درخواست فعالان میراث فرهنگی؛ یونسکو در دفاع از میراث اقدام کند

در پی حملات نظامی اخیر رژیم صهیونیستی به خاک جمهوری اسلامی ایران، گروهی از متخصصان میراث‌فرهنگی، اندیشمندان، حقوقدانان، نویسندگان، استادان دانشگاه، روزنامه‌نگاران، مدیران ارشد فرهنگی، هنرمندان شناخته‌شده سینما، موسیقی، تئاتر و ادب فارسی با انتشار نامه‌ای خطاب به آدری آزولای، دبیرکل سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو)، هشدار دادند که بخش مهمی از میراث جهانی ایران در معرض خطر جدی قرار گرفته است.

در این نامه آمده است که ایران با پیشینه‌ای چند هزار ساله و گنجینه‌ای بی‌نظیر از میراث ثبت‌شده جهانی، از جمله مواریث بشری باارزشی است که حفظ آن مسئولیتی فراتر از مرزهای سیاسی را طلب می‌کند. نگارندگان با اشاره به حملات اخیر که در نزدیکی محدوده ثبت جهانی بیستون رخ داده، این رخداد را زنگ خطری برای سایر محوطه‌های تاریخی ایران دانسته‌اند و تأکید کرده‌اند که سکوت جامعه جهانی می‌تواند پیامدهایی فاجعه‌بار برای حافظه فرهنگی بشر داشته باشد.

نویسندگان این بیانیه، با استناد به اسناد بین‌المللی نظیر کنوانسیون ۱۹۵۴ لاهه درباره حمایت از اموال فرهنگی در هنگام مخاصمات مسلحانه، کنوانسیون ۱۹۷۲ حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان و نیز قطعنامه ۲۳۴۷ شورای امنیت، اقدام نظامی علیه اماکن فرهنگی را نقض صریح تعهدات دولت‌ها در قبال میراث بشری دانسته‌اند. آن‌ها خواستار صدور بیانیه فوری یونسکو، اعمال ابزارهای الزام‌آور بین‌المللی، هشدار رسمی به رژیم صهیونیستی، تشکیل کمیته‌های نظارتی و فعال‌سازی ظرفیت‌های سازمان ملل برای جلوگیری از تکرار فجایع فرهنگی شده‌اند.

نگارندگان با اشاره به سوابق مستند رژیم صهیونیستی در حمله به اماکن فرهنگی در دیگر کشورها، از جمله تخریب آثار تمدنی در فلسطین و لبنان، خواستار آن شده‌اند که یونسکو با رویکردی مسئولانه، حقوقی و شفاف در قبال تهدیدات جاری علیه میراث فرهنگی ایران ایستادگی کند و سکوت را کنار بگذارد.

به گفته امضاکنندگان، این بیانیه بازتاب صدای جمعی از دغدغه‌مندان صیانت از فرهنگ ایران است که فراتر از موضوعات سیاسی، در دفاع از حافظه تمدنی بشر متحد شده‌اند.

بنا بر اعلام دست‌اندرکاران تهیه این نامه، فرآیند امضای آن از روزهای ابتدای تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک ایران آغاز شد و نسخه‌های رسمی آن برای نهادهای بین‌المللی روز گذشته ۳۱ خردادماه ۱۴۰۴ ارسال شد.