در فوتبال ایران تخصص مهم نیست، رابطه مهم است!/این مدرک با امضای اینفانتینو است

حمیدرضا مهرعلی، رییس سابق فدراسیون اتومبیلرانی که در ابتدای حضور شهاب‌الدین عزیزی خادم روی صندلی ریاست فدراسیون فوتبال به عنوان نایب‌رییس او معرفی شده بود اما بعد از مدتی کنار رفت، اخیرا موفق شده دوره مدیریت اجرایی فیفا را پشت سر بگذارد.

مهرعلی در این رابطه به گفت: «فیفا یک سال و نیم پیش دوره‌ای را شروع کرد. اول هم از آسیا آن را اجرایی کرد. دوره مدیریت اجرایی فیفا یا executive programme. این دوره‌ها معمولا به صورت حضوری برگزار می‌شود. شروع دوره در اواسط کرونا بود برای همین این دوره به صورت ترکیبی آنلاین و حضوری برگزار شد. از هر فدراسیون عضوی در آسیا تقاضا کردند داوطلبان رزومه ارسال کنند برای تایین صلاحیت‌ها و استانداردهای مورد نظر فیفا. بعد از بررسی رزومه‌ها براساس جایگاه، تحصیلات و زبان و رزومه طرف اعلام می‌کردند این فرد صلاحیت دارد برای ثبت‌نام. در دوره ریاست آقای عزیزی خادم مرا معرفی کردند و بعد از چند وقت آنها ایمیل زدند و گفتند ایشان صلاحیت شرکت در این دوره را دارد. بعد از آن به صورت مستقیم با بنده تماس گرفتند و یک نرم‌افزار آموزشی خیلی توانمندی در اختیار من قرار دادند و کلاس‌ها به صورت آنلاین شروع شد. هفته‌ای دو روز کلاس بود. تمام منابع آموزشی را آنجا بارگذاری کردند و اساتید کلاس برگزار کردند. دو سوم دوره به صورت آنلاین برگزار شد و دو دوره حضوری هم داشت. یک دوره در دوبی در تابستان 1401 که همه را با هزینه خودشان دعوت کردند. دوره بعدی حضوری که فاینال کورس بود به همراه امتحان و دادن مدرک در سنگاپور برگزار شد. قبل از مرحله پایانی هر کس باید در یکی از حوزه‌هایی که خودشان مشخص کرده بودند یک پایان‌نامه می‌داد. بعد از اینکه تایید می‌کردند شخص به دوره نهایی راه پیدا می‌کرد. آنجا هم یک هفته کلاس بود و دیگر مدرک طی مراسمی اهدا می‌کردند.»

او در پاسخ به این سوال که چه سرفصل‌هایی در این دوره مورد بررسی قرار گرفت، گفت: «سرفصل‌ها مدیریتی بود. بحث اساسنامه و قوانین فیفا، برنامه‌ریزی و پلنینگ، تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی، ارتباطات و مدیریت بحران، ایونت و مگا ایونت مثل مسابقات جام جهانی و قاره‌ای. به لحاظ علمی و مدیریتی همه مباحث در آن تدریس شد. منابع روز دنیا به اضافه اساتید حرفه‌ای و فنی وجود داشت. مهمان‌هایی در کلاس می‌آوردند که اینها وظایف سنگینی در فیفا داشتند و آنها از تجربیات‌شان می‌گفتند. مطالب و منابع واقعا به روز و حرفه‌ای بود.» مهرعلی افزود: «بیشتر بحث مدیریتی بود که با اسپرت و مخصوصا فوتبال ترکیب شده. من مدرک دانشگاهی‌ام مدیریت است و تدریس می‌کنم بنابراین مباحث را می‌دانستم. ولی خب نگاه ورزشی و فوتبالی‌اش جذاب بود.»

