در سفر به اسدآباد، از کجا دیدن کنیم؟

_{نسخه اولیه این مقاله در تاریخ ۱۳۹۶/۰۲/۲۷ منتشر شده و در تاریخ ۱۳۹۹/۱۰/۲۵ به‌روزرسانی شده است.}

اسدآباد، یکی از شهرهای استان همدان است که دارای پیشینه‌ تاریخی ارزشمندی است. این منطقه از ایران را می‌توان به‌عنوان یکی از مناطق گردشگری کشور معرفی کرد که با حضور جاذبه‌های طبیعی و آثار باستانی متعدد، گزینه‌ای مناسب برای بازدید گردشگران و توریست‌های سراسر جهان است. این شهرستان از غرب به سنقر کرمانشاه، از جنوب به کنگاور کرمانشاه، از شمال شرقی و مشرق به شهرستان بهار و از سمال به شهرستان قروه در سنندج، محدود شده است.

این شهر از گذشته یکی از مناطق آباد و سرسبز ایران بوده است و به «آدراپانا» شهرت داشته است. پس از فتح این منطقه توسط «سعد وقاص» از فرمانروایان مشهور عرب در فتوحات اسلام، این منطقه به «سعدآباد» و پس از آن به «اسدآباد» شهرت یافت. دانشمندان و بزرگان زیادی در این خطه تربیت شده و به شهرت رسید‌ه‌اند که می‌توان به «سید جمال‌الدین اسدآبادی» از روشنفکران مسلمان، «عبدالجبار معتزلی» از شاعران مشهور قرن چهارم هجری قمری، «محزون اسدآبادی» و «روح‌القدوس» و «استاد سجادی» از خطاطان خبره و معروف کشور اشاره کرد. زبان اصلی مردم این شهرستان، فارسی است اما در برخی از مناطق آن کردی، ترکی و لری نیز صحبت می‌شود. جالب است بدانید که بیش از ۱۰۰ جاذبه‌ گردشگری در «اسدآباد» وجود دارد که برخی از آن‌ها به ثبت جهانی و برخی دیگر نیز به‌عنوان میراث ملی ایران به ثبت رسیده است. اگر عازم این شهرستان کشور هستید، همراه ما باشید تا شما را با برخی از مشهورترین جاهای دیدنی اسدآباد آشنا کنیم.

۱. حمام گلستان اسدآباد

در محله‌ای کهن از شهرستان اسدآباد به نام «درب کاروان‌سرا»، یکی از آثار تاریخی ارزشمند ایران کهن قرار دارد که به «حمام گلستان» شهرت یافته است. این میراث گران‌بها که به نام‌های دیگری همچون «حمام قدیمی بازار» و «حمام خان» نیز شهرت دارد، از پیشینه‌ای متعلق به حکومت صفویان برخوردار است. این بنای تاریخی از درب ورودی، طاق گنبدی شکل، سربینه، راهروی ورودی، گرمخانه، خزینه‌ آب گرم، خزینه‌ آب سرد و … تشکیل شده است. عمده مصالح به کار رفته در ساخت آن آجر، ملاط گچ، سنگ تراشیده‌ مرمر و سنگ لاشه است.

۲. مسجد جامع اسدآباد

یکی از کهن‌ترین مساجد ساخته شده در شهرستان اسدآباد، «مسجد جامع» این شهر است که به نام‌های دیگری همچون «مسجد سلطانی» نیز نامیده می‌شود. بنای امروزی مسجد جامع، در اوایل انقلاب اسلامی نوسازی و به‌شکل مستطیل، ساخته شده است. حضور سنگ‌نبشته‌ای تاریخی که در گذشته درون شبستان قدیمی مسجد قرار داشته است، از دلایل اهمیت و ارزش این مسجد تاریخی است.

قدمت مسجد جامع اسد آباد به عصر صفوی باز می‌گردد

در عصر حاضر به‌جز سنگ‌نبشته‌ مذکور، چهار کتیبه دیگر به‌همراه یک سنگ قبر که روی دیوار طاق‌نمایی در قسمت چپ راهروی ورودی به حیاط قرار گرفته است نیز وجود دارد. دو سنگ‌نبسته در مورد فرمان شاه طهماست اول صفوی، یک سنگ‌نبشته در مورد فرمان شاه عباس اول صفوی، یک سنگ‌نبشته‌ در مورد فرمان شاه صفی و کتیبه‌ای نیز در مورد تعمیر مسجد به فرمان شاه سلیمان صفوی است.

۳. کتبیه‌ آقاجان بلاغی اسدآباد

در ۱۵ کیلومتری شمال غربی شهرستان اسدآباد، در مجاورت روستای «آقاجان بلاغی» کتیبه‌ای تاریخی قرار دارد که به «کتیبه‌ آقاجان بلاغی» شهرت یافته است. این سنگ‌نبشته در مورد بنای سدی در شهرستان اسدآباد است که در دوران حکومت صفویه در بخشی از رودخانه‌ «دربند رود» ساخته شده اما امروزه به‌دلیل گذشت زمان و دلایل مختلف، از بین رفته است. تنها این سنگ‌نبشته روی صخره‌ کوهستان، چون میراثی ارزشمند برای آیندگان برجای مانده است. با توجه به شعر حک شده روی این اثر تاریخی، به نظر می‌رسد که تاریخ آن به اواسط قرن ۱۰ هجری قمری و سال ۹۵۷ هجری قمری بازمی‌گردد.

