فرمول اعتماد به نفس: تقویت اعتماد به نفس در سه گام

همه ما می‌دانیم که کلید موفقیت در کار، تحصیلات و روابطه دوستانه و عاطفی، در گرو داشتن اعتمادبه‌نفس است. اما آیا می‌دانید که چطور می‌توانید اعتمادبه‌‌نفس را در خودتان تقویت کنید؟ اصلا اعتمادبه‌نفس چیست؟ اغلب ما برداشت اشتباهی از این قضیه داریم و نمی‌دانیم که بسیاری از تلاش‌های ما برای افزایش اعتمادبه‌‌نفس، عموما نتیجه معکوس دارد. اگر شما هم از کمبود اعتمادبه‌نفس رنج می‌برید، حتما باید این مطلب را تا انتها مطالعه کنید. در ادامه، با شما درباره باورهای غلط درباره اعتمادبه‌نفس صحبت می‌کنیم و یک فرمول جادویی اما ساده برای تقویت آن نیز ارائه خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

بررسی یک تجربه شخصی از اعتمادبه‌نفس!

اواخر دوره دبیرستان،‌ درست در زمانی که هنوز با تغییرات هورمونی بدنم دست‌وپنجه نرم می‌‌‌کردم و از سوی دیگر با پدیده‌ای به‌نام کنکور مواجه بودم، با یک کابوس بزرگ مواجه شدم: رفتن به دانشگاه! گذر در دبیرستان و واردشدن به اجتماع بزرگ‌تری به‌نام دانشگاه، وضعیت را برای من بغرنج‌تر کرد. من که یک نوجوان معمولی و خجالتی بودم، تبدیل شدم به کسی که حتی هنگام پیاده‌شدن از اتوبوس،‌ از تصور نگاه دیگران،‌ عرق سرد بر پیشانی‌اش می‌نشیند.

حرف‌زدن با پسرها که جای خود را داشت! حتی قدم‌زدن در راهروها در فواصل بین کلاس‌ها نیز برایم چالشی سخت و غیر ممکن بود. خانواده و دوستانم مرتب می‌گفتند: «اعتمادبه‌نفس داشته‌باش!» اما برای منی که آن دوران در آستانه اضطراب اجتماعی قرار داشتم،‌ این بدترین توصیه ممکن بود. هر چند که نیت آن‌ها خیر بود،‌ اما انگار آن‌ها انتظار داشتند که با زدن یک کلید جادویی،‌ به فردی با اعتمادبه‌نفس بالا تبدیل شوم.

بعدها،‌ مسیری طولانی و زمان‌بر را طی کردم تا اعتمادبه‌نفسم را بالا ببرم و در این مسیر،‌ ورزش به‌طور ویژه‌ای برایم گره‌گشا بود. این مسئله صرفا به‌خاطر رفتار خوب مربی‌هایم نبود؛ بلکه چالش‌های فیزیکی ورزش‌کردن به من در بهبود شرایطم کمک کردند. در واقع، هر چقدر در ورزش بهتر می‌شدم،‌ اعتمادبه‌نفسم بیشتر می‌شد و کم‌کم این مسئله به حوزه‌های دیگر زندگی‌ام نیز سرایت کرد. انگار وقتی در یک مورد عملکرد خوبی از خودم نشان دادم،‌ باورم شد که در سایر حیطه‌ها نیز می‌توانم موفق باشم.

برداشت اشتباه از اعتمادبه‌نفس

اینکه به کسی بگویید اعتمادبه‌نفس داشته‌باش، مثل این است که به او بگویید شاد باش! شادی چیزی نیست که مستقیما بتوانیم به آن دست پیدا کنیم،‌ بلکه محصول جانبی دنبال‌کردن یک هدف،‌ غرق‌شدن در یک لحظه یا یک حس است. به همین ترتیب،‌ اعتمادبه‌نفس نیز محصول یک فرایند یا تجربه‌ای تحول‌آفرین در زندگی است. به‌طور کلی،‌ فرمول ساخت اعتمادبه‌نفس را می‌‌توانیم به‌صورت زیر خلاصه کنیم و ببینیم اعتماد به نفس چیست:

ترس از چیزی + تصمیم به انجام آن + انجام‌دادن آن = اعتمادبه‌نفس

جملات انگیزشی و عبارات تأکیدی که روان‌شناسی زرد ارائه می‌کند، داروی موقتی برای تقویت اعتمادبه‌نفس هستند؛ شاید در وهله اول احساس خوبی به شما بدهند،‌ اما اثرات دائمی ندارند. شاید انتظار داشتید که یک فرمول جادویی برای اعتمادبه‌نفس به شما ارائه کنیم اما مسئله همینقدر ساده است و اصلا به آن پیچیدگی‌ها که فکر می‌کنید، نیست.

