زوج درمانی چیست؟ انواع، تکنیک‌ها و مزایای آن

زوج‌درمانی نوعی روان‌‌درمانی است که می‌توان از آن برای بهبود رابطه زوج‌ها بهره گرفت. مثلا می‌توان با زوج‌درمانی مسائل مربوط به رابطه عاطفی از جمله درگیری‌های مکرر، مسائل مربوط به رابطه جنسی، خیانت یا مشکلات ناشی از استرس‌های بیرونی را برطرف کرد. در این مقاله، بررسی می‌کنیم زوج درمانی چیست و چه انواع و اهدافی دارد و در پایان به سؤالات رایج درباره آن پاسخ می‌دهیم. با ما همراه باشید.

زوج درمانی چیست؟

زوج‌درمانی نوعی درمان کوتاه‌مدت است که برای حل مشکلات زندگی مشترک استفاده می‌شود. زوج‌درمانی می‌تواند در هر مرحله‌ای از رابطه، صرف‌نظر از وضعیت تأهل، سن، نژاد، مذهب یا گرایش جنسی به شما کمک کند. اگر مشکلاتی در رابطه با همسرتان دارید، می‌توانید برای بهبود رابطه‌تان به متخصص زوج‌درمانی مراجعه و مشکلات‌تان را رفع کنید.

انواع زوج درمانی

۱. زوج درمانی هیجان‌مدار (EFT)

این نوع درمان بر بهبود وابستگی شما و شریک زندگی‌تان به هم تمرکز دارد. در این روش، درمانگر به شما کمک می‌کند الگوهایی را شناسایی کنید و تغییر دهید که منجر به مشکلات ارتباطی می‌شوند.

۲. روش گاتمن

درمانگر با این روش درگیری‌های شما و همسرتان را شناسایی می‌کند و مهارت‌های حل مسئله را به شما یاد می‌دهد. در پاسخ به اینکه هدف روش زوج درمانی گاتمن چیست، باید گفت «بهبود کیفیت دوستی و صمیمیت شما و همسرتان».

۳. رویکرد الن واچتل

این رویکرد مبتنی بر قدرت است و روی جنبه‌های مثبت رابطه تمرکز می‌کند. توجه به خود یکی از اصول این روش است و سرزنش دیگری را نهی می‌کند.

۴. زوج درمانی روان‌پویشی

درمانگر با این روش امیدها و ترس‌هایی را شناسایی می‌کند که به شما و همسرتان انگیزه می‌دهند و به شما کمک می‌کند یکدیگر را بهتر درک کنید.

۵. رفتاردرمانی

رفتار درمانی که زوج درمانی رفتاری (BCT) هم نامیده می‌شود، به شما کمک می‌کند رفتارهای مثبتی را تقویت کنید که باعث بهبود رابطه‌تان می‌شوند و رفتارهایی را کنار بگذارید که باعث منفی‌گرایی می‌شود.

۶. درمان شناختی‌رفتاری (CBT)

به این روش، زوج درمانی شناختی‌رفتاری (CBCT) هم می‌گویند. در این رویکرد درمانی، آن دسته از الگوهای فکری شناسایی و تغییر داده می‌شوند که بر رفتارتان تأثیر منفی می‌گذارند.

تکنیک‌‌های زوج درمانی

زوج‌درمانگران معمولا از رویکردی یکپارچه برای درمان استفاده می‌کنند و بسته به نیاز شما، تکنیک‌های مختلف درمان را به کار می‌گیرند. اینها برخی از تکنیک‌هایی‌اند که زوج‌درمانگر ممکن است از آنها استفاده کند:

