از کاستی‌ها و نواقص مصون است و دارای مقام عصمت است و این مقام شایسته انبیا الهی، ائمه و انسان‌هایی که از نظر مقام در رتبه عالی قرار دارند، است.

حجت‌الاسلام نظری مفرد با اشاره به برکات وجود بارگاه منور کریمه اهل‌بیت (ع) در قم بیان داشت: یکی از برکات حضرت معصومه (س) به کشور ما همین حوزه علمیه قم است که زیر سایه این بانوی بزرگ اسلام به وجود آمده است و این حوزه هم‌اکنون مرکز هدایت علمی و معنوی جهان تشیع و جهان اسلام است.

حضرت معصومه (س) و تبعیت از امام زمان خویش

عضو هیئت رئیسه مجمع نمایندگان طلاب حوزه علمیه قم نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: امروز شایسته است که از حضرت معصومه (س) که تجلی از کرامت همه زنان عالم محسوب می‌شوند تجلیل کنیم، روز میلاد ایشان فرصتی است تا بانوان و دختران نمونه اسلامی نیز مورد تقدیر قرار بگیرند.

حجت‌الاسلام سید جلال رضوی مهر با اشاره به اینکه روز دختر یعنی روز نعمت و لطف الهی بر بشریت که با میلاد حضرت معصومه (س) گرامی داشته می‌شود، ادامه داد: کریمه اهل بیت (ع) بر اساس مقدرات الهی به ایران آمدند تا امروز بارگاه ایشان چون پرچمی نورانی مسیر بندگی و راه خداوند را برای مردم گسترده کند. حضرت معصومه (س) به دنبال امام زمان خود مشکلات را به جان خریدند و رهسپار کشوری دیگر شدند.

وی افزود: آنچه موجب امتیاز زندگی سراسر نورانی حضرت فاطمه معصومه (س) می‌شود و از ایشان یک الگوی مناسب برای ما می‌سازد تبعیت ایشان از امام زمانشان است، حضرت معصومه (س) به دنبال امام زمان خود مشکلات را به جان خریدند و رهسپار کشوری دیگر شدند.

عضو هیئت‌رئیسه مجمع نمایندگان طلاب حوزه علمیه قم تأکید کرد: حضرت معصومه (س) که امروز حرم امنشان از صبح تا شام محل مباحثات علمی و فقهی است، میعادگاه عاشقان دل‌بسته‌ای است که بندگی را کنار ایشان تجربه کردند.

وی با اشاره به اینکه کریمه اهل بیت (ع) در عصر خویش از دانایان بی‌نظیر بودند و با جهادی عظیم در کنار اهداف امام موسی بن جعفر (ع) از حدود و ارزش‌های اسلامی حفاظت می‌کردند، تصریح کرد: حضرت معصومه (س) اجازه ندادند تا دشمنان پشت نقاب‌هایشان اندیشه موسی بن جعفر (ع) را برای جامعه به فراموشی بسپارند.

حجت‌الاسلام رضوی مهر با اشاره به اینکه حضرت معصومه (س) دائماً به بازخوانی اهداف امام هفتم شیعیان و پس از ایشان به بازخوانی افکار امام رضا (ع) همت گذاشتند، عنوان کرد: وجود این فرشته آسمانی برای اهل زمین فرصتی است تا جرعه‌ای از وجود حضرت زهرا (س) را تجربه کنند.

2323