مسئله، بنیان اعتمادبه‌نفس است. هر قدم کوچکی که برای رسیدن به اهدافمان و موفقیت برمی‌داریم،‌ به‌مرور اعتمادبه‌نفس‌مان تقویت می‌شود. البته نباید از تاثیر وقایع دوران کودکی بر تقویت اعتمادبه‌نفس غافل شویم. تربیت خوب و تعریف و تمجیدهایی مثل «عزیزم تو فوق‌العاده‌ای» تا حد زیادی بذر اعتمادبه‌نفس را در وجود کودک می‌کارند.

به کسی که کمبود اعتمادبه‌نفس دارد چه بگوییم؟

اگر کسی پیش شما از کمبود اعتمادبه‌نفس گلایه کرد،‌ به‌جای آنکه به آن‌ها بگویید که فوق‌العاده و شگفت‌انگیز هستند،‌ پیشنهاد کنید وظایف جدید انجام دهند و جرأت آسیب‌پذیر بودن داشته باشند. مهم نیست اگر پیشنهادتان را نپذیرفتند؛ در هر حال شما وظیفه‌تان را انجام داده‌اید. نمی‌توانید اعتمادبه‌نفس را به کسی تحمیل کنید! فقط یک تجربه تحول‌آفرین می‌تواند تغییری پایدار در کسی ایجاد کند. پذیرفتن ریسک‌ها و فقدان قطعیت مثل آب و نور خورشید است که بذر اعتمادبه‌نفس را در وجود شما رشد می‌دهد.

توجه کنید که در این مورد هیچ بازنده یا برنده‌ای نداریم. امروزه ما به‌قدری درگیر مفهوم موفقیت شده‌ایم که اغلب فراموش می‌کنیم استقبال از یک مانع و مسئله شخصی کوچک،‌ تا چه اندازه می‌تواند باورهای ما نسبت به خودمان را متحول کند. نتیجه هر چه که باشد،‌ صرف انجام‌دادن و به پایان‌رساندن آن،‌ به شما ثابت می‌کند که توانایی بالایی برای انجام کارها دارید.

من به‌مدت ۸ سال معلم دبیرستان بوده‌ام و مدت‌هاست که از ارائه پند و اندرز به دیگران دست کشیده‌ام؛ در عوض،‌ به آن‌ها توصیه می‌کنم خودشان را در موقعیت‌های ناآشنا قرار دهند. رویکرد من در قبال دانش‌آموزانی که از اعتمادبه‌نفس پایین رنج می‌برند،‌ این است که با کارهای کوچک،‌ آن‌ها را با ابهام و سؤال مواجه می‌کنم و از دور نظاره‌گر رشد و شکوفایی آن‌ها می‌شوم.

فرمول جادویی تقویت اعتمادبه‌نفس

فرمولی را که در بخش‌های قبلی پیشنهاد کردیم به‌خاطر دارید؟ بر اساس این فرمول، می‌توانید از برنامه زیر برای تقویت اعتمادبه‌نفس استفاده کنید:

• چیزی را که از انجام آن می‌ترسید،‌ انتخاب کنید.
• خودتان را به انجام و پایان‌رساندن آن متعهد کنید.
• به این برنامه پایبند بمانید تا به مرور زمان تأثیر آن بر بهبود اعتمادبه‌نفس را مشاهده کنید.

هر چند که این توصیه بسیار ساده به‌نظر می‌رسد،‌ اما علی‌رغم سادگی،‌ نتیجه درخشانی در پی دارد. به‌یاد داشته‌باشید که جریان آب به مرور زمان می‌تواند سنگ را فرسوده کند. دفعه بعدی که با کسی روبه‌رو شدید که کمبود اعتمادبه‌نفس داشت،‌ به‌جای پند و اندرز،‌ سعی کنید او را به اقدام و پذیرش یک مسئله ترغیب کنید و چند روش تقویت اعتماد به نفس را تست کنید.

تقویت اعتمادبه‌نفس یک‌شبه اتفاق نمی‌افتد!

اعتمادبه‌نفس به‌معنای این نیست که خودتان را بری از هر نوع نقص و ایرادی بدانید؛ بلکه اعتمادبه‌‌نفس یعنی بپذیرید که در بعضی جنبه‌ها دارای نواقصی هستید و در عین تلاش برای بهبود این نواقص، روی نقاط قوتتان تمرکز کنید. در این مطلب، سعی کردیم از دیدگاه جدیدتری درباره اعتمادبه‌‌نفس با شما صحبت کنیم و در نهایت هم یک فرمول جادویی اما ساده برای تقویت اعتمادبه‌‌نفس به شما ارائه کردیم و گفتیم چطور اعتماد به نفس خود را بالا نگه داریم. شما در چه زمینه‌هایی اعتمادبه‌نفس کمتری دارید؟ دوست دارید در چه مواردی اعتمادبه‌نفس پیدا کنید؟ نظرات و تجربیات خود را حتما با نیز به‌اشتراک بگذارید.

بیاموزید که چگونه اعتماد به نفس داشته باشید و خجالت را کنار بگذارید تا از موفقیت‌های جدید خود لذت ببرید