شکل تازه‌ای از مبارزه علیه اسرائیل؛چه معنایی دارد؟

در مقیاس جهانی برای رسیدن به جامعه‌ای از ملل، رژیم صهیونیستی از زمان بیانیه استقلال در 1948، از جنبه‌های متعددی چه به‌لحاظ تاریخی و چه در دوران معاصر در سراسر جهان به‌ویژه اروپا و خاورمیانه به نقد کشیده شده است. عمده این نقدها بر شهرک‌سازی در اراضی فلسطین، برخورد با مردم فلسطین، رویکرد رژیم به نیروهای دفاعی فلسطینی، حصر نوار غزه، پیامدهای رویکرد آن بر اقتصاد اراضی فلسطین، زرادخانه تسلیحات هسته‌ای رژیم صهیونیستی، برنامه‌ قتل‌های هدفمند، ممانعت از بازگشت پناهندگان فلسطینی و اشغال بوده است. باوجوداین، در اروپا همه این بحث‌ها پشت درهای بسته انجام می‌شد، اما امروز شاهد ورود بحث آزادی فلسطین و نقد از رژیم صهیونیستی به جریانی مردمی در سراسر اروپا هستیم.

اگرچه دیروز حتی قانون‌هایی برای سرکوب انتقاد از فلسطین در اروپا وجود داشت که حق فلسطینیان برای تعیین سرنوشتشان را زیر سؤال می‌برد،‌ در هفته‌های اخیر، جنبش حمایت از فلسطین به مرحله‌ای بالاتر وارد شده است. اعتراضات مردمیِ اروپا و شمال آفریقا در شهرهای پاریس، لندن، برلین، مادرید، کوپنهاگ، ورشو، رم و تونس، تعداد بی‌شماری از افراد را به خیابان‌ها کشاند. معترضان که خواهان اعاده حق مردم فلسطین بودند در حمایت از آنان و علیه خشونت‌های ارتش رژیم صهیونیستی شعار سر دادند. حساسیت شرکت‌کنندگان به‌ویژه در پشتیبانی از فلسطینی‌هایی است که در نوار غزه زیر بمباران بی‌وقفه ارتش رژیم صهیونیستی زندگی می‌کنند و ارتش رژیم صهیونیستی به بهانه مورد حمله قرار دادن حماس، علیه آنان خشونتی بی‌سابقه را در این درگیری بی‌پایان خاورمیانه نشان داده است.

فقط در لندن حدود 150 هزار نفر به گفته سازمان‌دهندگان این اعتراضات حضور یافتند و با گذشتن از میدان‌های مهم این شهر و رسیدن به سفارت رژیم صهیونیستی، خواهان آزادی ارض مقدس فلسطین شدند. از دیگر شعارها و خواسته‌های مردم در لندن جنگ را متوقف کنید، خلع سلاح هسته‌ای رژیم صهیونیستی، پایان دادن به خشونت‌های بی‌رحمانه علیه فلسطین، پایان دادن به بی‌سزایی جنایت‌های رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین بوده است.

در فرانسه شدت اعتراضات منجر به درگیری بین پلیس و مردم شد که نیروهای پلیس مجبور به استفاده از آب فشارقوی و گاز اشک‌آور برای متفرق کردن معترضان شدند. شعارهای مردم پاریس، فلسطین زنده خواهد ماند، فلسطین پیروز خواهد شد و اسرائیل قاتل، بوده است. در دیگر شهرهای اروپایی مانند بارسلون نیز شعار ضرورت فلسطینی علیه دیوار و اشغال، برای احترام به حقوق بین‌المللی سر داده شد.

