نسخه اولیه این مقاله در تاریخ ۱۳۹۶/۱۱/۲۷ منتشر شده و در تاریخ ۱۴۰۰/۰۹/۰۱ بهروزرسانی شده است.
قِشم بزرگترین جزیره ایران و خلیج فارس واقع در تنگه هرمز است. این جزیره در دوران ساسانیان ابرکاوان نام داشته است. شهرستان قشم بخشی از استان هرمزگان است که خود جزیره قشم را شامل میشود.
شهر قشم در شرقیترین نقطه جزیره واقع شده است و به رغم آنکه این شهر نسبت به کل جزیره مرکزیت هندسی ندارد؛ اما بهعلت موقعیت مهم استراتژیک آن (دید گسترده به جنوب، شمال و شرق، دید به تنگه هرمز، نزدیکی به بندرعباس و…) از قدیم واجد اهمیت بوده و عمدهترین سکونتگاه جزیره محسوب میشده است. انتخاب شهر قشم بهعنوان پایگاه اصلی توسعه منطقه آزاد تجاری-صنعتی قشم نیز بر اهمیت این شهر افزوده است. جمعیت کل جزیره قشم ۹۸,۸۲۹ نفر است که این آمار مربوط به سرشماری رسمی سال ۱۳۹۰ است.
منبع عکس: خبرگزاری مهر
آنچه باید درباره قشم بدانید
قشم کجاست؟
جزیره قشم از شمال به شهر بندرعباس، مرکز بخش خمیر و قسمتی از شهرستان بندر لنگه، از شمال شرقی به جزیره هرمز، از شرق به جزیره لارک، از جنوب به جزیره هنگام و از جنوب غربی به جزایر تنب بزرگ و کوچک و ابوموسی محدود میشود. فاصله جزیره قشم (از بندر قشم) تا بندرعباس ۲۰ کیلومتر تا بندر هرمز ۱۸ کیلومتر، جزیره لارک (تا مرکز دهستان لارک) ۹ کیلومتر تا جزیره ابوموسی ۱۶۳ کیلومتر و جزیره تنب بزرگ ۱۱۴ کیلومتر است.
وجه تسمیه قشم
منبع عکس: ناشناس
قشم نام امروزى جزیره و نام شهر بندرى جزیرهاى در آبهاى خلیج فارس است. این جزیره در منابع اسلامى تا حدود سده دهم هجرى، به نامهاى دیگرى مانند کاوان یا بنىکاوان و لافت شهرت داشته است. مسعودى در مروجالذهب، (نوشتهاى از اوایل سدهى چهارم هجرى)، در شرح جزایر خلیج فارس مىنویسد:
از آن جمله جزیره لافت است که آن را جزیره بنىکاوان گویند.
مؤلف کتاب حدودالعام نیز از این جزیره به نام «لافت» نام مىبرد و مىنویسد:
اندرو شهرى خرم است مراو را لافت خوانند و این جزیره برابر پارس است.
دمشقى در نخبهالدهر، (از سده هشتم هجرى)، این جزیره را «لافت» و «بنىکاوان» مىخواند و آن را از جزایر آباد آن زمان دانسته است.
از دوره صفوى (۹۰۷-۱۱۴۸ هجری قمری) به این سو، از این جزیره با نام «قِشْم»، یا به گویش ساحلنشینان «کِشم»، در منابع جغرافیایى و تاریخى یاد کردهاند. در میان عربهاى منطقه، این جزیره به نام «جزیرهالطویله» و در میان فارسها به نام «جزیرهى دراز» معروف بوده است.
منبع عکس: رسپینا۲۴
برخى کیش را که اکنون نام جزیره دیگرى به نام قیس در خلیج فارس، را نام جزیره قشم دانستهاند و گفتهاند چون شکل این جزیره شبیه تَرْکَش (تیردان) است، آن را کیش خواندهاند که به این معنا است.
در برهان قاطع، کیش نام شهرى در جزیرهاى مشهور به هرمز آمده و در وجه تسمیه آن چنین نوشته شده است:
چون بر بلندىهاى اطراف هرموز برمىآیند مانند کیش که ترکش باشد، به نظر مىآید.
مؤلف برهان قاطع، ظاهرا جریزه هرمز را با قشم یکى گرفته است.
مؤلف آنندراج نام این جزیره را کیش و آن را همان جزیرهى دراز خوانده است و مىنویسد چون از دور به آن نظر کنند به ترکیب کیش (یعنى جاى تیر) کند.
اعتمادالسلطنه نیز در مرآهالبلدان مىنویسد:
جزیره قشم یا کیش که آن را باسعیدو (نام خور و بندرى در بن غربى جزیره) هم مىگویند. چون شبیه به ترکش، یعنى جعبهى تیر است. آن را به فارسى کیش گفتهاند.
قشم در لغتنامه دهخدا به معانى زیر آمده است:
سرشت که مردم بر آن آفریده، طبیعت، آبراههى تنگ در رودبار یا در زمین یا آبراههى مطلق، تن و پیکر، جسم، گوشت پخته، سرخشده، پیه، بن و نژاد، اصل، حال و هیئت.
