سوالات متداول در مورد ویزای شینگن

_{این مقاله در تاریخ ۱۳۹۹/۰۳/۰۳ توسط سعیده خلیلی‌صفا به‌روزرسانی شده است.}

ویزای شنگن که به اشتباه در ایران ویزای شینگن نیز گفته می‌شود، یکی از پرطرفدارترین انواع ویزا در جهان است که در قالب ویزای توریستی، ویزای تحصیلی، ویزای پزشکی و… با توجه به هدف سفر و مدت زمان اقامت متقاضی توسط سفارت کشورهای عضو پیمان شینگن صادر می‌شود.

دریافت ویزای شینگن مستلزم گذراندن مراحل پیچیده‌ای است که معمولا متقاضیان را با مشکل مواجه می‌کند. برای گذراندن این مراحل باید با مفهوم انبوهی از واژه‌ها و اصطلاحات تخصصی آشنا بود و کوچک‌ترین بی‌دقتی در این مورد به معنای اجبار برای آغاز دوباره‌ی مراحل درخواست ویزا و تلف شدن زمان و حتی محرومیت از ارائه‌ دوباره درخواست است. برای اجتناب از این مشکلات و آگاهی از نحوه درخواست و مراحل صدور هر یک از انواع ویزای شینگن، کجارو اقدام به گردآوری و پاسخگویی سؤالات متداول درباره ویزای شینگن کرده است.

ویزای شینگن چیست؟

این ویزا که می‌تواند توسط هر یک از کشورهای عضو پیمان شینگن صادر شود، به دارنده آن اجازه می‌دهد در بازه‌ زمانی مشخص، آزادانه و بدون محدودیت به کلیه کشورهای اتحادیه اروپا که عضو پیمان شینگن هستند و همین‌طور کشورهای EFTA  عضو پیمان شینگن سفر کرده یا از آن‌ها عبور کند.

چه کشورهایی در پیمان شینگن مشارکت دارند؟

برای دیدن فهرست کامل کشورهای عضو پیمان شینگن به مقاله اختصاصی فهرست کشورهای پذیرنده‌‏ ویزای شینگن مراجعه کنید.

EFTA چیست؟

EFTA مخفف European Free Trade Association (انجمن تجارت آزاد اروپا) است که ۹ کشور اتریش، بلژیک، آلمان، فرانسه، ایتالیا، هلند، اسپانیا، سوئیس و انگلستان در آن عضویت دارند. انجمن EFTA به صورت غیر رسمی در سال ۱۹۸۷ توسط تعدادی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین واردکننده‌های آزاد اروپایی ایجاد شد، ولی تا سال ۱۹۹۰ فعالیت رسمی خود را آغاز نکرد. تشکیلات مرکزی EFTA در هلند قرار دارد و اساسنامه‌ این انجمن نیز به زبان هلندی تنظیم شده است.

EFTA چه تفاوتی با EU (اتحادیه‌ی اروپا) دارد؟

EFTA تنها از ۹ کشور اروپایی تشکیل شده است، در حالی که بیشتر کشورهای اروپایی (۲۸ کشور) در اتحادیه اروپا عضویت دارند. اتحادیه‌ اروپا به عنوان یک واحد اقتصادی قدرتمند، نقش عمده‌ای در سیاست‌گذاری‌های اقتصاد جهانی ایفا می‌کند و همه‌ اعضای آن دارای واحد پول (یورو) یکسانی هستند.

بعد از اخذ ویزای شینگن، چه مدت می‌توان در کشورهای عضو پیمان شینگن اقامت کرد؟

مدت اقامت بر اساس نوع ویزایی که در سفارت‌خانه یا کنسولگری هر کدام از کشورهای شینگن صادر شده است، مشخص می‌شود. رایج‌ترین نوع ویزای شینگن، ویزایی است که برای گردشگران (ویزای تایپ C) صادر می‌شود که حداکثر ۹۰ روز اعتبار دارد و برای اخذ آن باید ۶ ماه از آخرین ورود به کشورهای شینگن گذشته باشد.