مهرعلی در مورد موضع پایان‌نامه‌اش اظهار داشت: «پایان‌نامه‌ای که دادم در مورد ثبات مدیریت در فوتبال ایران بود. اطلاعات و آماری که ارایه کردم جالب بود. سرفصل‌هایی در مورد عدم ثبات مدیریت فوتبال باشگاهی و فدراسیون را شامل می‌شد. مسائلی که در مقایسه با سایر کشورهای عضو فیفا از یک طرف وحشتناک و باعث تاسف است و از طرف دیگر نشان‌دهنده چرایی وضعیت فوتبال فعلی است. آن پایان‌نامه الان در فیفا هست. این پایان‌نامه ارایه شد و مدرکش را با امضای خود جانی اینفانتینو به من دادند. از قطر، عربستان، ژاپن، امارات و همه کشورهای مطرح در این دوره حضور داشتند. یک عده شش، هفت نفره هم نتوانستند دوره را تمام کنند و رد شدند.»

نایب‌رییس سابق فدراسیون فوتبال در واکنش به این سوال که آیا قرار است بر اساس مدرکی که گرفته همکاری خاصی با فدراسیون داشته باشد یا خیر پاسخ داد: «نکته مهم این است که در سیستم مدیریت ورزشی فوتبال ایران اینکه چه مدرکی در چه سطحی داشته باشید، مهم نیست. اینکه با چه کسی ارتباط داری و تا چه می‌توانی در چارچوب ذهنی مدیران قرار بگیری، مهم است. خود فدراسیون بین‌المللی می‌داند چه کسی رفت این دوره را گذراند و مدرک گرفت. همان‌جا نماینده فیفا آمدند و تشکر کردند. ارتباطات خوبی شکل گرفت. اکثر کسانی که آمده بودند پوزیشن مهمی در فوتبال داشتند. پایین‌ترین پوزیشن بعضی از شرکت‌کننده‌ها مدیر دپارتمان بین‌الملل بود. از امارات مثلا دبیرکل فدراسیون‌شان آمده بود. از کره هم دبیرکل بود. برخی نایب‌رییس فرستاده بودند و حتی برخی کشورهای کوچک‌تر خود رییس فدراسیون آمده بود. یعنی سطح آدم‌هایی که حضور داشتند بالا بود. ارتباطاتی که در آن کلاس شکل گرفت، می‌تواند خیلی مفید باشد.» او تصریح کرد: «از فدراسیون خودمان یک نفر هم با من تماس نگرفت که بپرسد آقا شما این دوره را رفتی؟ چطور بود؟ اصلا حالت خوب است؟ یا بگوید گزارش بده به ما یا اگر کمکی از دستت بر می‌آید همکاری صورت بگیرد. دعوت کنند فارغ از اینکه ما بپذیریم یا نه؟»

از مهرعلی سوال کردیم آیا خودش علاقه‌ای به همکاری با فدراسیون دارد؟ «آدم اگر بتواند برای کشورش و فوتبال به عنوان سازمانی که این همه جوان علاقه‌مند را در برمی‌گیرد کمک بدهد چرا نکند؟ ولی وقتی تمایلی وجود ندارد و شایسته‌سالاری نیست چه می‌توان گفت؟ سطح آدم‌هایی که امروز در فدراسیون در سطح کارشناسی مشغول به کار هستند، مشخص است دیگر. سطح مدیریت مشخص است. الان وضعیت به شکلی است که چه کسی با ماست و چه کسی با ما نیست! آخرش هم می‌شود همین خروجی‌هایی که می‌بینید. خروجی‌هایی که نشان می‌دهد ما در مسیر توسعه نیستیم. باری به هر جهت است. اینکه امروز را بگذرانیم، لیگ برگزار شود، تیم ملی بازی‌اش را بکند خوب است. اینکه زنان باشند یا نباشند، جوانان دیر و زود شود و این چیزها دیگر نه.» او ادامه داد: «بعد از اتمام دوره در یکی، دو ایونت بزرگ برگزار شده از من دعوت کردند که شرکت کنم ولی من شرکت نکردم. دعوت‌شان به این منظور بود که فردی که این مدرک را دارد برود در ایونت‌ها کمک بکند. ولی وضعیتی که هست و سیستم ساختار مدیریتی فدراسیون مشخص است و خودشان هم می‌دانند.»

