صنایع‌دستی می‌تواند با نفت رقابت کند / اصفهان از گردشگر متمول خارجی خالی‌ است

کیقباد بذرافشان در گفت‌وگو با ایسنا، عدم ارتباط با کشورهای خارجی به‌ویژه کشورهای توسعه‌یافته را یکی از مهم‌ترین مسائلی می‌داند که مشکلات فراوانی را برای صنایع‌دستی و هنرمندان آن به وجود آورده است. او می‌گوید: متأسفانه حتی جهانی‌شدن اصفهان در صنایع‌دستی تأثیری در ورود گردشگران خارجی به این شهر نداشته است، درحالی‌که وقتی درهای کشور به روی گردشگران باز باشد نه‌فقط صنایع‌دستی، بلکه شغل‌های مختلف می‌توانند از این مسئله بهره‌مند شوند؛ بنابراین این‌جاست که مسئله صادرات و بازاریابی جهانی برای همه رشته‌ها و به‌خصوص صنایع‌دستی اهمیت بسیاری پیدا می‌کند که متأسفانه در این مورد نیز گشایشی دیده نشده است.

بذرافشان تأکید می‌کند: ورود گردشگران متمول خارجی از ضروریات رشد صنایع‌دستی در ایران و ازجمله اصفهان است که به‌عنوان شهر جهانی صنایع‌دستی نیز ثبت‌شده است، اما کشور ما از گردشگران خارجی خالی است و اگر هم گردشگری دیده شود از کشورهایی آمده‌اند که به لحاظ شرایط مالی توانایی خریدن صنایع‌دستی را ندارند. این درحالی‌که است که کشور ما به گردشگران ثروتمند نیاز دارد، اما متأسفانه معدود گردشگرانی که به اصفهان می‌آیند فقط برای دیدن بناهای تاریخی می‌آیند و حتی با ارتباط با یک راوی و سکونت در خانه او از حضور در هتل‌ها هم خودداری می‌کنند که مسلماً برای چنین گردشگرانی خریدن صنایع‌دستی هم به دلیل شرایط ضعیف مالی، معنایی ندارد.

این هنرمند پیشکسوت مشبک فلز به گردشگران داخلی نیز اشاره‌ کرده و ادامه می‌دهد: اگرچه ایران و به‌خصوص اصفهان(با توجه به صنایع‌دستی متنوع این شهر) به گردشگران خارجیِ ثروتمند نیاز دارد، اما متأسفانه شرایط اقتصادی در کشور ما به حدی است که حتی گردشگری داخلی را نیز با مشکلات فراروانی روبه‌رو کرده و مسافران توانایی سکونت در هتل و مهمانسراها را ندارند و حتی به‌جای خوردن غذا در رستوران، مواد لازم برای تهیه غذا را به همراه دارند و در پارک‌ها به پختن غذا مشغول می‌شوند که همه این مسائل به دلیل ضعف موجود در زمینه اقتصاد است. چنین گردشگرانی هیچ منفعتی برای هنر اصفهان ندارند چون خود مشکلات اقتصادی بسیاری دارند. از سوی دیگر باید به این نکته اذعان کرد که صنایع‌دستی به دلیل ضعف اقتصادی عموم مردم، دیگر در اولویت خرید مردم وجود ندارد.

بذرافشان با بیان اینکه دهه‌ها قبل و در زمان شکوفایی صنایع‌دستی در اصفهان، گردشگران داخلی و خارجی در چهارباغ حضوری پرشمار داشتند، تأکید کرد: مدت‌ها است که چهارباغ، چهارباغ دیروز نیست و همه می‌دانند که این خیابان که اتفاقاً گذر فرهنگی نامیده شده به محلی برای ارائه فست فودها تبدیل‌شده است. مهم‌ترین علت این تغییر رویکرد مغازه‌های چهارباغ مسئله اقتصاد است، چراکه وقتی گردشگر به شهر وارد نشود و اگر هم  بیاید توانایی خریدن آثار هنری ازجمله صنایع‌دستی را نداشته باشد، در این صورت ارائه مسائل فرهنگی در چهارباغ اولویت خود را از دست می‌دهند و میدان نقش‌جهان و چهارباغی که روزگاری محلی برای ارائه فرهنگ و تولید و فروش صنایع‌دستی بودند به اغذیه‌فروشی و یا فروش کالاهای چینی و پاکستانی و آثار بی‌کیفیت تبدیل می‌شوند.