۴. موزه مردم شناسی اسدآباد

یکی دیگر از مکان‌های فرهنگی در شهرستان اسدآباد، موزه‌ مردم‌شناسی این شهرستان است که در آن آثاری از دوران حکومت اشکانیان (خمره‌های قدیمی)، صفویه و دوران معاصر نگهداری می‌شود. همچنین اشیایی از دوران زندگی سید جمال‌الدین اسدآبادی از اندیشمندان و عالمان بزرگ ایران نیز در این موزه به نمایش گذاشته شده است که می‌توان به اشیایی همچون چراغ، قفل، کرسی، وسایل آشپزخانه، پوشاک و لباس‌های قدیمی، ابزارآلات کشاورزی و قلیان اشاره کرد.

۵. روستای ملهمدره

یکی از جاهای دیدنی استان همدان در شهرستان اسدآباد، روستای زیبا و گردشگری «ملهمدره» است که در سه کیلومتری اسدآباد، در دره‌های شمال غربی کوه الوند و در دامنه‌ المابلاغ قرار گرفته است. از زیبایی‌های طبیعی در این روستا، وجود رودخانه‌ای است دیدنی با چشم‌اندازی زیبا که از چهل چشمه سرچشمه می‌گیرد که فضای پیرامون آن برای گردش و تفریح، مناسب خواهد بود. وجه تسمیه این روستا به ملهمدره، رویش گیاهان دارویی در دره‌های سرسبز و مناطق طبیعی آن است که در ابتدا به «مرهمدره» و پس از آن به «ملهمدره» شهرت یافته است. بازدید از این منطقه‌ زیبا می‌تواند برای علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی جالب و مطلوب باشد.

۶. بنای یادبود سید جمال‌الدین اسدآبادی

در محله‌ سیدان شهرستان اسدآباد، بنای یادبود «سید جمال‌الدین اسدآبادی» (این بنا در منزل قدیمی سید جمال‌الدین جای دارد)، قرار دارد. بنای یادبود به‌صورت سنگی است که روی آن با خط زیبای نستعلیق چنین نوشته شده است

«سید جمال‌الدین اسدآبادی تولد در کوی سیدان اسدآباد ۱۲۵۴ هجری برابر با ۱۲۱۷ خورشیدی= ۱۸۳۸ میلادی. درگذشت در استانبول ترکیه ۱۳۱۴ هجری برابر ۱۲۷۴ خورشیدی= ۱۸۹۵ میلادی. از جمله پیشقدمان حرّیت و آزادی ایران بود. مبارزات دلیرانه‌اش با عمال استبداد ثبت تاریخ و کوشش‌های پیگیرش در راه اتحاد و اتفاق ملل مسلمان مشهور آفاق است»

این سنگ یادبود از طرف انجمن آثار ملی ایران تهیه و در منزل ایشان، نصب شده است. ساختمان منزل سید جمال‌الدین در سال‌های گذشته تخریب و امروزه عمارتی جدید را احداث کرده‌اند که می‌توان رو‌به‌روی آن، سنگ‌ قبرهایی را مشاهده کرد که به نظر می‌رسد متعلق به اقوام ایشان است. جالب است بدانید که این ساختمان امروزه به‌عنوان موزه‌ مردم‌شناسی اسدآباد، مشغول به فعالیت است.

۷. تالاب امام‌زاده پیرسلمان

در ۱۵ کیلومتری غرب شهرستان اسدآباد، پدیده‌‌ای طبیعی به نام «تالاب امام‌زاده پیرسلمان» قرار دارد. وجه تسمیه این اثر، به‌دلیل مجاورت آن با آرامگاه امام‌زاده پیرسلمان است. در نزدیکی این تالاب، چشمه‌های آب معدنی شیرین نیز مشاهده می‌شود. همچنین این منطقه‌ تفریحی، زیارتی، کشاورزی و دامداری، زیستگاه پرندگان مهاجری از جمله کشیم کوچک و چنگیز نوک سرخ است. آبزیانی همچون ماهی سیاه، کولی ماهی و مارماهی نیز در آن زندگی می‌کنند. دو فصل بهار و تابستان، بهترین زمان بازدید از این جاذبه‌ زیبای طبیعی است.

۸. آب‌انبار شاه عباس اسدآباد

در مرکز محله‌ درب کاروانسرای شهرستان اسدآباد، آب‌انباری قدیمی و تاریخی به نام «آب‌انبار شاه عباس» وجود دارد که به‌شکل هندسی مستطیل احداث شده است. به نظر می‌رسد، پیشینه‌ ساخت این بنا متعلق به دوران حکومت صفویان است و با توجه به کتیبه‌ای که در گذشته در این آب‌انبار قرار داشته است، احتمالا در اواخر قرن ۱۲ هجری قمری مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفته است.

شهر اسدآباد یکی از مناطق زیبای گردشگری در استان همدان و کشور است که می‌توان پل شکسته خسرو آباد، گردنه اسدآباد، بهمن دره، پارک جنگلی، باغ‌های دربند، دره خنداب و … را از دیگر جاذبه‌های گردشگری این ناحیه از کشور، معرفی کرد. تجربیات و نظرهای خود را در خصوص جاذبه‌های گردشگری اسدآباد با ما و سایر کاربران کجارو به اشتراک بگذارید.