عمیق‌ترین حفره‌های زمین؛ از غارهای طبیعی تا چاه‌های صنعتی

حفره‌های عمیق‌ زمین در طول قرن‌های متمادی، ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده‌ است. برای سال‌ها، تنها امکان دسترسی به حفره‌های طبیعی وجود داشت؛ هرچند بسیاری از آن‌ها نیز تا همین اواخر به‌درستی کشف و بررسی نشده بودند.

همه‌ چیز در قرن بیستم تغییر کرد؛ ماشین‌آلات مدرن، این امکان را فراهم کردند که انسان بتواند تا اعماق زمین را حفاری کند؛ اما اینکه او تا چه اندازه توانسته‌ است که به درون زمین نفوذ کند، همچنان جای سوال دارد. در این نوشتار کوتاه، با برخی از عمیق‌ترین حفره‌های زمین (چه طبیعی و چه ساخته‌ دست بشر) بیشتر آشنا خواهید شد. (msn.com)

فروچاله زاکاتون در «آلداما» (Aldama)، ایالت «تامائولیپاس» (Tamaulipas) مکزیک قرار دارد و با نام «ال زاکاتون» (El Zacatón) نیز شناخته می‌شود. این مکان، عمیق‌ترین فروچاله‌ پر از آب روی کره زمین است. تا سال ۲۰۰۷ میلادی، کسی به عمق واقعی این حفره دست نیافته بود؛ اما «ربات DEPTHX» که با بودجه‌ ناسا ساخته شده است، موفق شد به عمق بیش از ۳۰۰ متری این فروچاله دست پیدا کند.

عکاس: نامشخص / Ivan de viaje

«رصدخانه نوترینو آیس‌ کیوب» (IceCube Neutrino Observatory) در جنوبگان، در عمقی بیش از ۲٫۴ کیلومتری زیر سطح زمین گسترش یافته است. این رصدخانه به دنبال نور چرنکوف است که هنگام عبور نوترینوها از یخ ساطع می‌شود.

عکاس: نامشخص / msn.com

چاه ابرژرف کولا (Kola Superdeep Borehole) بین سال‌های ۱۹۷۰ تا ۱۹۹۲ میلادی در منطقه‌ «مورمانسک» (Murmansk) روسیه حفر شد. این حفاری با عمق بیش از ۱۲ کیلومتر، به‌عنوان عمیق‌ترین حفاری دست بشر در تاریخ شناخته می‌شود. این چاه تا اعماق پوسته‌ زمین پیش رفت؛ اما دمای بالای ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد مانع ادامه‌ کار شد. در نهایت، پروژه را متوقف و دهانه‌ چاه را مهر و موم و به حال خود رها کردند.

چین در سال ۲۰۲۳ میلادی، حفاری چاهی به عمق ۱۱ کیلومتر را در «حوضه تاریم» (Tarim Basin) آغاز کرد. هدف اصلی این پروژه، اکتشاف نفت و گاز بوده است؛ اما در کنار منابع طبیعی، این حفاری به پیشرفت پژوهش‌های علمی نیز کمک خواهد کرد.

عکاس: نامشخص / msn.com

چیکیو (Chikyū) یک کشتی حفاری ژاپنی است که با هدف مطالعه‌ ساختارهای زیر سطح دریا طراحی شد. چیکیو در سال ۲۰۱۲ میلادی، رکورد جدیدی در حفاری دریایی ثبت کرد و به عمق ۷,۷۴۲ متر زیر سطح دریا رسید.

عکاس: نامشخص / msn.com

گودال بزرگ (The Big Hole) در شهر «کیمبرلی» (Kimberley) آفریقای جنوبی، نه به ‌صورت طبیعی شکل گرفته و نه توسط ماشین‌آلات حفاری، بلکه این معدن روباز و زیرزمینی، به‌صورت دستی و با نیروی کار انسانی حفر شده است. وسعت گودال بزرگ آفریقا، ۱۷ هکتار است و عمق آن به حدود ۲۰۰ متر می‌رسد.