در میان معانى فوق «طبیعت» به خاطر زیبایىهاى طبیعى، خدادادى و بهشتگونه جزیره قشم و نیز «آبراهه» به سبب وجود مسیل و آبراهههاى بسیار که بر اثر ریزش بارانهاى سیلآسا و کوتاه مدت یا در نتیجه دخالت انسانها در جزیره به وجود آمده است، بیشتر مناسب جزیره قشم امروزى است.
منبع عکس: ناشناس
برخلاف هیاهو و امکانات مناطق آزاد کیش، چابهار و … جزیره قشم با وجود امکانات کم، رتبه اول تردد مسافران را به خود اختصاص داده است. هفت صبح دلایل این اتفاق را بررسی میکند.
بسیاری از افراد با شنیدن نام مناطق آزاد به یاد کیش، چابهار، ارس، آستارا و … میافتند و تصور عمومی به این صورت است که جولانگاه اول مسافران این جزایر و شهرها هستند. هتلها، مراکز گردشگری و بیشتر امکانات رفاهی در این مناطق واقع شدهاند و همه ساله سرمایه گذاریهای زیادی در آنها انجام میشود؛ اما آمار گمرک نشان میدهد در این میان یک رقیب کم سروصدا گوی رقابت را از همه آنها دزدیده است!
قشم، منطقه آزاد کم امکانات کشور در سه ماه اول امسال در حدود دو میلیون و ۲۰۰ هزار مسافر ورودی و خروجی فقط از طریق هوایی را ثبت کرده و با اختلاف یک میلیون و ۳۰۰ هزار مسافری از رقیب خود یعنی جزیره کیش در رتبه اول ایستاده است.
آب و هوای قشم
قشم در گروه سرزمینهای گرم و مرطوب قرار میگیرد و این در حالی است که رطوبت نسبی هوا در قشم بالا است. فشار هوا در قشم بین ۱,۰۱۵ تا ۱,۰۱۸ میلیبار جیوه است که در تابستان بهدلیل گرمای زیاد، فشار هوا به کمتر از ۱۰۰۰ میلیبار میرسد. دمای متوسط سالانه جزیره قشم حدود ۲۶ درجه سانتیگراد، با متوسط حداکثر و حداقل دمای روزانه بهترتیب ۳۳ و ۱۸ درجه سانتیگراد است. اختلاف درجه حرارت فصلی این جزیره بسیار زیاد است. گرمترین زمانها ۱۰ تیر تا ۱۰ شهریور و سردترین ماهها دی و بهمن است. در جزیره قشم حداکثر و حداقل دمای مطلق ۴۶ و ۱۶ درجه سانتیگراد به ثبت رسیده است.
قیمت مسکن در قشم
منبع عکس: ناشناس
قیمت مسکن در جزیره قشم بسیار ارزانتر از جزیره کیش است. بر اساس گفته مشاوران املاک در قشم، گرانترین آپارتمانها واقع در شهرک سام و زال است و ارزانترینها به مناطق سیستان و بوستان تعلق دارد. با وجود سرازیر شدن تعداد زیادی از هموطنان به منطقه خوش آب و هوا و پردرآمد قشم، قیمت خریدوفروش، رهن و اجاره در این شهرستان افزایش چشمگیری داشته است.
منبع عکس: شابش
شهرکهای مسکونی قشم
- شهرک نریمان
- شهرک سام
- شهرک زال
- شهرک بوستان
- شهرک تولا
- شهرک گلستان
- شهرک بهارستان
- شهرک دلگشا
- دهکده ساحلی
اقتصاد قشم
منبع عکس: اقتصاد آنلاین
بیش از ۱۰۰ واحد صنعتی فعال در منطقه حضور دارند که خیلی از آنها شاخص هستند، مثل ذوب روی که ۱۰۰ درصد تولیداتشان صادراتی است و آلیاژ گستر که بخشی از تولیدات آن صادراتی است؛ همچنین شرکت سوپر پایپ، نت لوب و سیمان قشم و دیسیجی که اکثرا به کشورهای حوزه خلیج فارس و تعدادی هم به کشورهای اروپایی و آفریقایی صادر میشوند.
افزون بر این شرکت تولید قهوه در قشم یا شرکت آرتا شبکه که به تولید آنتن میپردازد و کلیه محصولاتش صادراتی است یا شرکت قشم ولتاژ که ربات تولید میکنند و از مشابه چینی آن قیمت پایین تری دارد و به آلمان صادرات دارند که در شرایط فعلی به دور از جنجال خبری این امر صورت میگیرد. در طول پنج ماه گذشته کالاهایی نظیر توتون و تنباکو، نمک و گوگرد، خاک سیمان، مواد پلاستیکی، کاغذ و مقوا، چدن و فولاد و آهن، مصنوعات چدنی، سرب و راکتورهای هستهای و دیگهای بخار آبگرم، ماشینآلات و قطعات آن از منطقه به ارزش ۸ میلیون و ۴۴۱ هزار و ۵۷۵ دلار از قشم صادر شده است.