• شناخت شما: درمانگر با شناختن شما و شریک زندگی‌تان، برایتان احساس امنیت ایجاد می‌کند. او با تعامل فعال کمکتان می‌کند که خودتان و شریک زندگی‌تان را بهتر بشناسید.
• شناسایی احساسات: درمانگر به شما و همسرتان کمک می‌کند احساسات‌تان را بشناسید و آنها را در قالب کلمات بیان کنید.
• کاوش در گذشته: ممکن است زوج‌درمانی شامل کاوش در گذشته شما باشد، چراکه شاید به شما کمک کند ترس‌ها، انگیزه‌ها و رفتارهایتان در رابطه را بهتر درک کنید. همچنین ممکن است برای رفع تعارضات حل‌‌نشده‌ای مفید باشد که بر رفتار کنونی شما تأثیر می‌گذارند.
• تمرکز بر راه‌حل‌ها: درمانگر با شما و همسرتان برای حل مسائل، اصلاح الگوهای رفتاری منفی و تمرکز بر جنبه‌های مثبت رابطه همکاری می‌کند.
• مهارت‌های آموزشی: درمانگر به شما و همسرتان کمک می‌کند مهارت‌هایی مانند مدیریت خشم، حل مسئله و حل تعارض را یاد بگیرید و در مواقع بروز مشکلات از آنها استفاده کنید.

زوج درمانی چه کمکی به ما می‌کند؟

زوج‌درمانی به شما و همسرتان فرصت می‌دهد که از چندین جنبه به رابطه‌تان نگاه و درباره آن باهم گفت‌وگو کنید. در ادامه، چند نمونه از جنبه‌های مختلف رابطه را بیان کرده‌ایم که در زوج‌‌درمانی بررسی می‌شوند.

• نقش‌ها در رابطه: زوج‌درمانی می‌تواند به شما کمک کند نقش‌هایی را که در رابطه دارید بهتر بشناسید. هنگام بررسی نقش‌ها انتظاراتی که از یکدیگر دارید هم شناسایی می‌شوند و می‌توانید درباره آنها هم با یکدیگر صحبت کنید.
• باورها و ارزش‌ها: زوج‌درمانی می‌تواند به شما و همسرتان کمک کند درباره عقاید، ارزش‌ها و احساسات‌تان صحبت کنید و تأثیر آنها در زندگی روزمره‌تان را ببینید.
• مسائل مالی: گاهی مسائل مالی منشأ اصلی درگیری‌ها هستند. زوج‌درمانی می‌تواند گفت‌وگوی صریح و شفافی درباره درآمد و هزینه‌های خانواده ایجاد کند.
• مسائل مربوط به فرزندآوری: اگر شما و همسرتان درباره بچه‌دارشدن همدل و هم‌‌نظر نیستید، به‌کمک زوج‌درمانی می‌توانید نگرانی‌هایتان را بیان کنید. همچنین برای رسیدگی به مسائل استرس‌زا مانند مشکلات ناباروری یا فرزندخواندگی هم مفید است.
• روابط خانوادگی: زوج‌درمانی می‌تواند به شما و همسرتان کمک کند مشکلات ناشی از درگیری با سایر اعضای خانواده مانند والدین، فرزندان، خواهران و برادران را حل کنید.
• رابطه جنسی و صمیمیت: اگر مشکل شما و همسرتان مربوط به رابطه جنسی یا خیانت است، زوج‌درمانی می‌تواند فضای امنی را برای شما فراهم کند تا احساسات و نیازهایتان را به اشتراک بگذارید.
• مسائل مربوط به سلامتی: کنارآمدن با بیماری‌های روانی یا جسمی می‌تواند برای شما و همسرتان سخت باشد. زوج‌درمانی می‌تواند به شما کمک کند تا با استرسی که این بیماری‌ها به رابطه‌تان وارد می‌کنند مقابله کنید.

مزایای زوج درمانی چیست؟

۱. رضایت از رابطه را افزایش می‌دهد

وقتی افراد در رابطه‌شان احساس امنیت بیشتری می‌کنند، می‌توانند در بخش‌های دیگر زندگی‌شان هم قاطع‌تر و ماجراجوتر باشند. زوج‌درمانی می‌تواند به بهبود کیفیت کلی رابطه شما کمک کند تا شما و همسرتان در کنار هم شادتر باشید.

۲. سبب درک بهتر زوج از یکدیگر می‌شود

زوج‌درمانی می‌تواند به شما کمک کند خودتان و همسرتان را بهتر درک کنید و احساسات، امیدها، ترس‌ها، اولویت‌ها، ارزش‌ها و باورهایتان را بیان کنید.