عکاس: نامشخص / TripSavvy

گودال ماریانا (Mariana Trench) در اقیانوس آرام، در حدود ۲۰۰ کیلومتری شرق جزایر ماریانا و در نزدیکی «گوام» قرار دارد؛ این مکان، عمیق‌ترین نقطه شناخته‌ شده در تمام اقیانوس‌های زمین به‌ شمار می‌رود.

گودال ماریانا، بیش از ۱۱ کیلومتر عمق دارد؛ دمای آن به شدت پایین است و به حدود ۱٫۱ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. فشار موجود در این نقطه نیز بیش از ۱,۰۰۰ برابر فشار جو در سطح دریا تخمین زده می‌شود.

عکاس: نامشخص / msn.com

گودال بهشت شیائوژای (Xiaozhai Tiankeng) که با نام‌های «چاله آسمانی» نیز شناخته می‌شود، بزرگ‌ترین و عمیق‌ترین فروچاله‌ طبیعی جهان است که عمقی برابر با ۶۷۰ متر دارد. گفته می‌شود که این فروچاله طی ۱۲۸٬۰۰۰ سال به مرور شکل گرفته است.

عکاس: نامشخص / Earth Travel Unlimited

دولت آمریکا، بین سال‌های ۱۹۶۱ تا ۱۹۶۶ میلادی، حفر چاهی در اقیانوس آرام را آغاز کرد. این حفاری که به فاز اول «پروژه موهل» (Project Mohole) شهرت دارد، در ساحل «جزیره گوادالوپ» (Guadalupe Island) در مکزیک انجام گرفت.

هدف اصلی این پروژه، رسیدن به مرز «موهو» (Moho) یعنی مرز میان پوسته و گوشته زمین بود. در فاز اول، حفاری به عمق ۱۸۳ متر زیر بستر دریا رسید. فازهای بعدی این پروژه، هرگز اجرا نشدند و پروژه به مرز موهو نرسید؛ اما به کشف سن بخش‌هایی از پوسته زمین منجر شد.

عکاس: نامشخص / vox

چاه آب وودینگدین (Woodingdean Water Well) در منطقه‌ وودینگدین انگلستان، بین سال‌های ۱۸۵۸ تا ۱۸۶۲ میلادی و کاملا با دست و نیروی انسانی حفر شد. این چاه به عمق ۳۹۰ متر رسید و با اینکه این عدد در مقایسه با استانداردهای امروزی زیاد نیست، در آن دوران، دستاورد چشمگیر و منحصر‌به‌فردی به شمار می‌آمد.

عکاس: Yiorgos Stamoulis / wikimedia

برنامه حفاری عمیق قاره‌ای آلمان که به اختصار با نام چاه KTB شناخته می‌شود، بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۴ میلادی در آلمان اجرا شد. هدف اصلی این پروژه، مطالعه پوسته قاره‌ای زمین بود. این پروژه شامل دو چاه است که چاه اصلی آن به عمق بیش از ۹ کیلومتر می‌رسد. «چاه KTB»، همچنان عمیق‌ترین چاه در جهان به حساب می‌آید که هنوز فعال است.

عکاس: نامشخص / GFZ

چاه «برتا راجرز» (Bertha Rogers) در سال ۱۹۷۴ میلادی و به‌ منظور اکتشاف منابع گاز طبیعی در «حوضه آنادارکو» (Anadarko Basin) در ایالت «اوکلاهما» حفاری شد. این چاه با عمق تقریبی ۹٫۷ کیلومتر، تا به امروز عمیق‌ترین چاه حفر ‌شده در ایالات متحده آمریکا باقی مانده است.

عکاس: 308 Bees / wikipedia.org

غار وریووکینا (Veryovkina Cave) در کشور گرجستان با عمق بیش از دو کیلومتر، عمیق‌ترین غار کشف‌شده روی کره زمین به‌شمار می‌رود. به این غار عمیق، لقب «اورست اعماق» (Everest of the Deep) داده‌اند.

عکاس: نامشخص / National Geographic

شما درباره عمیق‌ترین حفره‌های زمین چه فکر می‌کنید؟ لطفا نگاه و نظر ارزشمند خود را با کجارو و کاربران آن نیز به اشتراک بگذارید.

منبع عکس کاور: ویکی پدیا، نام عکاس: Irene2005 (گودال بزرگ آفریقای جنوبی)