غریب‌پور از ابراهیم مختاری می‌گوید/ سیاهی لشگر نیاید به کار، یکی مرد جنگی به از صد هزار…

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، یکی از بخش‌های ویژه پانزدهمین دوره از جشنواره سینما حقیقت، به ابراهیم مختاری، فیلمساز مطرح سینمای مستند و داستانی اختصاص دارد. قرار است در این دوره در کنار مرور تعدادی از آثار این فیلمساز، نسخه بازسازی شده مستند «زعفران» نیز رونمایی شود.

بهروز غریب‌پور، کارگردان و تهیه‌کننده سینما که در فیلم «زینت» به عنوان تهیه‌کننده با مختاری همکاری داشته است، درباره همکاری با او به بیان نکاتی پرداخت.

غریب‌پور در این‌باره گفت: «در زمانی که مدیرعامل فرهنگسرای بهمن بودم، ابتدا از آقای ابراهیم مختاری شناختی نداشتم ولی ایشان آمد و راجع به ساخت فیلم «زینت»، طرح موضوع کرد. ایشان اهل پژوهش بود و شور و انرژی فراوانی داشت و سینما را تنها به عنوان وسیله‌ای برای شهرت و ثروت نمی‌دید. طبیعتا از آشنایی با او لذت بردم و همین موضوع سبب شد که دست به کاری بزنم که در شهرداری تهران سابقه نداشت، آن هم در فرهنگسرای بهمن که اصلا امکانی برای تولید فیلم پیش‌بینی نشده بود.»

وی افزود: «مایل بودم شهرداری تهران هم در زمینه تئاتر و هم در زمینه فیلم سینمایی بتواند وارد عرصه جدید اجتماعی شود. خوشبختانه مسئولان شهرداری هم با این مسئله اصلا مخالفتی نکردند و فرهنگسرای بهمن تهیه‌کنندگی این فیلم را برعهده گرفت. من هم به نیابت از فرهنگسرای بهمن و اراده شخصی خودم این کار را انجام دادم. در جریان کار ما تا آن‌جایی که می‌توانستیم، به آقای مختاری کمک کردیم. اما در یک جایی، پروژه با سختی فراوان به دلیل نداشتن بودجه کافی متوقف شد.»

تهیه‌کننده فیلم «زینت»، ادامه داد: «در این شرایط آقای مختاری مثل هر هنرمند خلاق دیگری در یک بحران و استیصال قرار گرفته بود و من برای گذر از این بحران به ایشان پیشنهادی دادم که بیاید و ۲۵ درصد در بودجه فیلم مشارکت کند تا فیلم تبدیل به فیلم فرهنگسرای بهمن و او شود.»

غریب‌پور ادامه داد: «آن ۲۵ درصد هم به این صورت نبود که آقای مختاری بابت آن هزینه‌ای را پرداخت کند، در واقع از دستمزد، شرایط آرامش و استراحت دوران فیلمبرداری خود می‌زد و به جای این‌که در یک جای قابل قبول باشد، خودش و تیمش به حداقل‌ها قناعت می‌کردند تا کار را به اتمام برسانند. خوشبختانه فیلم «زینت» چون این پیشینه را داشت و از ابتدا تا انتها با سختی دست و پنجه نرم کرده بود، فیلم ماندگاری شد. بنابراین ابراهیم مختاری با این فیلم بیش از پیش مطرح شد و «زینت» تبدیل به یک سرمایه معنوی برای ادامه زمینه حرفه‌ای کار او شد.»

 این مدیر فرهنگی همچنین درباره این‌که مستندساز بودن ابراهیم مختاری در نگاهش برای ساخت فیلم تا چه اندازه تاثیرگذار بود، گفت: «وسواس آقای مختاری همان وسواس خود من در کار بود و به همین دلیل ما بیشتر به هم نزدیک شدیم. من احساس می‌کردم او هر پلانی که می‌گیرد، ناشی از ماه‌ها و سال‌ها دست و پنجه نرم کردن با یک موضوع مستند است. وقتی «زینت» اکران شد، این موضوع به وضوح دیده می‌شد که آقای مختاری مطلقا سرسری به موضوع نگاه نکرده و این را هر بیننده‌ای می‌توانست درک کند. فکر می‌کنم آقای مختاری در عمل نشان داده که هم در نوشتن و هم در زمان کارگردانی و تدوین با علاقمندی بی‌نهایت زیاد به موضوعش نگاه می‌کند و به سادگی رضایت نمی‌دهد.»

وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش ضمن بیان این‌که بعدها مورد پرسش‌های متعدد و مواخذه قرار گرفته که چرا شهرداری باید وارد چنین پروژه‌ای شود؟ عنوان کرد: «لازم است بگویم که قبل از فیلم آقای مختاری، می‌خواستم به خانم پوران درخشنده و در عین حال به شهرداری تهران کمک کرده باشم و فیلمی با کارگردانی ایشان با عنوان هتل بین‌المللی بسازم. می‌دانستم که آن هتل، یک ساختمان و محلِ بحران در جامعه بود و موضوع جذابی برای ساخت به شمار می‌آمد.»

غریب‌پور ادامه داد: «خانم درخشنده هرچه تلاش کرد، نه شهرداری به حمایتش ادامه داد و نه خود کسانی که در آن ساختمان بودند رضایت دادند که دوربین وارد زندگی‌شان شود. شخصا در این رابطه دیدم که آقای مختاری خیلی سمج‌تر است، به همین دلیل تا زمانی که در فرهنگسرای بهمن بودم، از ساخت فیلم او حمایت کردم.»

این تهیه‌کننده سینما گفت: «پیشینه مستندسازی آقای مختاری کمک می‌کرد تا واقعیت را بهتر به نمایش بگذارد. چراکه به طور کلی مستندساز سعی می‌کند تا واقعیت را آشکار کند. آقای مختاری نیز در فیلم «زینت» گام بزرگی در جهت یک فیلم دراماتیک برداشت. به عنوان مثال سکانسی از این فیلم که برای زنده ماندن بچه‌ای، حنجره او را سوراخ می‌کنند تا راه تنفسش باز شود از خاطرم نمی‌رود. بعدها دوست عزیزم فرهاد ورهرام این مسیر را ادامه داد و «عروسی پسر زینت» را به شیوه مستند ساخت ولی من این دو فیلم را در ادامه همدیگر می‌دانم و هیچ منافاتی بین سینمای مستند و داستانی نمی‌بینم.»

وی درباره شخصیت ابراهیم مختاری و جایگاهش در سینمای ایران هم گفت: «فیلم «زینت» در زمان خودش انعکاس بین‌المللی و داخلی خیلی خوبی داشت و این اتفاق برای آقای مختاری ناباورانه نبود. به دلیل این‌که ایشان واقعا تلاش کرد و تلاش‌شان به ثمر نشست. آقای مختاری کم کار است و این طور نیست که به سرعت به سراغ سوژه بعدی برود. به همین دلیل در هر دوره‌ای که ایشان فیلم داشته، مطرح شده و بعد به تدریج به فراموشی سپرده شده است.»

بهروز غریب‌پور در پایان گفت: «ابراهیم مختاری به دلیل روحیه خاصی که دارد، به دنبال تعداد آثار نبوده بلکه به دنبال کیفیت است. شاید سینمای حرفه‌ای ایشان را جدی نگیرد، ولی ایشان هم یک محقق برجسته و هم یک فیلمساز بسیار خوب است. ایشان مصداق این شعر فردوسی در شاهنامه است که می‌گوید: «سیاهی لشگر نیاید به کار، یکی مرد جنگی به از صد هزار». اگر او فقط یک فیلم «زینت» را ساخته بود و کار دیگری انجام نداده بود، دینش را به جامعه و فرهنگ ادا کرده بود. آقای مختاری شخصیت مورد تایید و برجسته‌ای است و شخصا آرزو می‌کنم که باز هم کارهای درخشانی بسازد.»

پانزدهمین جشنواره بین المللی سینماحقیقت به دبیری محمد حمیدی مقدم از ۱۸ تا ۲۵ آذرماه برگزار می‌شود.

۵۷۵۷