سلامت دیجیتال در ایران قربانی نبود قانون و سردرگمی متولیان شده است

به گزارش هوشمند نیوز، مهرین نظری: با گسترش فناوری‌های دیجیتال در دنیا، حوزه سلامت نیز دچار تحولی اساسی شده است. از گجت‌های پوشیدنی گرفته تا پرونده‌های الکترونیک سلامت و سیستم‌های هوشمند درمان، همه و همه به دنبال تسهیل فرآیند مراقبت‌های پزشکی هستند. در این میان، سلامت دیجیتال در ایران با وجود پتانسیل بالا و فعالیت کسب‌وکار‌های نوآور، هنوز به دلیل نبود قوانین مشخص و موانع ساختاری، آن‌طور که باید رشد نکرده است. سپیده میرکریمی، مدیرعامل پلتفرم پزشکت، در گفت‌وگو با هوشمند نیوز چالش‌های پیش روی این صنعت و راهکار‌های رسیدن به استاندارد‌های جهانی را بررسی می‌کند.

نبود نهاد متولی؛ عامل سردرگمی کسب‌وکار‌های سلامت دیجیتال

میرکریمی در ابتدای صحبت‌های خود به مشکل اصلی این حوزه یعنی نبود یک نهاد متولی مشخص اشاره می‌کند و می‌گوید: «زمانی که چند نهاد مختلف بدون ابلاغ قانون روشن بر یک حوزه نظارت دارند، نتیجه چیزی جز سردرگمی نیست. همه می‌دانیم که وزارت بهداشت متولی اصلی حوزه سلامت است، اما نبود یک قانون مدون و جامع باعث شده تا کسب‌وکار‌ها نهاد بالادستی خود را نشناسند و همواره مجبور به پاسخگویی به ارگان‌های مختلف باشند.» او تاکید می‌کند که وجود یک قانون حتی ناقص، بهتر از نبود هیچ قانون مشخصی است، چراکه حداقل مسیر حرکت فعالان این حوزه را روشن می‌کند.

خلا‌های قانونی؛ سد راه سرمایه‌گذاری و رشد

به گفته مدیرعامل پزشکت، یکی دیگر از موانع جدی در توسعه سلامت دیجیتال فقدان قوانین جامع و مشخص است. او با اشاره به وضعیت کشور‌های پیشرو مانند آمریکا و چین می‌گوید: «در این کشور‌ها قوانین مدونی در حوزه سلامت دیجیتال وجود دارد که مسیر سرمایه‌گذاری و توسعه را هموار کرده است. اما در ایران، آیین‌نامه‌های پراکنده‌ای وجود دارد که هیچ‌کدام جامع و کاربردی نیستند.»

میرکریمی معتقد است این سردرگمی به‌طور مستقیم بر سرمایه‌گذاری در این حوزه اثر منفی گذاشته است: «وقتی قانون مشخصی وجود ندارد و آینده حوزه سلامت دیجیتال مبهم است، سرمایه‌گذار رغبتی به ورود به این بخش نشان نمی‌دهد. تا زمانی که حاکمیت به رسمیت شناختن این حوزه را با ابلاغ قوانین روشن اعلام نکند، سرمایه‌گذاران همچنان مردد خواهند ماند.»

حریم خصوصی داده‌های سلامت؛ تهدیدی جدی برای کاربران

میرکریمی به اهمیت بالای داده‌های سلامت اشاره می‌کند و آنها را یکی از مهم‌ترین اطلاعات حیاتی کشور‌ها می‌داند. او می‌گوید: «دسترسی به داده‌های سلامت باید به‌طور شفاف و قانون‌مند باشد. مشخص نبودن فرآیند‌های دسترسی برای پزشک، بیمار و پلتفرم‌ها نه‌تن‌ها اعتماد عمومی را از بین می‌برد، بلکه پذیرش سلامت دیجیتال در میان کاربران را دشوار می‌کند.» به اعتقاد او، تدوین فرآیند‌های شفاف برای حفاظت از حریم خصوصی داده‌ها، نه‌تن‌ها امنیت کاربران را تضمین می‌کند، بلکه به همگانی شدن خدمات سلامت دیجیتال کمک خواهد کرد.

عقب‌ماندگی از کشور‌های پیشرو و نیاز به زیرساخت‌های قوی

میرکریمی در بخش دیگری از گفتگو، مقایسه‌ای میان وضعیت ایران و کشور‌های پیشرو در سلامت دیجیتال انجام می‌دهد. او می‌گوید: «کشور‌هایی مثل آمریکا و چین نه‌تن‌ها خدمات سلامت دیجیتال را به لایه‌های مختلف بهداشت و درمان وارد کرده‌اند، بلکه با استفاده از فناوری‌های نوینی مثل هوش مصنوعی و گجت‌های پوشیدنی، هزینه‌های درمان و پیشگیری را به‌طور قابل‌توجهی کاهش داده‌اند.»

او تاکید می‌کند که یکی از زیرساخت‌های کلیدی برای توسعه این خدمات، اینترنت پرسرعت و دسترسی پایدار به شبکه است: «اگر بتوانیم زیرساخت‌های اینترنت را تقویت کنیم و مسیر ورود فناوری به نظام سلامت را هموار کنیم، می‌توانیم رشد قابل‌توجهی در این حوزه داشته باشیم.»

لزوم همکاری جدی دولت و بخش خصوصی

مدیرعامل پزشکت معتقد است که تاکنون ارتباط میان دولت و بخش خصوصی در تدوین قوانین سلامت دیجیتال شکل درستی به خود نگرفته است. او با اشاره به جلسات مشترک این دو بخش می‌گوید: «هرچند بخش خصوصی و دولت درگیر پیش‌نویس‌هایی بوده‌اند، اما کندی کار و نبود هماهنگی لازم باعث شده تا خروجی قابل‌توجهی نداشته باشیم.»

به گفته میرکریمی، همکاری جدی‌تر و سریع‌تر میان این دو بخش می‌تواند مسیر سلامت دیجیتال را شفاف کرده و زمینه‌ساز رشد این صنعت شود.
سلامت دیجیتال در ایران با وجود پتانسیل‌های بالا و ظرفیت‌های نوآورانه کسب‌وکارها، همچنان درگیر مشکلات ساختاری و قانونی است. نبود قوانین شفاف، فقدان نهاد متولی و ضعف زیرساخت‌ها، توسعه این حوزه را کند کرده است. به گفته سپیده میرکریمی، مدیرعامل پزشکت، راهکار خروج از این وضعیت تدوین یک قانون جامع و شفاف است که ضمن حمایت از کسب‌وکار‌ها و حفظ امنیت داده‌ها، مسیر رشد سرمایه‌گذاری را هموار کند. اگر این چالش‌ها به درستی مدیریت شوند، سلامت دیجیتال می‌تواند به عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌های تحول‌آفرین در نظام بهداشت و درمان ایران، سهم بزرگی در ارتقای کیفیت زندگی مردم ایفا کند.