متقاضی ویزای شینگن باید چه پیش‌شرط‌هایی داشته باشد؟

هر کسی که بتواند مدارک لازم برای اثبات تمکن مالی برای تأمین هزینه‌های خود در مدت اقامت در کشورهای عضو پیمان شینگن را ارائه کند، می‌تواند برای ویزای شینگن درخواست بدهد.

نوع ویزای شینگن موردنیاز متقاضی بر چه اساسی مشخص می‌شود؟

بر اساس نوع و ماهیت سفر، سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌های کشورهای شینگن سه نوع ویزا صادر می‌کنند:

• ویزای عادی (Uniform) شینگن که توسط هر کدام از کشورهای عضو پیمان شینگن صادر می‌شود و دارنده‌ آن در بازه‌ی زمانی محدود (حداکثر ۹۰ روز) مجاز به اقامت یا عبور از کل منطقه‌ شینگن است. ویزای عادی شینگن فقط با فاصله‌ی زمانی ۶ ماه از آخرین ورود به کشورهای شینگن صادر می‌شود.
• ویزای محدود (Limited) شینگن که در محدوده‌های خاصی اعتبار دارد و دارنده‌ آن می‌تواند فقط به کشور صادر کننده‌ ویزا یا در شرایط خاص به کشورهای دیگری که در هنگام درخواست ویزا نام آن‌ها را به صورت مشخص ذکر کرده، مسافرت کند.
• ویزای ملی (National) شینگن که به دارنده اجازه می‌دهد با هدف تحصیل، کار یا اقامت دائم به یکی از کشورهای شینگن وارد شود.

ویزای شینگن در سه نوع عادی، محدود و ملی صادر می‌شود

ویزای عادی شینگن چیست؟

با در نظر گرفتن اهداف سفر، ویزای عادی شینگن به سه نوع B ،A و C تقسیم می‌شود.

• ویزای شینگن عادی نوع A، ویزای ترانزیت (Transit) است و دارنده‌ آن می‌تواند در محدوده‌ بین‌المللی فرودگاه‌های منطقه‌ی شینگن تردد کند، ولی اجازه ورود به کشورهای شینگن را ندارد. این نوع ویزا که با نام ویزای ترانزیت فرودگاهی نیز شناخته می‌شود، برای مسافرهایی مناسب است که مبدأ و مقصدشان هیچ‌کدام از کشورهای شینگن نیست ولی مجبورند پرواز خود را در یکی از فرودگاه‌های منطقه‌ی شینگن تعویض کنند.
• ویزای شینگن عادی نوع B نیز نوعی ویزای ترانزیت است که دارنده‌ی آن می‌تواند به ‌وسیله‌ی خودروی شخصی، اتوبوس و هواپیمای شخصی به مقصد یک کشور غیر شینگن، در حداکثر پنج روز از چند کشور شینگن عبور کند.
• ویزای شینگن عادی نوع C نوعی ویزای کوتاه‌ مدت است که به کمک آن می‌توان در یک بازه‌ زمانی مشخص (۹۰ روزه) در کشورهای شینگن اقامت کرد.

ویزاهای ترانزیت فرودگاهی (نوع A) و ترانزیت (نوع B) چه تفاوتی با هم دارند؟

دارنده‌ی ویزای ترانزیت فرودگاهی به هیچ عنوان حق خروج از فرودگاه‌های بین‌المللی کشورهای شینگن را ندارد ولی دارنده‌ی ویزای ترانزیت می‌تواند به مدت پنج روز از چند کشور شینگن عبور کند.

تفاوت بین ویزای شینگن چند ورودی (multiple-entry) و تک ورودی (single-entry) چیست؟

با ویزای یکبار ورود همان‌طور که از نام آن پیداست، در یک بازه‌ی زمانی مشخص فقط یک‌بار می‌توان وارد منطقه‌ی شینگن شد و به محض خروج از آن، ویزا اعتبار خود را از دست می‌دهد و حتی اگر محدودیت زمانی آن تمام نشده باشد نیز ورود دوباره به منطقه‌ی شینگن مجاز نیست. در حالی که با ویزای چند ورودی تا زمان پایان اعتبار می‌توان به دفعات به این منطقه وارد یا از آن خارج شد.

