علیانی: عملیات طوفان‌الاقصی طراحی استراتژیک و منحصر به فردی دارد/ تاب‌آوری جامعه اسرائیلی بالا نیست/ اعراب سر در گم هستند

ماهان نوروزپور: بعد از گذشت ۴ روز همچنان آتش جنگ در کرانه‌ی باختری شعله‌‍ور است. عملیات «طوفان الاقصی» که از طرف گروه حماس باعث غافل‌گیری جهان شده است هنوز ادامه دارد. جنگ در سه منطقه‌ی اصلی اشکلدون،سدروت و کیبوتز( دهکده‌ی مشترک) کارمیا ادامه دارد. به گزارش خبرگزاری الجزیره یک مقام ارشد حماس خبر از به اسارت گرفتن ۱۰۰ اسرائیلی در نوار غزه داد.حملات هوایی اسرائیل به مناطق مسکونی غزه تا به الان نزدیک به ۷۰۰ کشته از جمله بیست کودک بر جای گذاشته است. بنا بر گزارش‌های تا به الان نزدیک به هزار اسرائیلی نیز کشته شدند. به گفته‌ی آژانس امداد سازمان ملل، حملات هوایی اسرائیل نزدیک به صد هزار فلسطینی را آواره کرده است. این جنگ تا کی ادامه پیدا خواهد کرد؟ این عملیات چه تفاوتی با عملیات‌های پیشین حماس و گروه‌های مقاومت دارد؟ چه عنصری در این عملیات اینقدر شگفتی‌آور بوده است؟ فرمانده‌ی عملیات «طوفان الاقصی» کیست؟ در این باره با کورش علیانی پژوهش‌گر و نویسنده‌ی کتاب « متاستاز اسرائیل» گفت و گو کردیم:

ارزیابی شما از این عملیات چیست؟ چه ویژگی این عملیات را اینقدر ویژه کرده است؟

عملیات «طوفان الاقصی»، اولین عملیات پیش‌دستانه‌ی از ۱۹۳۸ تا امروز بوده و اولین عملیات پیش‌دستانه‌ی عربی از سال ۱۹۷۳ تا اکنون عملیات پیش‌دستانه‌ای رخ نداده بود. این عملیات طراحی استراتژیک منحصر به فردی دارد. در ابتدا این عملیات را به عنوان یک عملیات ایضایی تلقی می‌کردند. گمانه‌زنی‌ها حاکی از این بود که پرونده‌ی این عملیات در یکی دو روز بسته می‌شود اما با ادامه‌ پیدا کردن جنگ و اعلام رسمی حماس متوجه شدیم که اینطور نیست. ادعاهایی که اطراف این عملیات هست هم تکان دهنده است. اگر چه این ادعاها باید راستی‌آزمایی بشوند اما اینکه حماس ادعا کرده است ما برای این عملیات یک سال برنامه‌ریزی کردیم و از افراد داخل ارتش اسرائیل برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده کردیم بسیار جالب توجه است. اصل غافل‌گیری هم در این عملیات برجسته است. هیچ گزارشی از موساد یا سرویس اطلاعاتی دیگری که به وجود چنین عملیاتی پی برده باشد؛ وجود ندارد.

>>> بیشتر بخوانید:

سرنخ‌هایی از نقش روسیه در عملیات طوفان الاقصی/ نفع پوتین در چیست؟
مارتین ایندیک: اسرائیل مغرورانه فکر می‌کرد همه چیز را در کنترل دارد
یکصدایی رسانه‌های جهان از تحقیر رژیم صهیونیستی

چطور سرویس‌های اطلاعاتی اسرائیلی که ریزترین حرکات فلسطینی‌ها را زیر نظر دارند به وجود چنین نقشه‌ی عملیاتی گسترده‌ای پی نبردند؟

دشمن قوی آدم را قوی می‌کند. سرویس‌های امنیتی که در داخل حماس، جهاد اسلامی و حزب‌الله لبنان هستند و مستقیما زیر نظر موساد و شاباک و دیگر سرویس‌های اطلاعاتی دشمنانشان هستند؛ مجبورشان می‌کند که توانایی‌های خود را شدیدا گسترش دهند تا بتوانند زنده بمانند.