آنچه از بررسی این جریان‌های اعتراضی بر می‌آید آن است که مردم اروپا متوجه جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین شده‌اند. ضمن آن‌که از مقام‌های سیاسی خود متوقع برخورد قاطعانه با سران رژیم صهیونیستی هستند. از دید آن‌ها مقامات سیاسی اروپایی یا باید اثری بر رخدادهای کنونی و آتی فلسطین، به‌ویژه بحث اشغال این سرزمین بگذارند یا با سران رژیم صهیونیستی ارتباط خود را قطع کنند. درهرصورت، حرکت برای بر سر جا نشاندن رژیم صهیونیستی و اجرای عدالت، همچنین پایان دادن به بی‌سزایی جنایت‌های رژیم صهیونیستی، به باور مردم اروپا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

از دید افکار عمومی اروپا روندهای «بایکوت رژیم صهیونیستی»، «زندگی فلسطینیان اهمیت دارد»، «شیخ جراح را نجات دهید»، «بیت‌المقدس پایتخت ابدی فلسطین»، «این جنگ نیست، نسل‌کشی بشر است»، «هولوکاست فلسطینی‌ها را متوقف کنید» و غیره ارزش مبارزه‌ای انسانی و جدی در تمام جهان را دارد. ازطرف‌دیگر، در این اعتراضات بحث تمایزهای مذهبی و تمدنی بسیار کمرنگ شده است. معترضان این موضوع را در شعار «لازم نیست مسلمان باشید تا از فلسطین حمایت کنید، کافی است انسان باشید» نشان داده‌اند.

از دید مردم اروپا رفتار و کنش رژیم صهیونیستی دیگر به هیچ‌وجه توجیه منطقی ندارد و منفورتر از گذشته شده است. اگرچه در گذشته می‌شد با انجام بازی‌های روانشناسی اجتماعی یا مظلوم‌نمایی‌هایی در پوشش یهود ستیزی که به مردم اروپا باورانده بود «نیمی از جهان علیه یهودیان هستند»، جنایات رژیم صهیونیستی را پنهان کرد، اما امروز دیگر پرده از واقعیت پروژه صهیونیسم برداشته شده است. شاید باید گفت رویکرد تبعیض‌آمیز ترامپ درقبال فلسطینیان طبق همان الگوی رفتارهای یک‌جانبه‌گرایانه‌اش، در آگاهی‌بخشی به مردم اروپا و آمریکا بی‌تأثیر نبود و با اعمال ناگهانی و بی‌پرده جنایت‌هایی که در سال‌های گذشته حامیان رژیم صهیونیستی به‌تدریج و با پنهان‌کاری درصدد اعمال آن بودند، نشان داد ماهیت اصیل سیاست‌های رژیم صهیونیستی و حامیان آن در غرب، درواقع حذف و نسل‌کشی فلسطینیان است. این موضوع از دید مردم اروپا که امروز برخوردهایی نزدیک با بسیاری از مردم کشورهای خاورمیانه داشته‌اند و به چشم و گوش شاهد قصاوت‌های رژیم اشغال بوده‌اند غیرقابل پذیرش است.

رشد هر جریان و جنبش اعتراضی از نقطه کوچک شروع اولیه که معمولاً با تلاش‌های فعالان آن حوزه آغاز می‌شود و به رسانه‌ها و مجامع آکادمیک بسط می‌یابد، زمانی‌که به مردم و گروه‌های انبوهی با ویژگی‌های متفاوت و حتی متعارض می‌رسد، دیگر قابل توقف نیست. به‌همین‌علت، آن‌چه در اروپا شاهد وقوع آن هستیم صعود جنبش فلسطین به مرحله‌ای بالاتر و مطالبه جدی خواسته‌های این جنبش است که آن را از پشت درهای بسته به عرصه خیابان و روز روشن به‌عنوان حقیقتی غیرقابل انکار آورده است. بنابراین، اعتراضات اخیر در فرانسه و آلمان که حتی در فرانسه به خشونت انجامید نشان‌گر تغییر نگاه مردم اروپا به رژیم صهیونیستی در سال‌های اخیر و رشد انتقادات مردم نسبت به رژیم صهیونیستی در مقایسه‌با یک یا دو دهه گذشته است. پیش‌بینی می‌شود این جنبش بتواند سران دولت‌های اروپایی را مجبور به اتخاذ سیاست‌هایی جدی درقبال مردم فلسطین کند.

*کارشناس اروپا و مدیرعامل موسسه مطالعاتی ابرار معاصر

310 310