ویزای محدود شینگن چیست؟

ویزای محدود شینگن صرفا در کشور صادرکننده اعتبار دارد و دارنده‌ ویزا فقط اجازه‌ ورود به آن کشور یا در شرایط خاص به کشورهای دیگری که در هنگام درخواست ویزا مشخصا از آن‌ها نام برده است، دارد. ویزای محدود به‌جز موارد ذکر شده، در دیگر کشورهای شینگن به رسمیت شناخته نمی‌شود.

ویزای ملی شینگن چیست؟

ویزای ملی در دو نوع تک ورودی و چند ورودی صادر می‌شود. نوع تک ورودی برای افرادی مناسب است که با هدف و محدوده‌ زمانی مشخص قصد اقامت در یکی از کشورهای شینگن را دارند و بعد از این مدت می‌خواهند به کشور خودشان بازگردند. از طرف دیگر ویزای ملی چند ورودی به دارنده اجازه می‌دهد که بدون نیاز به هیچ مجوز یا ویزای دیگری به تمام کشورهای منطقه‌ شینگن مسافرت کند.

آیا می‌توان با یک ویزای شینگن به بیش از یک کشور عضو پیمان شینگن مسافرت کرد؟

بعد از صدور ویزا و تا قبل از تمام ‌شدن اعتبار زمانی آن، دارنده‌ ویزا می‌تواند در تمام منطقه‌ شینگن تردد یا اقامت کند. نکته قابل توجه اینکه در اختیار داشتن ویزای شینگن شرط لازم و کافی برای ورود به کلیه کشورهای منطقه شینگن نیست؛ برای نمونه، ویزاهای کوتاه مدت ایتالیا با نام روادید متحدالشکل کوتاه مدت (ویزای شینگن) برای اقامت حداکثر ۹۰ روزه در یک بازه زمانی ۱۸۰ روزه جهت سفر به حوزه شینگن صادر می‌شود، مشروط بر اینکه تنها مقصد یا مقصد اصلی سفر «ایتالیا» باشد. کشورهای عضو پیمان شینگن این اختیار را دارند که در مبادی مرزی کشورشان از ورود مسافرانی که بدون در نظر گرفتن دستورالعمل فوق، روادید شینگن اخذ کرده‌اند، جلوگیری کنند.

در چه محل‌هایی می‌توان برای اخذ ویزای شینگن درخواست داد؟

از سال ۲۰۲۰ میلادی دیگر نیازی به سفر متقاضیان به کشور ثالث جهت مراجعه به مراکز صدور ویزا وجود ندارد.

در همه‌ سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌های کشورهای شینگن در سراسر دنیا. در صورتی که متقاضی قصد مسافرت به یک کشور خاص در منطقه‌ی شینگن داشته باشد باید درخواست خود را به روش مستقیم به سفارتخانه یا کنسولگری کشور مقصد ارائه کند. 

برای سفر به بیش از یک کشور شینگن، در سفارتخانه کدام کشور باید درخواست ویزا را ارائه کرد؟

اگر هدف متقاضی مسافرت به بیش از یک کشور عضو پیمان شینگن است، توصیه می‌شود درخواست ویزا به سفارتخانه یا کنسولگری کشوری ارائه شود که متقاضی بیشتر مدت سفر را در آن خواهد گذراند. متقاضی باید این کشور را با عنوان مقصد اصلی خود معرفی کند.

شرایط اولیه‌ درخواست ویزای شینگن به چه ترتیبی هستند؟

هر متقاضی ویزای کشورهای عضو پیمان شینگن حتما باید برای انجام مصاحبه‌ حضوری و ارائه‌ فرم درخواست ویزا به همراه کلیه مدارک ضروری بر اساس قوانین و مقررات، از سفارت، کنسولگری یا کارگزار ویزای سفارت کشور مقصد وقت قبلی بگیرد. متقاضی حتما باید دارای پاسپورت معتبری باشد که از صدور آن کمتر از ۱۰ سال می‌گذرد و تا پایان اعتبار آن حداقل ۶ ماه باقی مانده است.

 ارائه‌ی چه نوع مدارکی برای درخواست ویزای شینگن ضروری است؟

به‌منظور تسهیل روند صدور ویزا، سفارتخانه‌ کشورهای عضو شینگن کلیه مراحل مربوط به جمع‌آوری مدارک و ثبت اطلاعات بیومتریک را به کارگزار سفارت واگذار کرده‌اند.