آیا روس‌ها در این عملیات دست داشتند؟ برخی می‌گویند روسیه به حماس کمک کرده است آیا این صحت دارد؟

این ادعایی است که زلنسکی است. یک شخص روس‌تبار هم ادعا کرده بود که فلان نوع پهپاد را فقط روس‌ها استفاده می‌کنند بنابراین روسیه این تسلیحات را به حماس داده است. مستندات قوی از این ادعا حمایت نمی‌کنند. علاوه بر اینکه غزه به مدت ۱۶ سال در محاصره‌ی شدید و وحشتناکی است. اسرائیلی‌ها همه چیز را کنترل می‌کنند. چطور ممکن است که روس‌ها تسلیحات، رزمنده یا کارشناسان خود را به غزه فرستاده باشند؟

از فرمانده‌ی عملیات «طوفان الاقصی» اطلاعاتی در دست هست؟

من چیز بیشتری از آنچیزی که در دسترس هست نمی‌دانم. نام او محمد دیاب ابراهیم المصری و لقبش الضیف است. موساد تا کنون هفت‌بار اقدام به ترورش کرده است که در یکی از این عملیات‌ها همسر و دختر شیرخواره‌اش را از دست داده است. اگر بخواهیم او را بشناسیم باید او را با شهید عماد مغنیه مقایسه‌اش کنیم. از این نظر که او در یک فرد استراتژیک و رزمنده‌ای شجاع است.

آیا حماس تدابیری برای دفاع از غزه در برابر پاسخ سخت اسرائیلی‌ها اندیشیده است؟ برخی می‌گویند رهبران حماس در قطر نشسته‌اند و بمباران‌های اسرائیل بر سر مردم بی‌دفاع فلسطین فرود می‌آید. آیا واقعا حماس در زمینه‌ی دفاعی تدبیری نیاندیشیده است؟

برخی از دوستان ما در تهران می‌نشینند و از فلسطینی‌ها وکالت می‌گیرند و اینگونه نظر می‌دهند. من تا به حال توییتی یا اظهار نظری از غزه نشنیدم که بگویند رهبران حماس در قطر نشستند و ما را تنها گذاشتند. این‌ها بیشتر اظهار نظرهای احساسی و عاطفی است. اما تحلیل اجرایی قضیه این است که حماس علی‌الدوام گام‌های بعدی را پیش‌بینی کرده است. وقتی نتانیاهو گفت که هفت شهرک پاکسازی شوند؛ گمان می‌کرد که نیروهای حماس نیز فرار کنند و پنهان شوند اما آن‌ها سراغ شهرک‌های دیگری رفتند و از جای دیگری سر در آوردند. وقتی هلی‌بورن را می‌خواستند مهار کنند، حماس با گردان‌های آبی‌ وارد معرکه شد. تا اینجا به نظر می‌آید که برای پاسخ‌های نتانیاهو تدابیری اندیشیده‌اند.

آیا امکان دارد آتش جنگ به سایر نقاط منطقه کشیده شود؟

امروز که دوازده موشک از جنوب لبنان به سمت سرزمین‌های اشغالی پرتاب شده است. این البته به این معنا نیست که حزب‌الله لبنان وارد جنگ شده است. حزب‌الله تنها با اعلام رسمی وارد جنگ می‌شود. اما برای تحلیل‌های بهتر باید صبر کنیم تا ببینیم چه اتفاقی می‌افتد.

آیا پیمان ابراهیم و روند عادی‌سازی اسرائیل و عربستان تاثیری در آغاز این عملیات داشت؟ اکنون موضع کشورهای عربی در این زمینه چیست؟

اگر بگوییم که این جنگ بخاطر پیمان ابراهیم بود؛ دچار ساده‌دلی شدیم. اینکه عربستان داشت با اسرائیل صلح می‌کرد بنابراین حماس به اسرائیل حمله کرد. به قول شهید آوینی این‌ها تحلیل‌های آسان است. پارامترهای یک تصمیم نظامی چندگانه و پیچیده است. قطعا پیمان ابراهیم یکی از پارامترهای تاثیرگذار بوده است اما نه در این حد که عامل تعیین کننده باشد.

کشورهای عربی در مورد این عملیات سر در گم هستند. در موضع‌گیری از جمله‌های مبهم بی‌معنا استفاده می‌کنند. من تصورم این است که تاب آوری جامعه‌ی اسرائیلی بالای یک هفته نیست. اگر حماس بتواند این عملیات را یک هفته ادامه بدهد و تاب آوری اسرائیل را به چالش بکشد، مشکلات داخلی را برای اسرائیل به ارمغان بیاورد؛ موضع کشورهای عربی شفاف‌تر خواهد شد. نه اینکه بخواهند وارد جنگ بشوند اما موضع‌گیری روشن‌تری خواهند داشت.

۳۱۱۳۱۳