شرح دعای روز بیست و چهارم مهمانی خدا/ یا رب، ز شراب عشق، سرمستم کن

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، فرازهای این دعا عبارت است از: ۱- در جستجوی «رضا»، در گریز از «غضب» ۲- در مسیر «طاعت» و گریز از «عصیان»

أَللّـهُمَّ اِنّی أَسْئَلُکَ فیهِ ما یُرْضیکَ وَ أَعُـوذُ بِـکَ مِمّـا یُـؤْذیـکَ

وَ أَسْئَلُکَ التَّوْفیقَ فیهِ لاَِنْ اُطیعَکَ وَ لاأَعْصیَکَ یـا جَـوادَ السّـآئِلینَ.

در جستجوی «رضا»، در گریز از «غضب»

یا رب، دل ما را تو به رحمت، جان ده

درد همه را به صابری درمان ده

این بنده نداند که چه می باید خواست

داننده تویی، هرآنچه خواهی، آن ده

من بنده عاصیم، «رضا»ی تو کجاست؟

تاریک دلم، نور «رضا»ی تو کجاست؟

ما را تو، بهشت اگر به طاعت بخشی

آن بیع بود، لطف و عطای تو کجاست؟

یا رب، ز شراب عشق، سرمستم کن

در عشق خودت نیست کن و هستم کن

از هرچه جز عشق خود، تهیدستم کن

یکباره به بند عشق، پا بستم کن[۱]

باز هم سخن از مقام «رضا»ست. آنجا که بندگان، به این آسانی به آن نرسند، مرتبه ای که خاصّ وارستگان خداجو و حق طلب است.

رسیدن به جایی که آنچه از انسان سر می زند مایه «خشنودی» حق باشد و آنچه خدا را به خشم و غضب و ناخشنودی می کشد، هرگز از انسان سرنزند.

در دعای امروز هم برای چندمین بار از خداوند، این را خواسته ایم.

این بار می خواهیم از کتاب مقدّس «قرآن» مدد بگیریم. نگاهی به آیات کریمه، و آنگاه نتیجه گیری.

قرآن، موارد و کسانی را ذکر می کند که خداوند، از آنها راضی است. از جمله:

صادقین و راستان (مائده ۱۱۶)

سابقه داران در اسلام، مهاجران وانصار(توبه ۱۰۰)

مؤمنان مهاجر و مجاهد با مال و جان(توبه ۲۱)

مؤمنانِ هم پیمان با رسول خدا(فتح۱۸)

صاحبان ایمان و عمل صالح(بَیّنه۷و۸)

ایمان آورندگان به خدا و قیامت(مجادله۲۲)

متّقین و پرهیزگاران(آل عمران۱۵)

«اسلام»، بعنوان یک «دین»(مائده۳)

و نیز، در آیاتی از کسانی که مورد ناخشنودی پروردگارند و خداوند از آنان ناراضی است، سخن به میان آمده، که ما آنان را در واژه های «سخط»، «غضب» و عدم رضایت، مطالعه می کنیم. از جمله این آیات:

هم جبهه گان و موالیان با دشمنان کافر(مائده۸۰)

مرتدّان و رجعت طلبان پس از هدایت وانقلاب (محمّد ۲۵ و ۲۶)

آنکه به عمد، مؤمنی را به قتل برساند(نساء ۹۳)

فاسقان و کافران(توبه ۹۶)

منافقان و مشرکین(فتح ۶)

یهودیان مخالف اسلام(بقره۹۰ ـ ۶۱ وآل عمران ۱۱۲)

قوم یهود که به هلاکت وذلّت رسیدند(اعراف ۷۱)

گوساله پرستان بنی اسرائیل(اعراف ۱۵۲)

لجاجت کنندگان درباره خدا(شوری ۱۶)

سرکشان و طغیان پیشگان(طه ۸۱)

آنانکه سینه را به روی کفر گشوده اند(نحل ۱۰۶)

اینانند که مورد خشم و غضب خداوند. ـ طبق آیات قرآن ـ و باعث آزار پروردگارند.

به این آیه هم در دنبال سخن دقت کنیم که:

آنانکه «اذیّت» می کنند خدا و رسول را، مورد لعن و نفرین خدایند، در دنیا و آخرت، و خداوند برایشان، عذابی خوار کننده و خفّت آور فراهم کرده است». (احزاب ۵۷)

در دعای امروز خواسته ایم که ما را از آنچه موجب اذیّت خداست، دور کند و به ما آنچه رضای او در آن است، عطا نماید.

با توجه به آیاتی که اشاره شد، اینها را از خداوند خواسته ایم:

«صدق»، «سبقت به اسلام»، «هجرت»، «ایمان»، «جهاد»، «ایثار مال و جان»، «عمل صالح»، «هم پیمانی با پیامبر»، «ایمان به رستاخیز» و «تقوا» و پرهیزکاری. اینها در جنبه اثباتی است.

و امّا در جهت دوری از موجبات ناخشنودی خداوند، خواسته ایم که:

از ارتداد و ارتجاع و فسق و کفر، دورمان کند،

از ولایت و دوستی و همبستگی با کفار، باز دارد،

از آلوده شدن به مؤمن کُشی و طغیان برحذر دارد،

از نفاق و شرک و پذیرش کفر، رهایمان سازد،

از لجاجت و مخالفت با اسلام، ما را نگه دارد،

و از حرکت در خطّ یهود کینه توز نژادپرست و مغضوب، حفظمان کند.

در مسیر «طاعت» و گریز از «عصیان»

بند «طاعت حق» داشتن، عزّت آور است و آزادی «معصیت» داشتن، بندگی است. بی شک، «بندگی» خدا، آزادی می آورد و آزادی از قید عبودیّت حق، «اسارت» در دام «نفس» و «شیطان» و دشمنان خدا را درپی دارد.

طاعت و معصیت، در ارتباط با «رضا» و «اذی» است که در فراز نخستین دعای امروز، طلب کردیم.

شاید خواسته دوّم، توضیحی بر خواسته اوّل دعای امروز باشد.

در واقع، «طاعت»، مایه «رضا»ی پروردگار است، و «معصیت»، سبب ناخشنودی او.

بخواهیم از خدایی که سائلان را نعمت و مغفرت می بخشد، که ما را هم توفیق اطاعت و اجتناب از نافرمانی عنایت کند.

تا به رضای حق نزدیک شویم و از خشمش دور گردیم.

آمین ـ

منابع:
[۱] ـ خواجه عبداللّه انصاری.

2362