زیارت، تنها گردشگری است که به موانع بستگی ندارد

رضا رضوانی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص نیازهای گردشگر اظهار کرد: برای تامین نیازهای گردشگر یا زائر که وارد شهر مذهبی می‌شود، سه سطح را باید در نظر داشته باشیم که اصلی‌ترین آن در سطح کلان است و باید مطابق با چهارچوب‌های قانونی انجام شود.

وی ادامه داد: تامین نیازهای پایه‌ای گردشگر که فاکتور مهم آن، ایمنی و امنیت است و می‌توان به عنوان عناصر اساسی از آن نام برد یکی از سطوح است. اهمیت دادن به مسائل زیرساختی و جاذبه‌های اصلی در شهر مشهد که در صورت عدم وجود آن‌ها، گردشگر به این منطقه سفر نخواهد کرد از دیگر مواردی است که باید به آن توجه شود که اگر چارچوب قانونی در این زمینه ضعیف باشد، این حضور نیز کمرنگ‌تر خواهد شد.

وی افزود: عناصر دیگری هم وجود دارد که به عنوان اقدامات حمایتی از آن‌ها یاد می‌شود و تمام ذی‌نفعان مانند مدیریت برنامه‌ریزی، تدارکات، کیفیت خدمات حرفه‌ای، ارتباطات و بازاریابی برای گردشگری به صورت عام‌تر به کار می‌رود اما برای زیارت متفاوت می‌شود، زیرا مسائل زیارتی نیازمند تبلیغات و بازاریابی نیست.

این کارشناس گردشگری با بیان اینکه فضای رقابتی مشهد منجر به این شده که کیفیت به سمت مطلوب حرکت کند و هتل‌های سه ستاره با هتل‌های چهار یا پنج ستاره شهرهای دیگر تقریبا برابری می‌کند، تصریح کرد: ما برای گردشگر یا زائر در شهر مشهد بیشتر در سطح خرد مانند حمل و نقل، اقامت، تدارک اولیه و … خدمات ارائه می‌دهیم که باید کیفیت خوبی داشته باشند و اگر مطلوب نباشند مشهد جایگاه خود را از دست نمی‌دهد، زیرا شهر زیارتی است و افراد نیاز روحانی دارند و به دلیل مذهبی بودن این شهر ممکن است کمبودها را تحمل کنند.

وی تصریح کرد: اما مذهبی‌ترین افراد هم نیازهای دنیوی دارند که تامین آن می‌تواند کیفیت زیارت را افزایش دهد. این نکته را باید متذکر شد که با وجود خدمات زیاد در شهر مشهد، تنوع انتخاب وجود دارد و هیچ زائری بدون اقامت شب را سپری نمی‌کند، اما باید این شرایط را بهبود بخشید و نباید تصور کنیم که در وضعیت عالی قرار داریم و در برابر مسئولیت‌های خود قصور کنیم. همچنین موضوع ایمنی و امنیت دارای اهمیت است که مسئولان مربوطه باید در این زمینه همه تلاش خود را به کار گیرند.

رضوانی بیان کرد: با توجه به اینکه شهر مشهد از جمعیت بالایی برخوردار است، بالطبع جمعیت حاشیه‌نشین هم در این شهر کم نیست و این امر مشکلاتی را به وجود آورده است. اگر در این خصوص تصمیماتی اتخاذ نشود، شهر مشهد نمی‌تواند میزبان خوبی برای زائران باشد. همچنین اگر نتوانیم شرایط را به لحاظ فرهنگی و اجتماعی مرتفع کنیم قطعا مشکلاتی برای زائران ایجاد خواهد کرد.

وی در خصوص اینکه گردشگری مذهبی چه نوع گردشگری است، عنوان کرد: اگر بخواهیم تعریفی از گردشگری داشته باشیم باید بگوییم «سفری است که با توجه به محرک‌ها و انگیزه‌های افراد انجام می‌شود و به منظور لذت، تفریح و استراحت است»، اما گونه‌های دیگر مانند تجارت، سلامت، درمان یا زیارت به دلیل اینکه از نهادها و زیرساخت‌های گردشگری استفاده می‌کند و آورده اقتصادی هم دارد، جزو گردشگری به شمار می‌رود.

این پژوهشگر گردشگری خاطرنشان کرد: گفته می‌شود زیارت هم نوعی گردشگری مذهبی است، اما زیارت برای انجام یک فریضه دینی است که در اماکن مذهبی انجام می‌شود و به نوعی زائر به سمت مرکز جهان خود حرکت می‌کند، اما گردشگر از مرکز جهان خود دور می‌شود و به یک مکان لذت بخش سفر می‌کند. تنها گردشگری که وابستگی به موانع ندارد زیارت است، زیرا در این زمینه اعتقاد، انگیزه و باور درونی وجود دارد که هیچ مسئله‌ای نمی‌تواند مانع آن شود تا فرد از سفر کردن دست بکشد.

وی تصریح کرد: شاید شهر مشهد به اندازه یزد، شیراز و اصفهان که بافت تاریخی دارند اماکن تاریخی نداشته باشد که متاسفانه با طرح توسعه اطراف حرم همان هویت تاریخی نیز از بین رفت و هیچ کس به زنده نگه‌داشتن بافت‌های تاریخی توجه نکرد. وجود مرقد مطهر امام رضا(ع) و داشتن منطقه گردشگری، اقتصاد شهر مشهد را تحت تاثیر قرار داده است. اما با توجه به بحران‌هایی که در سال‌های گذشته به ویژه در حوزه آب با آن روبه‌رو بودیم، شاید مزیت کشاورزی به ویژه در دشت مشهد کمتر شده باشد.

رضوانی عنوان کرد: زمانی، شهر مشهد را به عنوان قطب صنایع غذایی می‌شناختند اما امروز کمبود آب به شدت تولیدات کشاورزی را تحت تاثیر خود قرار داده است. اکنون حجم انبوه خدمات هتل‌ها، رستوران‌ها و… نشان می‌دهد که اقتصاد شهر وابسته به ارائه خدمات است و اقتصاد مشهد کاملا تحت تاثیر گردشگری مذهبی قرار گرفته است.

این پژوهشگر گردشگری ادامه داد: بنابراین یک گردشگر نیازمند خدمات با کیفیت است و تنها برای غذا خوردن به شهری سفر نمی‌کند و این موارد جزو جاذبه‌های مکمل یک شهر است که باید در دسترس زائران قرار گیرد.

انتهای پیام