برای آگاهی از مدارک لازم برای درخواست ویزای شینگن به مقاله اختصاصی مدارک ویزای شینگن مراجعه کنید.

 از کجا می‌توان فرم درخواست ویزای شینگن را تهیه کرد؟

این فرم در همه‌ی کشورهای منطقه شینگن فرمت یکسانی دارد و به صورت رایگان می‌توان از وب‌سایت سفارت‌ها یا دفاتر خدمات ویزا دریافت کرد.

چگونه باید فرم درخواست ویزای شینگن را پر کرد؟

فرم درخواست ویزا می‌تواند به صورت دست‌نویس یا تایپی پر شود. فرم حتما باید کاملا پر شود و هیچ جای خالی در آن نباشد. اگر متقاضی احساس می‌کند که پر کردن قسمتی از فرم درخواست شامل حال او نمی‌شود، باید جای خالی را با عبارت NA  (بدون جواب – No Answer) پر کند.

آیا متقاضی باید حتما مدارک موردنیاز را شخصا به سفارتخانه یا کنسولگری تحویل بدهد؟

بله، مدارک موردنیاز برای درخواست ویزا باید حتما توسط خود متقاضی و در جریان مصاحبه حضوری به سفارت، کنسولگری یا کاگزار ویزای سفارت ارائه شود.

آیا برای مصاحبه حضوری در هر زمان دلخواه می‌توان به سفارتخانه یا کنسولگری مراجعه کرد یا باید حتما وقت قبلی گرفته شود؟

این مسئله به ضوابط و مقررات سفارتخانه یا کنسولگری مورد نظر بستگی دارد ولی معمولا برای مصاحبه حضوری، گرفتن وقت قبلی از طریق ایمیل یا با تماس تلفنی ضروری است. با این حال برای حصول اطمینان و اطلاعات بیشتر باید با سفارتخانه، کنسولگری یا کارگزار خدمات ویزای کشور موردنظر تماس گرفت.

در مصاحبه حضوری معمولا چه سؤالاتی پرسیده می‌شود؟

در این مصاحبه‌ها معمولا سؤالات شخصی در مورد وضعیت کنونی، انگیزه‌ی درخواست ویزا و سایر جزییات سفر پرسیده می‌شود که متقاضی باید با اطمینان و صداقت به آن‌ها پاسخ دهد.

گرفتن ویزای شینگن چقدر هزینه دارد؟

برای گرفتن ویزای شینگن مبلغی غیر قابل استرداد به عنوان هزینه‌های دولتی از متقاضی دریافت می‌شود که برای همه کشورهای شینگن مبلغی ثابت است. از ابتدای ژانویه ۲۰۲۰، متقاضیان ویزای شینگن باید هزینه بیشتری را جهت صدو ویزا پرداخت کنند. طبق اصلاحیه قانون ویزای شینگن، هزینه صدور ویزا ۳۳.۳ درصد افزایش خواهد یافت. به این معنی که هزینه صدور ویزا از ۶۰ یورو به ۸۰ یورو خواهد رسید. بنابر اعلام اتحادیه اروپا درآمد حاصل از این افزایش تعرفه صرف بهبود تجهیزات برای مقابله با مهاجرت غیرقانونی خواهد شد.

آیا ممکن است که برای درخواست ویزا به جز مدارک اجباری، مدرک دیگری نیز درخواست شود؟

بله. برای درخواست ویزای شینگن به جز مدارک اجباری و یکسان برای همه‌ کشورها، ممکن است بسته به نوع ویزا چندین مدرک دیگر نیز از متقاضی درخواست شود.

آیا می‌توان قبل از صدور ویزای شینگن بلیت هواپیما خرید؟

خیر. یکی از مدارک مورد نیاز برای درخواست ویزا پرینت رزرو بلیط هواپیما است، ولی قطعی کردن خرید بلیط قبل از صدور ویزا به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود مگر به دلایل مختلف چاره‌ای جز این کار نباشد.

