سولانا: مذاکرات وین آزمونی دشوار برای دیپلماسی آمریکا است

«خاویر سولانا» در مقاله خود نوشته است: وقتی سیاست خارجی یک کشور توسط جریان‌های هیجانی و احساسی هدایت شده و در مقابل وسوسه‌های حیله‌گرانه تسلیم می‌شود، دیپلماسی اغلب به حاشیه رانده می‌شود. این همان اتفاقی است که برای ایالات متحده پس از حملات ۱۱ سپتامبر و اخیرا در دوره دشوارتر حضور دونالد ترامپ رخ داد و شاید به عنوان بهترین مثال آن بتوان به خروج دولت ترامپ از توافق هسته ای با ایران اشاره کرد.

در ادامه این مطلب آمده است: سال ۲۰۱۵، پس از سال‌ها مذاکرات طاقت فرسا توافق برجام حاصل شد اما ترامپ با سرو صدای فراوان در چارچوب فشار حداکثری آن را کنار گذاشت. این استراتژی متکبرانه و در عین حال کوته بینانه به یک شکست قاطع محکوم شد، شکستی که اکنون بدون فوت وقت باید در مذاکرات وین آن را تغییر دهیم. این روزها دستگاه دیپلماتیک جدید آمریکا با آزمونی در بالاترین سطح مواجه است؛ مذاکرات وین با هدف احیای توافق هسته ای با ایران.  

به عقیده سولانا، سیاست فشار حداکثری ترامپ نه تنها خطر گسترش سلاح‌های هسته ای را افزایش داده بلکه آمریکا دیگر قادر به مهار فعالیت‌های نظامی ایران در منطقه نیست. علاوه بر درگیری‌های مکرر بین ایران و اسرائیل، تنش‌ها با ایالات متحده به ویژه در خلیج فارس و عراق نیز شدت یافته است.

از دیگر نگرانی‌های آمریکا اینکه ایران با تقویت روایط خود با چین، جایگاه خود در عرصه بین‌المللی را ارتقا داده است. تهران و پکن به تازگی توافق دوجانبه ۲۵ سال را امضا کرده اند که افزایش همکاری‌ها در زمینه نفت و گاز، امنیت و اطلاعات و سرمایه‌گذاری‌های چشمگیر چین را شامل می‌شود.

در ادامه این مقاله آمده است: همانطور که ترامپ قصد داشت، تحریم‌های آمریکا ضربات سختی بر اقتصاد ایران وارد کرده تا جایی که در بحبوحه بحران کووید-۱۹، حتی در زمینه واردات واکسن و تجهیزات پزشکی، ایران را با مشکلات جدی مواجه کرده است.

سولانا با اشاره به این که محقق شدن رویکردهای خاورمیانه ای بایدن، منوط به ذوب شدن یخ میان عربستان ایران است، نوشت: جو بایدن روابط خود با عربستان سعودی را تعدیل کرده تا جایی که محمد بن سلمان و شماری از افراد دخیل در پرونده قتل جمال خاشقچی را تحریم کرده، از حمله سعودی به یمن فاصله گرفته و کمک‌های اقتصادی خود به فلسطینیان را که ترامپ به حالت تعلیق درآورده بود، از سر گرفته است.

به نوشته سولانا، در جریان مذاکرات وین، پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل به همراه آلمان، ایران و اتحادیه اروپا در وین حضور دارند بنابراین این یک موقعیت عالی است که نشان می‌دهد همکاری‌های چندجانبه بین قدرت‌های بزرگ هنوز هم می‌تواند مثمر ثمر باشد. روند مذاکرات با نقش هماهنگ کننده اروپا برای تبادل نظرهای غیر مستقیم میان ایران و آمریکا به خوبی آغاز شد اما مانع اصلی در ماهیت تحریم‌هایی است که ایالات متحده باید لغو کند. از طرفی هر دو طرف ایرانی و آمریکایی اصرار دارند که طرف مقابل باید اولین گام را بردارد.  

این دیپلمات اسپانیایی در ادامه گفت: حمله به نطنز، بزرگترین کارخانه غنی سازی اورانیوم که به طورر گسترده به اسرائیل نسبت داده شده و افزایش ۶۰ درصدی غنی سازی اورانیوم توسط ایران که در جریان مذاکرات رخ داده است، از جمله اقداماتی است که فضای مانور مذاکره کنندگان را محدود می‌کند. خرابکاری‌هایی نظیر نطنز که دولت بایدن از آن فاصله گرفت، به هیچ وجه جایگزین قابل قبول و پایداری برای راهکارهای دیپلماتیک نیست.

311311