اقتصاد قشم در بخشهای گردشگری نیز بسیار فعال است و هرساله گردشگران فراوان داخلی و خارجی را به خود جذب میکند که از اینرو میتوان در زمینه ایجاد کسب و کار و سرمایهگذاری در بخشهای مختلف مرتبط با گردشگری فعالیت کرد.
آب و برق در قشم
منبع عکس: اقتصاد آنلاین
چیزی که مشخص شده، این است که مشکل تامین آب در شهر قشم وجود دارد و آب و برق شهر با مشکلات فراوانی روبهرو است. در برخی نقاط شهر آب لولهکشی مناسب وجود ندارد و این مشکل در روستاهای اطراف قشم بسیار جدیتر دیده میشود و شما اگر برای زندگی به قشم میروید، نباید توقع یک شرایط کاملا معمولی مانند سرزمین اصلی کشور را داشته باشید.
مزیت سرمایهگذاری در قشم
۱. معافیت مالیاتی ۳۰ ساله جهت شرکتهای فعال در منطقه.
۲. معافیت از پرداخت هرگونه حقوق گمرکی و سود بازرگانی برای واردات مواد اولیه، ماشین آلات و قطعات یدکی جهت تولیدکنندگان.
۳. ورود کالاهای ساخته شده در منطقه آزاد به داخل کشور به میزان ارزش افزوده.
۴. آزادی مشارکت سرمایهگذاری خارجی تا سقف صد در صد.
۵. مقررات ساده و نیروی کار مناسب.
۶. صدور ویزا برای خارجیان در مبادی ورودی منطقه آزاد.
بازارهای قشم
منبع عکس: ناشناس
بازارهای قشم هم از جمله بازارهای است که هنوز انحصار خود را دارد. جذابیتهای منحصربهفرد این بازارها در این است که هم بهصورت سنتی هم بهصورت مدرن در این شهر که هنوز بافت اصلی آن سنتی است؛ بازارهای بینالمللی مدرنی را میبینی با خریداران و مخاطبان مخصوص به خودش که همگی از جنس و قیمت به هیجان میآیند؛ اما تنها با چند کیلومتر فاصله بازارهایی را خواهی دید که هنوز بافت سنتی خود را حفظ کردهاند. جالب این است که این بازارهای سنتی هم مخاطبان خود را حفظ کرده و هنوز هم داد و ستدهای کلان در آن زندگی بسیاری از تجار و فروشندگان آن را میچرخاند! بهخصوص بازار درگهان که بافت قدیمی محله درگهان و فروشندههایی که کمتر تکفروشی دارند و بهقول خودشان جین میفروشند، هنوز بهدلیل به یک سوم رساندن قیمتهای داخل شهر، مخاطبان بسیاری را در خود جای داده است.
البته قشم هم بازارهای شیک و گران دارد، اما به واسطه منطقه آزاد بودنش نسبت قیمت اجناساش نسبت به بازارهای دیگر مناسبتر است. از جمله مهمترین بازارهای قشم میتوان به بازار قدیم قشم، بازار ستاره، بازار بزرگ فردوسی، بازار پردیس، بازار خلیج فارس، بازار مرجان، مجتمع اداری و تجاری نخل زرین، بازار سیمرغ، بازار راه ابریشم، مجتمع اداری مسکونی خورشید، مجتمع تجاری پاسارگاد و بازارچه امام قلی خان اشاره کرد.
مراکز دانشگاهی، علمی تحقیقاتی قشم
مراکز دانشگاهی، علمی و تحقیقاتی جزیره قشم، یکی از مهمترین مراکز جذب مهاجر در این جزیره است و درسالهای اخیر، پیشرفت و توسعه قابلتوجهی نیز در این مراکز رخ داده است.
- مرکز بینالمللی رشد قشم
- پارک زیست فناوری خلیج فارس
- باغ موزه گیاهشناسی
- واحد نظارت بر ضوابط بهداشت انسانی و استاندارد قشم
- واحد تاکسیدرمی جزیره
- آزمایشگاه
- دانشگاه آزاد قشم
- دانشگاه پیام نور
- موسسه آموزش عالی قشم (همکاری مشترک با دانشگاه کارلتون کانادا)
- دانشگاه صنعت آب و برق
- دانشگاه بینالمللی شهید بهشتی
- دانشگاه بینالمللی هرمزگان
جاهای دیدنی قشم
قشم بهعنوان منطقهای با آبوهوای منحصربهفرد و جغرافیای خاص و همچنین بهواسطه برخورداری از طبیعت بکر و استثنایی، از مهمترین مقاصد گردشگری بین ایرانیان بهحساب میآید. بازارهای متعدد و ثبت نخستین ژئوپارک خاورمیانه در این جزیره نیز بر محبوبیت قشم افزوده است. از جمله بهترین جاهای دیدنی قشم میتوان به دره ستارگان، قلعه پرتغالیها، ساحل نقرهای و جنگل حرا اشاره کرد.
تجربیات خود را از سفر به جزیره قشم، با ما و سایر کاربران کجارو به اشتراک بگذارید.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