رایزنی‌های امیرعبداللهیان در ترکیه درباره غزه/ تلاش‌ها برای پایان دادن به جنایات اسرائیل

هدف از این سفر بررسی آخرین تحولات فلسطین و بررسی راه‌حل پایان بخشیدن به حملات اسرائیل علیه مردم غزه و امکان همکاری‌های مشترک ایران و ترکیه در این باره است.

رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه روز گذشته پس از نشست کابینه در مجتمع ریاست جمهوری در آنکارا گفت: «جهان غرب به‌ویژه کشورهای اروپایی بار دیگر در امتحان انسانیت در غزه مردود شدند.» وی افزود: «دولت اسرائیل با حمایت بی قید و شرط اروپا و آمریکا دقیقاً ۲۵ روز است که در مقابل چشمان جهانیان دست به جنایت علیه بشریت می‌زند.»

اردوغان اظهار داشت: «مذاکرات‌مان برای پاسخگو کردن عاملان جنایات جنگی در غزه در مقابل قانون ادامه دارد.» رئیس جمهور ترکیه خواستار ایجاد یک مکانیسم امنیتی جدید با همکاری بازیگران منطقه شد.

این نخستین سفر وزیرخارجه ایران به ترکیه پس از انتخابات ریاست جمهوری در این کشور و پس از انتصاب هاکان فیدان به عنوان وزیر خارجه است.

آخرین دیدار امیرعبداللهیان و هاکان فیدان، اول آبان در تهران و در حاشیه نشست وزرای خارجه فرمت «۳+۳» در موضوع قفقاز جنوبی بود. وزرای خارجه ایران و ترکیه ۲۶ مهر در حاشیه نشست وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی درباره تحولات فلسطین در جده نیز دیدار کرده بودند. فیدان ۱۲ شهریور ماه، نخستین دیدار رسمی خود پس از تصدی وزارت خارجه ترکیه را از تهران داشت. در آن دیدار نیز علاوه بر موضوعات دوجانبه‌، مقامات دو کشور درباره روند عادی سازی روابط ترکیه و سوریه گفتگو و رایزنی کردند.

وزیر خارجه ایران روز گذشته در سفر به قطر با امیر و نخست وزیر این کشور دیدار و رایزنی کرد. امیرعبداللهیان در دوحه پایتخت قطر با اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس نیز ملاقات داشت.

امیرعبداللهیان پس از دیدار با هنیه گفت: «منطقه در مرحله اتخاذ یک تصمیم بسیار مهم قرار دارد و گروه‌های مقاومت در منطقه خود تصمیم می‌گیرند و لزوما در انتظار تصمیم‌های سیاسی باقی نمی‌مانند، در صورت استمرار جنایات جنگی رژیم اسرائیل و گسترده شدن دامنه درگیری و جنگ، هیچ طرفی از دامنه تاثیرات و پیامدهای آن به دور نخواهد بود.» وی تاکید کرد: «دولت آمریکا به‌رغم توصیه به دیگران به خویشتنداری، خود عملا یک طرف جنگ است و در جایگاهی نیست که دیگران را به خویشتنداری دعوت کند.»

تلاش‌ها برای آتش‌بس در غزه و کنترل پیامدهای جنگ در حالی ادامه دارد که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اسرائیل، پذیرفتن برقراری هرگونه آتش‌بس را رد و بر ادامه جنگ تاکید کرده است.

روز گذشته اسرائیل با بمباران اردوگاه جبالیا واقع در شمال نوار غزه با کشته و زخمی کردن صدها فلسطینی دیگر، فاجعه انسانی دیگری رقم زد. برآوردها نشان می‌دهد شمار قربانیان فلسطینی در جنگ جاری از ۹ هزار نفر فراتر رفته است.

در همین حال روز گذشته نیروهای مسلح یمن در بیانیه‌ای رسماً علیه اسرائیل اعلام جنگ کرد. سخنگوی نیروهای مسلح یمن در این بیانیه با قبول مسئولیت حملات موشکی و پهپادی به اراضی اشغالی اعلام کرد تا زمانی که حملات اسرائیل متوقف نشود، به حملات موشکی و پهپادی ادامه خواهد داد.

هر چند ایران، قطر و ترکیه در موضوع فلسطین دارای عملکرد و رویکردهای کلان متفاوت هستند، اما هر سه کشور از نیروهای بالقوه منطقه و جهان اسلام برای حمایت از حماس محسوب می شوند و می‌توانند طیف گسترده ای از طرح ها، از حمایت و ارسال کمک‌های بشردوستانه به غزه تا مذاکره برای برقراری آتش بس در غزه را در دستور کار مشترک قرار دهند.

در جریان جنگ جاری در غزه، مواضع ضد اسرائیلی آنکارا موجب تنش در روابط ترکیه و اسرائیل شد. هر چند روابط آنکارا و تل‌آویو همواره فراز و نشیب زیادی داشته اما ترکیه در دهه گذشته به شریک راهبردی اسرائیل در منطقه تبدیل شده بود. از دست دادن رابطه با ترکیه برای تل‌آویو خسارت سیاسی سنگینی محسوب می‌شود.

311311