اگر متقاضی دوست یا خویشاوندی در کشورهای شینگن داشته باشد، چگونه می‌تواند وجود او را به سفارتخانه یا کنسولگری اثبات کند؟

اگر متقاضی برای ویزای شینگن توریستی ملاقات با دوستان و خویشاوندان ساکن در منطقه‌ی شینگن درخواست بدهد، چند مدرک دیگر باید برای اثبات این ادعا به درخواست ضمیمه شوند.

• دعوت‌نامه‌ رسمی از طرف دوست یا خویشاوند ساکن یکی از کشورهای شینگن.
• اگر متقاضی شخصا هزینه‌های سفر خود را تأمین می‌کند، باید مدرکی برای اثبات تمکن مالی خود ارائه دهد ولی در صورتی که دوست یا خویشاوند متقاضی هزینه سفر را تقبل کند باید یک گواهی معتبر تأمین هزینه (مورد تائید رسمی مقامات محل اقامت دوست یا خویشاوند ساکن کشورهای شینگن) به مدارک درخواست ویزا ضمیمه شود.
• اگر متقاضی شخصا هزینه‌های سفر خود را تأمین کند، نام، آدرس و کپی پاسپورت دوست یا خویشاوند ساکن یکی از کشورهای شینگن به مدارک درخواست ویزا اضافه می‌شود. در صورتی‌که دوست یا خویشاوند متقاضی شهروند رسمی کشورهای شینگن نباشد، ارائه‌ کپی مجوز اقامت او الزامی است.

برای گرفتن ویزای شینگن متقاضی چقدر باید توان مالی داشته باشد؟

فقط به مقدار لازم برای تأمین هزینه‌های رفت و برگشت، محل اقامت و مخارج روزمره در کشورهای شینگن در طول مدت سفر.

آیا در هنگام درخواست ویزای شینگن، ارائه‌ی کپی ویزاهای قبلی ضروری است؟

بله. در صورت وجود باید حتما ارائه شود.

بررسی و تائید درخواست ویزای شینگن چقدر زمان می‌برد؟

با وجود اینکه بررسی و تائید ویزا فقط به ۲۴ تا ۴۸ ساعت زمان نیاز دارد، ولی درواقع روال دریافت پاسخ توسط متقاضی وقت بسیار بیشتری می‌گیرد که معمولا ۱۴ روز و برای بعضی از کشورهای سخت‌گیر ۲۱ روز است.

آیا متقاضی می‌تواند در کشوری به جز محل اقامت خود برای گرفتن ویزای شینگن درخواست بدهد؟

بله. ولی در این صورت ارائه‌ دلیل منطقی و قابل‌قبول برای این اقدام ضروری است.

برای تمدید اعتبار ویزای شینگن چه باید کرد؟

در صورت وجود دلایل قابل‌ اثبات و مستند شخصی، شغلی، پزشکی یا سایر موارد، متقاضی می‌تواند به مؤسسات مربوطه در یکی از کشورهای شینگن مراجعه کرده و برای تمدید ویزا درخواست بدهد.

بیمه مسافرتی از الزامات ویزای شینگن است

آیا برای گرفتن ویزای شینگن بیش از ۹۰ روزه به مدارک بیشتری نیاز است؟

بله. برای گرفتن ویزای طولانی‌مدت شینگن یا ویزای نوع D، با توجه به ماهیت سفر، به جز مدارک اجباری ارائه‌ی چندین مدرک دیگر نیز ضروری است.

اقامت دائمی به چه معنا است؟

اقامت دائمی مستلزم داشتن نوعی ویزا است که به دارنده اجازه می‌دهد، برای مدت نامحدود در کشوری به جز موطن خود اقامت کند؛ این شخص اصطلاحا مقیم نامیده می‌شود.

آیا با داشتن مجوز اقامت می‌توان به همه‌ی کشورهای شینگن مسافرت کرد؟

مجوز اقامت به دارنده اجازه می‌دهد که آزادانه و بدون نیاز به هرگونه ویزا یا مجوز دیگر، به همه‌ی کشورهای شینگن مسافرت کند، ولی خروج و ورود دوباره به منطقه‌ شینگن حتما باید با هماهنگی و آگاهی مسئولان مربوطه انجام شود.