او به مشکلات موجود در زمینه تهیه مواد اولیه برای هنرمندان صنایع‌دستی به‌خصوص رشته‌های مرتبط با فلز اشاره‌کرده و تصریح می‌کند: یکی از مسائلی که هنرمندان را با مشکلات زیادی روبه کرده است نوسانات قیمت ارز است و متأسفانه در این مورد همیشه نگرانی وجود دارد؛ ضمن اینکه لازم است که برای تهیه مواد اولیه موردنیاز هنرمندان، سوبسید در نظر گرفته شود؛ درست مانند کاری که کشور چین برای هنرمندانش انجام می‌دهد اما در کشور ما چنین نیست.

بذرافشان یکی دیگر از معضلات صنایع‌دستی را ورود دلالان به هنر دانسته و اضافه می‌کند: متأسفانه موضوع دلالی به همه زمینه‌ها حتی هنر و ازجمله صنایع‌دستی واردشده و دلالان در هر رشته‌ای جولان می‌دهند و این هم برای هنرمندان دردسرساز شده است.

این هنرمند پیشکسوت هنر مشبک فلز به موضوع بیمه نیز اشاره‌کرده و می‌گوید: متأسفانه علاوه بر اینکه بسیاری از هنرمندان صنایع‌دستی بیمه نیستند کسانی هم که بیمه‌شده‌اند حداقل حقوق بازنشستگی برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود. از سوی دیگر وقتی این‌همه مشکلات و مصائب پیش روی هنرمندان قرار بگیرد مهاجرت هنرمندان شدت می‌گیرد، کما اینکه مدت‌هاست با مهاجرت هنرمندان تراز اول اصفهان به کشورهای دیگر به‌خصوص ترکیه مواجه هستیم. این موضوع علاوه بر اینکه باعث می‌شود هنرمندان خود را از دست بدهیم باعث می‌شود تا به دلیل آموزش‌های مختلفی که در آن کشورها با حضور استادانِ ما انجام می‌شود کم‌کم تولید صنایع‌دستی در کشورهای دیگر جان می‌گیرد و این موضوع برای اصفهان در زمینه صنایع‌دستی، فاجعه است. همه این مسائل باعث شده تا نوجوانان و جوانان علاقه‌ای به ورود به هنر ازجمله صنایع‌دستی را نداشته باشند، چراکه می‌بینند به لحاظ اقتصادی تأمین نخواهند شد؛ به‌این‌ترتیب هنرها یکی بعد از دیگری با مرگ استادکاران، فراموش می‌شوند.

بذرافشان می‌افزاید: این درحالی‌که است که بر همه روشن است که صنایع‌دستی می‌تواند با نفت رقابت کند، اما متأسفانه مسئولان این موضوع را جدی نمی‌گیرند درحالی‌که حمایت از صنایع‌دستی و بازاریابی جهانی با توجه به ارزش‌افزوده‌ای که یک اثر هنری دارد، می‌تواند شکوه دوباره صنایع‌دستی اصفهان و ایران را بازگرداند.

این استاد پیشکسوت هنر مشبک فلز که همراه با همسر و دخترش به این هنر می‌پردازند، موضوع دیگری که به هنر ضربه وارد کرده است صنعتی شدن و تولید انبوه بعضی از فعالیت‌های هنری است که موجب کاهش کیفیت آثار شده و نمی‌توان بر آن‌ها نام اثر هنری گذاشت، چراکه کار صنعتی از عهده همه برمی‌آید، به‌صورت کپی تولید می‌شود و ماندگار نخواهد بود، ولی ماندگاریِ اثر هنری و ارزش‌افزوده‌ است که یک اثر هنری را شاخص می‌کند و این کار فقط از عهده کننده هنرمند و نه صنعت برمی‌آید.

او با ابراز ناراحتی و نارضایتی از مسئولان گفت: مسئولان سال‌هاست حرف می‌زنند، سخنرانی می‌کنند و شعار می‌دهند، اما به حتی به حرف‌های خود عمل نمی‌کنند و به‌این ترتیب وضعیت هنر و به‌خصوص صنایع‌دستی روزبه‌روز بدتر شده و هنرمندان خانه‌نشین می‌شوند و یا مهاجرت می‌کنند.

انتهای پیام