رئیس جمهور تاچی، رئیس سابق چریک های کوزوو، روز دوشنبه با محاکمه جنایات جنگی روبرو می شود

دادگاه ویژه کوزوو که در لاهه تأسیس شد، در نوامبر 2020، تاچی را به 10 فقره جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت از جمله آزار و اذیت، قتل، شکنجه و ناپدید شدن اجباری مردم از جمله موارد دیگر در جریان قیام متهم کرد.

تاچی 54 ساله اندکی بعد از ریاست جمهوری استعفا داد و به بازداشتگاه لاهه منتقل شد. سه تن از نزدیک ترین یاران او، از جمله دو رئیس سابق پارلمان، با اتهاماتی مشابه با چریک های سابق ارتش آزادیبخش کوزوو (KLA) روبرو هستند.

این چهار نفر متهم به شرکت در “یک شرکت جنایتکارانه مشترک … که حملات گسترده یا سیستماتیک” را علیه غیرنظامیان صرب اقلیت در کوزوو و همچنین مخالفان آلبانیایی کوزوو از KLA انجام داد، متهم شدند.

با کاهش جنگ و خروج نیروهای صرب تحت بمباران ناتو از کوزوو، تاچی لباس سبز خود را با کت و شلوار آبی و کراوات عوض کرد. زمانی که کوزوو در سال 2008 اعلام استقلال کرد، نخست وزیر بود و در سال 2016 رئیس جمهور شد.

پیش از محاکمه، بیلبوردهایی که عکس‌های تاچی و کادری وسلی، رئیس سابق پارلمان را با نوشته «قهرمانان جنگ و صلح» در سراسر این کشور کوچک بالکان می‌پاشند، دیده می‌شود.

کهنه سربازان جنگ و دیگر گروه های ملی گرای کوزوو برای روز یکشنبه در حمایت از متهمان سابق KLA تظاهرات کردند.

گور دسته جمعی

اولگیکا بوزانیچ، صرب کوزوو، امیدوار است محاکمه فرصتی باشد تا بفهمد چه اتفاقی برای دو برادر، تودور و لازار کوستیچ که بقایای آنها در سال 2005 در یک گور دسته جمعی در روستایی در غرب کوزوو پیدا شد – که در کیفرخواست پوشش داده شده است.

بوزانیچ به رویترز گفت: «از گزارش شاهدان، ما می دانیم که آنها به همراه همه مردان روستا در 17 ژوئیه 1998 از خانه خود برده شدند و شکنجه شدند. اما ما نمی دانیم دقیقاً چه زمانی و چگونه کشته شدند. شاید در طول دادگاه شواهد جدیدی به دست آوریم که به جزئیات اشاره می کند.»

بازپرسی که خواست نامش فاش نشود گفت که برادران کوستیچ در گروه بزرگتری از صرب‌ها بودند که در ژوئیه همان سال بازداشت شدند و بعداً در لبه یک صخره کشته شدند و یک جیپ ارتش برای مخفی کردن بقایای آنها روی آنها آویزان شد.

اما در سال 2005 تیمی از کارشناسان پزشکی قانونی به رهبری سازمان ملل این گور دسته جمعی را کشف کردند.

او گفت که همراه با دو برادرش، 15 تن از پسرعموهای بوزانیچ توسط KLA بازداشت و سپس کشته شدند. من انتظار دارم همه کسانی که مسئول قتل هستند محکوم شوند تا دوباره نتوانند قتل و شکنجه کنند.»

اتاق‌های تخصصی کوزوو، که در هلند مستقر هستند و توسط قضات و وکلای بین‌المللی کار می‌کنند، در سال 2015 برای رسیدگی به پرونده‌ها بر اساس قانون کوزوو علیه چریک‌های سابق KLA تأسیس شد.

بسیاری از آلبانیایی های کوزوو بر این باورند که دادگاه علیه KLA مغرضانه است و علاقه مند به تحقیر سابقه آن است.

اما اهات میفتاراج از موسسه حقوقی غیردولتی کوزوو گفت که این محاکمه باید به عنوان یک پرونده “علیه چند نفر از افراد سابق KLA” تلقی شود و نه محاکمه ای علیه KLA یا ارزش هایی که مردم کوزوو نمایندگی می کنند.

این دادگاه جدا از دادگاه سابق سازمان ملل متحد برای یوگسلاوی سابق، که در لاهه نیز مستقر بود، تشکیل شد و مقامات عمدتا صرب را به دلیل جنایات جنگی مرتکب شده در درگیری های کرواسی، بوسنی و کوزوو محاکمه و محکوم کرد.

بیش از 13000 نفر، که اکثریت آنها از 90 درصد اکثریت آلبانیایی قومی کوزوو هستند، در جریان قیام 1998-1999 کشته شده اند، زمانی که این استان هنوز یکی از استان های صربستان تحت ریاست جمهوری اسلوبودان میلوسویچ بود.

میلوسویچ به دلیل جنایات جنگی علیه آلبانیایی‌های کوزوو در این درگیری در دادگاه جداگانه سازمان ملل در لاهه محاکمه شد، اما در سال 2006 قبل از صدور حکم درگذشت.

برخی از مقامات ارشد صربستان از جمله نبویسا پاوکوویچ، فرمانده وقت ارتش و نیکولا ساینوویچ، معاون نخست وزیر، به دلیل جنایات جنگی در کوزوو به حبس های طولانی مدت محکوم شدند.

این جنگ پس از حملات هوایی ناتو به نیروهای صرب و اعلام استقلال کوزوو یک دهه بعد پایان یافت، اگرچه صربستان همچنان از به رسمیت شناختن کشور خود سرباز می زند.

کوزوو قانونی را تصویب کرده است که به وکلای کوزووئی و خارجی برای دفاع از تاچی و همکارانش پرداخت می کند و تاکنون 16 میلیون یورو (17.4 میلیون دلار) به صندوق دفاع آنها پرداخت شده است.

گرگوری کهو، وکیل آمریکایی در تیم دفاعی تاچی، گفت که به دادستان ها دو سال فرصت داده می شود تا مدارک خود را تکمیل کنند.

او به رویترز گفت: «این مرد در تمام این سال‌ها فداکاری کرد و امیدواریم بتوانیم آن را در دادگاه مطرح کنیم و نشان دهیم که او مردی صادق و راستگو بود و تبرئه او را انجام دهیم».

(1 دلار = 0.9190 یورو)

(گزارش توسط فاتوس بیتیچی و ایوانا سکولاراک، ویرایش توسط مارک هاینریش)