عربستان به جنگ با دلار می‌رود

گرایش قابل توجه عربستان سعودی به سمت افزایش ذخایر طلا در ماه‌های گذشته، انگیزه‌های این کشور و بازتاب رویکرد آن بر عملکرد اقتصادی در کوتاه مدت و میان مدت را نشان می‌دهد؛ آن هم در شرایطی که بسیاری از کشورهای تاثیرگذار منطقه‌ای و جهانی و در راس آنها چین، روسیه و ترکیه در همین راستا رقابت دارند.

العربی الجدید گزارش داد، در حالی که داده‌های بانک‌های مرکزی دنیا حاکی از کاهش ذخایر کل جهانی بوده و در فوریه گذشته با ۲۷۶.۴ میلیارد دلار کاهش به ۱۲.۸۵۲ تریلیون دلار رسیده است، ذخایر عربستان سعودی به ارزش ۴۵۲.۶ میلیارد دلار افزایش یافت.

عربستان سعودی تنها کشور عربی در فهرست ۱۰ ذخایر برتر بین المللی است و پس از چین، ژاپن، سوئیس، روسیه و هند در رتبه ششم قرار دارد.عربستان سعودی با ۳۲۳.۱ تن ذخایر طلا در صدر فهرست کشورهای عربی قرار دارد و لبنان با ۲۸۶.۸ تن در رتبه دوم قرار دارد.

حسام عایش، کارشناس اقتصادی، در گفت‌وگو با العربی الجدید تاکید کرد که رتبه ششم عربستان سعودی در سطح ذخایر طلا در سطح جهان، با توجه به نقش رو به رشد بخش معدن در این کشور است که بر اساس چشم انداز ۲۰۳۰ ستونی برای اقتصاد این کشور به حساب می‌آید، به ویژه که عربستان ذخایر زیادی از آن را دارد.

به گفته عایش، طلا به یکی از پناهگاه‌های مهم بانک‌های مرکزی در جهان تبدیل شده است و میزان ذخایر آنها به ۳۶ هزار تن رسیده که بیشترین حجم ذخایر از سال ۱۹۷۴ تاکنون است.

وی افزود: عربستان مانند بسیاری از کشورهای جهان با طلا به عنوان یکی از ثروت‌های معدنی مهم خود سروکار دارد که ارزش آن حدود ۱.۳ تریلیون دلار است.

بر این اساس، در اختیار داشتن ششمین ذخایر طلای جهان توسط عربستان سعودی با ارزش تخمینی ۴۶۰ میلیارد دلار، نشان دهنده ثروت فراوان و نوعی حمایت از ریال سعودی است که از تبدیل آن به یک ارز جهانی حمایت می‌کند.

این اقتصاددان افزود: ذخایر طلا نشان دهنده نوعی حمایت از عربستان سعودی در برابر مشکلات مربوط به قیمت دلار، نرخ بهره و وضعیت نامطمئنی است که اقتصاد جهانی از آن عبور می‌کند.

عربستان قیمت‌گذاری نفت به دلار را صلاح نمی‌داند

عایش تاکید می‌کند: قیمت نفت بر اساس توافقی که بین آمریکا و عربستان در این زمینه در سال ۱۹۷۳ انجام شد، با نام دلارهای نفتی به دلار قیمت گذاری می‌شود، اما اکنون واضح است که ایالات متحده به بزرگترین کشور تولیدکننده نفت در جهان تبدیل شده است و بنابراین قیمت گذاری نفت به دلار ممکن است دیگر به نفع عربستان نباشد.

بنابراین عربستان سعی دارد با کشورهایی مختلف از جمله کشورهای بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) رابطه برقرار کند تا داد و ستد نفت و غیره را به ارزهایی غیر از دلار یا در صورت امکان به طلا انجام دهد تا به این ترتیب اجازه ندهد که دلار ارز جهانی غالب باشد.

از سوی دیگر عایش گفت که بانک‌های مرکزی جهان ذخایر طلا را افزایش می‌دهند، زیرا این طلا حافظ ارزش است و در نتیجه پناهگاهی امن در برابر تورم و نوعی تنوع بخشیدن به ذخایر ارزی است تا دلار در بین ذخایر عنصر غالب باقی نماند، زیرا درصد آن در بین ذخایر در حال حاضر به حدود ۶۰ درصد می‌رسد.

عایش معتقد است که چنین روندی مستلزم ثبات اقتصادی است، به خصوص که طلا یکی از پناهگاه‌های امن چه برای افراد یا حتی شرکت‌ها، صندوق های تامینی دولتی و بانک‌های مرکزی است.

این اقتصاددان تاکید کرد که دلار پیش‌تر با نرخ ثابت مبادله‌ای در برابر طلا مرتبط بوده و این پیوند در سال ۱۹۷۱ از طریق آنچه در تاریخ به عنوان «شوک نیکسون» شناخته می شد، قطع شد؛ زیرا ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، به دلایل و منافعی که به آمریکا مربوط می‌شود، اعلام کرد که ارتباط دلار را با طلا قطع می‌کند و این کشور شروع به چاپ دلاری بیش از مقدار طلای خود کرد.

تلاش ریاض برای جدایی از دلار با ذخیره طلا

به گفته عایش پس از بیش از ۵۰ سال، کشورها از جمله عربستان سعودی در تلاش هستند تا حتی تا حدی از دلار جدا شوند و مهمترین ابزار در این زمینه ذخایر طلا به عنوان مقدمه‌ای برای انتقال سایر ارزها به سمت ارزهای اصلی جهانی مانند یوان چین و سایر ارزها است.

بنابراین منافع اقتصادی عربستان در میان مدت و بلندمدت، افزایش ثروت ذخایر طلا، فروش آنها و کسب درآمدهای اضافی در مقاطع زمانی خاص است و همچنین یکی از اشکال تشویق کننده برای پیشبرد سرمایه گذاری در بخش معدن بر اساس چشم انداز ۲۰۳۰ این کشور است.

شکل‌گیری نظم جدید اقتصاد جهانی

در این زمینه، محمد النایر، یک اقتصاددان دیگر در گفت‌وگو به العربی الجدید اشاره می‌کند که گرایش سعودی‌ها به سمت افزایش ذخایر طلا متناسب با شکل‌گیری نظم جدید اقتصاد جهانی پس از جنگ روسیه و اوکراین و اصرار چین، روسیه و بسیاری از کشورها در برقراری تعادل و اجازه ندادن یه ایالات متحده برای تسلط بر سیستم مالی و اقتصادی جهان است.

در این زمینه، انتظار می‌رود که در مرحله بعدی «جنگ ارزی» به وجود بیاید، یعنی بسیاری از کشورها دلار را به عنوان یک «ارز جهانی مقیاس اندازه‌گیری» که با آن طلا و نفت اندازه گیری می‌شود، به رسمیت نشناسند که به وضوح از سوی برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس مانند عربستان سعودی آغاز شده است.

این اقتصاددان می افزاید: جنگ ارزی با پذیرش یوان چین توسط صندوق بین المللی پول در میان ۵ ارز جهانی در کنار دلار، یورو، پوند استرلینگ و ین ژاپن در حال تقویت است.

النایر انتظار دارد که افزایش ذخایر طلای کشورهای فعال اقتصادی جهان به تغییر معادله مرحله بعدی کمک کند: به این معنا که کسی که طلا دارد همان کسی است که معادله را تغییر می‌دهد.

بیشتر بخوانید:

۳۵۲۲۰