عدم فراگیری آبله میمونی در ایران/ ویروس تاکنون جهش خطرناکی نداشته است

دکتر مصطفی صالحی وزیری در گفت‌وگو با هوشمند نیوز، درباره روند شیوع آبله میمونی، گفت: فکر نمی‌کنیم پاندمی از این بیماری مشابه آنچه که با کرونا اتفاق افتاد را در دنیا تجربه کنیم. از ماه می ۲۰۲۲ که موارد ابتلا به آبله میمونی در کشورهای جهان گزارش شده است، علی‌رغم تعداد بالای ابتلا، تعداد مرگ و میر اندک و انگشت‌شماری ( حدود ۰.۰۳ درصد تاکنون) در دنیا داشته‌ایم. از سوی دیگر سرعت انتشار آبله میمونی به اندازه کرونا نیست، زیرا ماهیت آن به گونه‌ای نیست که به راحتی از طریق تنفس منتقل شود. اگرچه افراد در تماس طولانی مدت هم در معرض خطر انتقال تنفسی ویروس هستند. در کل بر اساس اطلاعات چند ماه گذشته نمی‌توان به این نتیجه رسید که قرار است دچار چالش بهداشتی با آبله میمونی، مشابه چالش‌های کووید۱۹ شویم.

او با تاکید بر اینکه به هیچ عنوان نباید ویروس‌ها را دست‌کم گرفت، تصریح کرد: یکی از درس‌های بزرگی که از کرونا گرفتیم این بود که هیچگاه عوامل عفونی بویژه ویروس‌ها را دست‌ کم نگیریم. باید تمام تلاشمان را انجام دهیم تا بهترین عملکرد را در مقابله با عوامل عفونی داشته باشیم.

وی در پاسخ به این سوال که آیا طی چندماه گذشته که هشدارها در خصوص آبله میمونی افزایش یافت، این ویروس جهش خطرناکی داشته است یا خیر؟، بیان کرد: قطعا جهش‌هایی در ویروس به وجود آمده است اما شرایط به گونه‌ای نبوده که رفتار ویروس خطرناک‌تر شده باشد.

او درباره روند بررسی نمونه‌های مشکوک آبله میمونی در کشور و نحوه همکاری انستیتو پاستور در این زمینه، گفت: از خردادماه کیت تشخیصی بیماری در انستیتو پاستور طراحی و سپس بین شبکه آزمایشگاهی در ۱۴ آزمایشگاه منتخب در مناطق جغرافیایی مختلف توزیع شد. نمونه‌ها به این آزمایشگاه ارجاع می‌شود و این مراکز موارد مشکوک آزمایشگاهی را برای انستیتو پاستور ارسال می‌کنند تا تست‌های تکمیلی را انجام دهیم و در نهایت نتیجه مشخص به اطلاع وزارت بهداشت می‌رسد. درحال حاضر کیت‌های تشخیصی آبله میمونی در کشور ساخته می‌شود و واردتی در این زمینه نداریم.

این ویروس‌شناس درباره واکسن آبله میمونی، توضیح داد: واکسنی که علیه آبله میمونی استفاده می‌شود همان واکسن‌هایی است که علیه آبله انسانی طراحی می‌شده؛ قبلا در ایران هم واکسن‌های آبله انسانی تولید می‌شد، اما به دلیل ریشه‌کن شدن بیماری، ساخت واکسن متوقف شد. راه‌اندازی مجدد خط تولید این واکسن در کشور ممکن است زیرا این زیرساخت وجود دارد، اما باید بدانیم اصلا الزامی به تزریق واکسن آبله میمونی برای همه افراد وجود ندارد و تنها شاید لازم باشد گروهی خاص این واکسن را تزریق کنند. بر اساس اطلاعات فعلی اکثر کشورها هنوز اقدامی برای تولید یا خرید واکسن آبله میمونی نداشتند.  

او تاکید کرد: کسانی هم که پیش از این، واکسن آبله در کشور تزریق کرده بودند که درحال حاضر گروه سنی بزرگسال را شامل می‌شوند، چندان نمی‌توانند خود را ایمن درنظر بگیرند زیرا سال‌ها از تزریق واکسن گذشته است و ممکن است پاسخ ایمنی ایجاد شده از تزریق واکسن چندان پایدار نمانده باشد. بر اساس مقالات منتشر شده، می‌بینیم که مواردی هستند که علی‌رغم تزریق واکسن باز هم به آبله میمونی مبتلا شدند.

صالحی‌وزیری با اشاره به اینکه عمده علت ابتلا به بیماری آبله میمونی تماس جنسی است، گفت:  بیشتر مواردی که از مبتلایان در دنیا گزارش می‌شود در میان مردانی بوده است که روابط جنسی با مردان دیگر داشتند هرچند که موارد بیماری در خانم‌ها هم گزارش شده است. عمده‌ترین راه انتقال بیماری از طریق تماس فیزیکی طولانی مدت است. بر این اساس شرایط در کشور ما چندان به نفع انتشار این ویروس نیست، در کشورهای خارجی شکل‌گیری تجمعات چندین هزار نفری مرتبط با افراد ذکر شده سبب تسریع سرعت انتشار ویروس می‌شود.

او در پایان تاکید کرد: علائم بالینی اولیه ابتلا به آبله میمونی شامل تب، سردرد، لرز و بدن درد، تورم غدد لنفاوی، بی حالی و خستگی است. پس از چند روز (۱ الی ۳ روز) بثورات پوستی شروع می‌شود که روزهای اول راش‌های پوستی مسطح بوده و سپس به شکل تاول درمی‌آیند تا در نهایت به شکل زخم درآمده و سپس بهبود یابد. این روند ۲ تا ۴ هفته طول می‌کشد و بعد از آن بیمار خود به خود بهبود می‌یابد. در صورتی که افراد دچار نقص سیستم ایمنی باشند ممکن است بیماری شدیدتری تجربه کنند.

انتهای پیام