حکومت طالبان و صلح و همکاری منطقه ای

پس از حمله ایالات متحده به خاک افغانستان و در پی آن شکست طالبان، این شبه گروه نظامی، به حاشیه رانده شد. اما در برخی از مناطق کشور افغانستان به حیات خود (علیرغم موضع گیری های مقامات آمریکایی مبنی بر نابودی این گروه) ادامه داد. اما در طول دو دهه ای که از حاکمیت آمریکا و نیروهای ناتو بر خاک افغانستان گذشت، موجب گردید تا آزادی ها و تسهیلات زیادی در زمینه زنان، آموزش، تحصیلات و … صورت پذیرد که در پی آن تا حدی به سکولاریزه شدن جامعه سنتی- مذهبی افغانستان منجر شد.

این امر هم به نوبه خود تا حدی بر افکار بنیادگرایانه و تندروی طالبانسیم هم اثر گذاشت و مجبور شد تا حدی خود را با اوضاع جدید پیش آمده وفق دهد. به نحوه ای که با وجود تسلط کامل طالبان بر خاک کشور، موضع گیری هایی معتدل گرایانه را به نسبت قبل شاهد هستیم. مواضعی مانند: به رسمیت شناختن حق زنان، خودداری از کشتار شیعیان، پذیرفتن سایر اقوام در روند حکومتداری، عدم تخریب بناهای تاریخی-مذهبی و …  اما با وجود این تغییر (پوست اندازی) طالبان (هر چند کم،) اتخاذ مواضع این گروه افراطی در سیاست و قدرت، در هاله ای از ابهام می باشد.

به طوری که نه مقامات اسبق افغانستان، نه همسایگان و نیروهای ناتو و امریکایی نمی توانند بررسی دقیقی از اوضاع و آینده این رژیم گفتمانی داشته باشند. اما چیزی که پر واضح می باشد این است که تسلط مجدد طالبان، اثرات و تبعاتی برای همسایگان افغانستان دارد و با توجه به معتدل شدن دیدگاه های طالبان نسبت به حکومتداری، می توان به روند صلح گرایانه در منطقه امیدوارتر بود. پس در خور شایسته هست که نکاتی به دستگاه دیپلماسی کشورمان داشته باشم که در آینده بتوانیم هر چه بهتر از این رخداد سیاسی، در راستای صلح و ثبات منطقه ای بهره برداری نماییم.

1) ادامه مذاکرات با هیئت طالبانی در راستای کمک به مشارکت تمامی اقوام افغانستانی در فرایند قدرت،

2) مجاب نمودن حاکمیت جدید کشور، در راستای دعوت رسمی از ج. ا. ایران در برقراری صلح و آرامش در افغانستان،

3) کمک به احیای زیرساخت های کشور افغانستان،

4) تمرکز و همگرایی بیشتر با حکومت جدید در افغانستان بر مسائل کلی جهان اسلام (صلح، برادری، همکاری بیشتر با کشورهای مسلمان، و …)

5) پذیرش اتباع افغانستانی که خواستار پناهندگی به خاک ایران هستند،

6) کمک به وضعیت بهداشت مردم و آغاز روند واکسیناسیون سراسری در خاک افغانستان،

7) دعوت از حکومت جدید افغانستان در راستای همکاری و صلح در منطقه آسیای میانه.
 

*کارشناس ارشد روابط بین الملل

310311