اگر کشور مقصد در محل اقامت متقاضی سفارتخانه با کنسولگری نداشته باشد، برای درخواست ویزای شینگن چه باید کرد؟

برخلاف روال فعلی، از سال ۲۰۲۰ میلادی دیگر نیازی به سفر متقاضیان به کشور ثالث جهت مراجعه به مراکز صدور ویزا وجود ندارد. طبق لایحه قانون الحاقی برای محدوده مرزی شینگن (کد مرز شینگن موسوم به Schengen Border Code)، که در ماه ژوئن توسط شورای اتحادیه اروپا به تصویب رسید، اگر عضوی از اتحادیه اروپا خدمات کنسولی خود را به هر دلیلی در کشور محل اقامت مسافر ارائه نکند، این مسئله باید توسط یک عضو دیگر اتحادیه اروپا در آن کشور ارائه شود. به این معنی که کشور جانشین می‌تواند به نیابت از اتحادیه اروپا فرم‌های درخواست ویزا را بررسی کند.

بر اساس این قانون که از ماه‌های ابتدایی سال ۲۰۲۰ اجرایی خواهد شد، هر عضور شینگن باید

یکی دیگر از اعضای شینگن را به نیابت از خود جهت انجام امور کنسولی معرفی کند،

یا

انجام امور کنسولی خود را به مراکز ارائه خدمات صدور ویزا برون‌سپاری کند.

آیا متقاضی زیر سن قانونی می‌تواند ویزای شینگن بگیرد؟

بله. ولی پدر و مادر یا قیم قانونی باید حتما فرم درخواست ویزا را امضا کنند. اگر والدین متقاضی از هم جدا شده باشند، ولی حضانت فرزند به عهده هر دوی آن‌ها باشد، بازهم به امضای هر دو نیاز است. در صورتی که حضانت فرزند به عهده‌ی یکی از والدین باشد، فرم درخواست فقط توسط سرپرست قانونی (پدر یا مادر) امضا می‌شود.  

متقاضی به چه صورتی هزینه‌ی ویزای شینگن را پرداخت می‌کند؟

هزینه‌ ویزا در سفارتخانه یا کنسولگری کشور مقصد، به صورت نقد یا از طریق کارت اعتباری و دبیت کارت (debit card) پرداخت می‌شود.

آیا هزینه‌ی ویزای شینگن برای بزرگسالان و کودکان یکسان است؟

خیر. هزینه ویزای شینگن برای کودکان ۶ تا ۱۲ سال ۳۵ یورو است و برای کودکان زیر ۶ سال هیچ مبلغی دریافت نمی‌شود.

بیمه مسافرتی چیست؟

هدف اصلی بیمه‌ مسافرتی، پوشش کامل هزینه‌های درمانی در هنگام مجروح شدن یا بروز بیماری غیرمنتظره در طول سفر است. علاوه بر هزینه‌های درمانی، بیمه مسافرتی باید خسارت‌های ناشی از گم شدن یا صدمه دیدن لوازم مسافر در کشورهای مبدأ و مقصد و همین‌طور تمام مسیر را تأمین کند.

از کجا می‌توان بیمه مسافرتی تهیه کرد؟

قرارداد بیمه مسافرتی باید با مؤسسات معتبر بیمه و مورد تائید کشورهای شینگن برای تمام طول مدت سفر منعقد شود. بسته به نوع خدمات موسسه بیمه، قرارداد را می‌توان به صورت آنلاین و یا حضوری تنظیم کرد.

آیا همه مسافران منطقه‌ی شینگن به بیمه‌ی مسافرتی نیاز دارند؟

همه‌ی کسانی که برای محدوده‌ی زمانی مشخص قصد سفر به کشورهای شینگن دارند و برای هر نوع مسافرت از جمله سفرهای انفرادی، گروهی، گردشگری، تجاری و… ، باید حتما در تمام مدت حضور در منطقه‌ی شینگن تحت پوشش بیمه‌ی مسافرتی باشند.

آیا قرارداد بیمه‌ی مسافرتی هزینه‌ی صدمات ناشی از شرکت در ورزش‌های خطرناک را پوشش می‌دهد؟

خیر. این مورد یکی از محدودیت‌های بیمه‌ مسافرتی است. البته در قبال پرداخت هزینه‌ بیشتر می‌توان قرارداد بیمه‌ای تهیه کرد که این مورد را پوشش بدهد.