رییس سابق فدراسیون اتومبیلرانی در پاسخ به این سوال که از این دانش در چه بخش‌هایی می‌شود استفاده کرد توضیح داد: «قابلیت استفاده‌اش خیلی جاها است. به هر حال الان که فدراسیون در حال کار است و با نهادهای بین‌المللی ارتباط دارد به کار می‌آید. برای یک سری پوزیشن‌هایی که در ای‌اف‌سی هست، برای پوزیشن‌های فیفا که می‌گویند آدم معرفی کنید، می‌توانند از کسی که این مدرک و علم را دارد استفاده کنند. اینها یک آدم ایکس که حتی مدرک دانشگاهی هم ندارد ولی با خودشان هست را حاضرند معرفی کنند ولی اینکه طرف چه کار می‌خواهد بکند یا چه کارایی دارد برای‌شان مهم نیست.»

مهرعلی در مورد فاصله ساختار مدیریتی فوتبال ما با آسیا اظهار داشت: «برای ارزیابی یک سیستم راه‌های مختلفی هست. یکی اینکه خروجی را ببینیم. ممکن است برخی هم پروسه را بررسی ‌کنند ولی بهترین راه بررسی خروجی است. خروجی ما هم مشخص است. جام جهانی رفتیم. شما از برگزاری تا ذی‌نفع‌ها، اعزام خبرنگارها و تماشاچیان و سازماندهی هواداران و … را بینید. با اینها چطور برخورد شد؟ خبرها را دارید که در جام جهانی چه اتفاقاتی افتاد. اینکه فدراسیون چطور رفت و چه افرادی اعزام شدند و خبرنگارها چه کسانی بودند؟ این یک شاخص است. این حاشیه‌ها هم یک شاخص دیگر. یا بحث‌های مدیریتی در فوتبال که بخش بزرگی از آن به ایونت‌ها مربوط است. یک ایونت در مشهد برگزار شد و شما دیدید چه اتفاقاتی افتاد. فدراسیون هنوز هم نتوانسته جواب فیفا را بدهد. اگر چهار نفر که تجربه و علم را داشتند این کار را درست انجام می‌دادند کار به اینجا نمی‌رسید که با اسپری به صورت تماشاچیان بزنند. هیچ‌کس هم پاسخگو نباشد. الان ببینید هیات فوتبال می‌اندازد گردن فلان نهاد و هیات‌رییسه می‌گوید تقصیر فلانی است.» مهرعلی گفت: «در ساختار فدراسیون 50 تا مشکل وجود دارد. ساختار مریض است و جواب نمی‌دهد. بحث‌های اساسنامه‌ای داریم که باید اصلاح شود. خروجی نشان می‌دهد که سیستم مدیریت ما ضعیف است. یکی از بحث‌های مهمی که مطرح شد و یک ماه و نیم را به خودش اختصاص داد بحث‌های اقتصادی فوتبال بود. چند تا case study هم دادند از کشورهایی که تا چند سال پیش چقدر درآمد داشتند و امروز از چه‌ راه‌هایی درآمدزایی کردند. اتفاق خارق‌العاده‌ای نیست. همه دنیا انجام می‌دهند و ما هم می‌توانیم انجام دهیم. ما فقط دنبال اسپانسریم که بیاید یک تبلیغ دور زمین به او بدهیم و تبلیغ پیراهن بگیریم. همین و بس. ولی راه‌های مختلفی وجود دارد که آنجا تدریس شد. نمونه‌های عملی‌اش را نشان دادند. ولی خب در ایران کو این چیزها؟ حتی ما خبرش را هم نمی‌شنویم که بگویند یک برنامه‌ آغاز شده و دو سال دیگر جواب می‌دهد. حداقل وعده بدهند ما چند سال دیگر این 10 منبع درآمد پایدار را برای فدراسیون داریم؛ آن ‌هم نمی‌بینیم.»

258 258