۳. مشکلات رابطه را مشخص می‌کند

زوج‌درمانی به شما و همسرتان کمک می‌کند مسائلی را شناسایی کنید که منجر به درگیری‌های مکرر و بی‌اعتمادی می‌شوند. زمانی که منشأ درگیری‌هایتان را بدانید، بهتر می‌توانید مشکلات‌تان را حل کنید.

۴. مهارت‌های ارتباطی را بهبود می‌بخشد

زوج‌درمانی به شما کمک می‌کند با یکدیگر بهتر ارتباط برقرار کنید، احساسات‌تان را بیان کنید و حرف‌هایی را بزنید که از ترس سرزنش‌شدن هیچ‌وقت بر زبان نمی‌آورده‌اید.

۵. دوستی و دلبستگی زوج را تقویت می‌کند

زوج‌درمانی می‌تواند سبب تقویت دوستی، دلبستگی، پیوند و صمیمیت شما و همسرتان شود.

سؤالات رایج درباره زوج درمانی

– در زوج درمانی چه اتفاقی می‌افتد؟

در زوج‌درمانی درمانگر سؤالات خاصی می‌پرسد تا به زن و شوهر کمک کند به شیوه‌ای سالم‌تر و صادقانه‌تر ارتباط برقرار کنند، دیدگاه‌ها و احساسات یکدیگر را بهتر درک کنند و راه‌های جدیدی برای برخورد با تعارضات پیدا کنند. همچنین در طول جلسات زوج‌‌درمانی، به زوج‌ها مهارت‌های ارتباطی جدیدی را آموزش می‌دهد، مانند اینکه چگونه به‌جای انتقاد، انتظاراتشان را به‌عنوان خواسته بیان کنند.

– اهداف زوج درمانی چیست؟

هدف از زوج‌درمانی شناسایی و حل تعارضات بین زن و شوهر است. بروز مشکلات و تعارضات در رابطه بین دو نفر کاملا طبیعی و بدیهی است، اما زوجی موفق هستند که بتوانند با مهارت‌های ارتباطی درست، این مشکلات را به‌خوبی پشت‌‌سر بگذارند. زوج‌درمانی به شما کمک می‌کند رابطه بهتر و شادتری باهم داشته باشید.

– چه زمانی باید به درمانگر مراجعه کنیم؟

اگر مشکلات زیادی با همسرتان دارید، اگر برای گرفتن تصمیمی دشوار به مشکل خورده‌اید، اگر به فکر جدایی هستید یا اگر عاملی استرس‌زا مانند خیانت، فشار مالی یا ضربه روحی وجود دارد، بهتر است به درمانگر مراجعه کنید.

– اولین قدم برای شروع زوج‌درمانی چیست؟

اگر احساس می‌کنید برای حل مشکلات مربوط به رابطه‌تان به زوج‌درمانی نیاز دارید، این موضوع را با همسرتان در میان بگذارید و نظرش را بپرسید. اگر او برای مراجعه به درمانگر مقاومت کرد، دلایل خودتان را برایش توضیح بدهید. قدم بعدی پیداکردن درمانگر است. بیشتر اوقات دوستان یا خانواده درمانگر را به ما معرفی می‌کنند. در صورت موافقت همسرتان، ببینید چه روزها و ساعت‌هایی وقت دارد و در این زمان‌ها از درمانگر وقت بگیرید.

هرچند زوج‌درمانی معمولا شامل جلسات مشترک است، شاید درمانگر تشخیص بدهد که در جلسات فردی با شما و همسرتان صحبت کند.

سخن پایانی

اگر شما و همسرتان در حال گذراندن دوران سختی هستید و فکر می‌کنید نیاز به کمک دارید، مشاوره زوج درمانی بهترین گزینه است. زوج‌درمانگر فردی بی‌طرف و متخصص است که با شنیدن حرف‌ها و شناختن بیشتر شما، مشکلات‌تان را شناسایی و کمک می‌کند آنها را حل کنید.

اگر می‌خواهید دلیل بسیاری از رفتارهای شریک عاطفی، یا حتی خودتان را در رابطه متوجه شوید، حتما این کتاب را بخوانید.