فارسی زبان تحمیلی و جایگزین نیست

به گزارش ایسنا به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، مصیب امیری در سومین همایش ملی میراث‌ زبانی که دوم اسفندماه همزمان با روز جهانی زبان مادری برگزار شد، گفت: کمتر کشوری را می‌توان یافت که ساختاری کاملاً یکدست و همگون داشته باشد و از تنوع به دور باشد.

او ایران را در شمار کشورهایی خواند که از تنوع قومی و زبانی بالایی برخوردار است و افزود: این گوناگونی در گسترۀ کشور پهناور ایران یکی از مصادیق میراث ناملموس و در حوزۀ میراث فرهنگی، شایان توجه بسیار بوده و پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در راستای یکی از وظایف حاکمیتی خود که پاسداری و حفظ تنوعات زبانی و گوناگونی‌های فرهنگی است به گوناگونی زبانی، قومی و فرهنگی توجه ویژه دارد.

امیری با بیان‌ این‌که در طول تاریخ دیرینه ایران‌زمین، اقوام مختلف در سرزمین مادری خود ایران، به زبان‌های مختلفی صحبت می‌کرده‌اند و در کنار یکدیگر زندگی مسالمت‌آمیزی داشته‌اند، اظهار ‌کرد: در جغرافیای ایران‌زمین گاه در فاصله‌های مکانی بسیار کوتاه، گونه‌های زبانی مختلفی رواج دارد و ممکن است تفاوت آن‌ها در حدی باشد که فهم متقابل را بین گویش‌وران آن‌ها دشوار کند که این تنوعِ گویشی بخشی از میراث‌فرهنگی ما است و وظیفه داریم که آن را از گزندهای گوناگون و خطر نابودی محافظت کنیم.

او افزود: از سوی دیگر، زبان فارسی در کل کشور وظیفۀ برقرار کردن ارتباط بین گویش‌وران گونه‌های زبانی مختلف را به عهده دارد. این زبان با پشتوانۀ ادبی و فرهنگی غنی خود که ماحصل تلاش و مشارکت تمامی اقوام ساکن ایران است از دیرباز زبان رسمی و زبان میانجی بوده، یعنی علاوه‌بر آن‌که جامعه را با مناسبات رسمی و دولتی مرتبط می‌کند، زبانی برای ارتباط اقوام مختلف است.

رییس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، ارتباط بین زبان ملی و زبان اقوام را بسیار حائز اهمیت دانست و با بیان این‌که دولت‌ها باید اهتمام لازم داشته باشند تا توجه به زبان ملی و رسمی خللی در رشد و احیاء زبان‌های محلی ایجاد نکند، یادآور شد: خوشبختانه در ایران بر اساس اصل ۱۵ قانون اساسی، اگرچه زبان فارسی زبان ملی و مشترک به شمار می‌آید و زبان رسمی کشور است و در آموزش، ادارات و رسانه رواج دارد، اما توجه ویژه‌ای هم به آزادی زبان اقوام شده و اجازه داشتن نشریه، رسانه و آموزش ادبیات زبان مادری در قانون لحاظ شده است.

امیری همچنین بیان کرد: با ایجاد فرصت‌هایی برای تقویت زبان‌های محلی می‌توان جلو بسیاری از سوء استفاده‌ها و تحرکاتی را که توسط دشمنان علیه زبان ملی و دفاع از زبان‌های محلی صورت می‌گیرد گرفت.

رییس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با بیان این نکته که باید سیاست حاکمان به سمت وحدت ملی، تقویت و حفظ عدالت زبانی باشد، تا جلو هرگونه واکنش منفی گرفته شود، گفت: علاوه بر آن، نقش زبان نسبت به دیگر مؤلفه‌های هویتی در ایجاد انسجام ملی پررنگ‌تر و تأثیر آن بیشتر بوده و لازم است همگی برای تقویت جایگاه زبان فارسی به عنوان عامل وحدت‌بخش و ابزار ارتباطی اقوام مختلف ایرانی بکوشیم، چراکه حفظ  وحدت و انسجام ملی در گرو آن است.

او افزود: در واقع یکی از ملزومات انسجام ملی، برخورداری از زبانی است که در گوناگونی زبان‌ها، نقش زبان میانجی و ابزار ارتباطی بین اقوامی را ایفا و امکان ارتباط را در سطح کشور فراهم کند.

امیری با بیان این‌که در سیاست‌گذاری زبانی کشور  باید در کنار پاسداری از تنوع قومی- زبانی، به این نقش زبان فارسی توجه ویژه داشته باشیم و اهمیتِ راهبردی آن را درک کنیم، افزود: زبان فارسی، زبانی تحمیلی و جایگزین زبان‌های دیگر رایج در ایران نیست و نباید باشد، اما مهمترین فصل مشترک ایرانیان و اصلی‌ترین عنصر هویت ایرانی است و از این رو می‌تواند عاملی برای گسترش همبستگی ارتباطی و میهنی ایرانیان باشد.

 انتهای پیام