حضور ترکیه در افغانستان؛خطری که روسیه و ایران را تهدید می‌کند/هدف اردوغان چیست؟/راهبرد درست،مذاکره با طالبان است؟

به گزارش خبرآنلاین، ایندیپندنت عربی در تحلیلی با عنوان «حضور ترکیه در افغانستان و نگرانی‌های کشورهای همسایه» به ورود مستقیم ترکیه به افغانستان پرداخت و نوشت:

مقامات ایرانی با نگرانی زیاد، اهداف ترکیه از تقویت حضور خود در مرزهای شرقی ایران یعنی افغانستان را دنبال می کنند به ویژه بعد از آن که آنکارا برای برعهده گرفتن مسئولیت امنیت فرودگاه کابل و مدیریت پروازهای بین المللی و تامین امنیت نمایندگی های دیپلماتیک و مقاماتی که به افغانستان سفر می کنند، اعلام آمادگی کرد. این مقامات گمان می کنند اهداف ترکیه از این اقدامات، فراتر از اهداف اعلام شده است به ویژه که تصمیم ترکیه پس از تفاهم رجب طیب اردوغان رئیس جمهور این کشور با همتای آمریکایی اش جو بایدن اتخاذ شد که به عقیده ایران، راه را به روی شکل گیری واقعیت سیاسی متفاوتی بعد از تصمیم آمریکا برای خروج کامل از افغانستان در ابتدای سپتامبر آینده باز می کند.

توافق ترکیه و آمریکا در تعارض با توافق دوحه بین دولت آمریکا و گروه طالبان است که در آن خروج همه نیروها از جمله نیروهای ناتو مورد تاکید قرار گرفته است در حالی که نیروهای ترکیه بخشی از نیروهای ناتو محسوب می شوند. درست به همین علت بود که طالبان اعلام کرد نیروهای ترکیه در افغانستان را نیروهای اشغالگر قلمداد خواهد کرد.

این وبگاه تحلیلی عرب زبان در ادامه یادداشت به زعم خود معتقد است: « ایران، برنامه ترکیه در افغانستان را بخشی از جاه طلبی های آنکارا برای توسعه نفوذ خود در منطقه آسیای میانه و قفقاز می داند. این سیاستی است که اردوغان به منظور تبدیل کردن ترکیه به یک قدرت منطقه ای با جاه طلبی های بین المللی در پیش گرفته است به ویژه در صورتی که بتواند نقش و جایگاه خود را در منطقه راهبردی آسیای میانه که قلب جهان توصیف می شود، تثبیت کند. مقامات ایرانی همچنین نگرانند که مداخله و حضور ترکیه در افغانستان، موجب تشدید کشمکش های قومی و مذهبی در افغانستان شود.»

نویسنده این یادداشت با تاکید بر تبعات حضور ترکیه در افغانستان که نه تنها دامن ایران را می گیرد در ارزیابی خود از سیاست ایران نوشت: «محافل سیاسی در ایران معتقدند ترکیه در یک دهه اخیر به ویژه بعد  از نقش آفرینی در سوریه و لیبی و عراق، به گذرگاه تروریست ها و تندروها برای ورود به عراق و سوریه تبدیل شده و در تقویت نفوذ داعش نیز نقش داشته است. همچنین ترکیه از تروریست ها و تندروهایی که در سوریه حضور داشتند برای حمایت از باکو در جنگ بین ارمنستان و آذربایجان بهره برداری کرد. در نتیجه، این نگرانی وجود دارد که سیطره ترکیه بر فرودگاه کابل، موجب تسهیل روند انتقال تندروها از کشورهای مختلف به داخل افغانستان با هدف تقویت نفوذ امنیتی ترکیه در این کشور شود.»

در ادامه این یادداشت آمده است: «افغانستان در دهه های گذشته برای کشورهایی که به دنبال اشغال و سیطره بر آن بودند بحران ساز بود و در عین حال به سرزمینی برای جذب گروه های مختلف افراط گرا و تندرو و تروریستی تبدیل شد. با توجه به این که مقامات ترکیه به حامی گروه های تروریستی و پناه دادن به آنها متهم هستند، این نگرانی وجود دارد که حضور و نفوذ مستقیم آنان در افغانستان، به تقویت افراط گرایان منجر شود. ترکیه با نفوذ در افغانستان می تواند پایگاه جدیدی برای آنان در افغانستان ایجاد کند و از سوی دیگر، بخش زیادی از گروه های افراطی را از مرزهای خود به ویژه سوریه دور نگه دارد.این گونه تلاش های ترکیه مطلوب سایر بازیگران در صحنه افغانستان و آسیای میانه و قفقاز نیست. ایران و هند و چین و روسیه، حضور ترکیه و گروه های افراطی مورد حمایت آن را منبع تهدید امنیتی برای خود می دانند زیرا حضور این گروه ها در افغانستان و در مرزهای چین و هند و مناطق جنوبی روسیه، تهدیدی برای منافع اقتصادی این کشورها و تهدیدی امنیتی است که ممکن است اردوغان از آن برای تقویت جایگاه خود در صحنه بین المللی و اقتصادی بهره برداری کند.»

ایندیپندنت در ادامه به سیاست روس ها و اهداف مشترک تهران و مسکو اشاره کرد و نوشت: «روسیه که ابتدا تصمیم آمریکا برای خروج از افغانستان را عامل بازگشت خشونت و هرج و مرج به این کشور می دانست، اخیرا تغییر موضع داده و به نوعی از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان حمایت کرده است. این موضع جدید روسیه، ریشه در نقشی دارد که طالبان می تواند برای جلوگیری از گسترش نفوذ داعش در افغانستان ایفا کند چرا که تقویت داعش، دغدغه واقعی مقامات روسیه است که می تواند عمق راهبردی این کشور را تهدید کند.تهران نیز در تعامل با بحران افغانستان و بازگشت طالبان، دغدغه هایی شبیه روسیه دارد. ایران زودهنگام تلاش کرد کانال های گفتگو با طالبان را باز کند و با این گروه در خصوص ساز و کارهای تعامل آن با دولت رسمی افغانستان به تفاهم برسد به طوری که دولت افغانستان دچار فروپاشی نشود. در واقع تهران نگران است تحولات به گونه ای رقم بخورد که به رویارویی بین ایران و گروه طالبان منجر شود که در شرایط بین المللی کنونی ایران، به صلاح این کشور نیست.

تهران و دیگر کشورهای ذیربط در موضوع افغانستان، با شک و نگرانی فراوان به نقش آفرینی ترکیه در این کشور نگاه می کنند به ویژه که این کشورها و در رأس آنها روسیه و ایران، نقش آفرینی غیرشفاف آنکارا را در بحران های خاورمیانه تجربه کرده اند. آنکارا، در برابر تلاش های تهران و مسکو برای حرکت سریع به سمت حل سیاسی بحران سوریه مانع تراشی کرده است و احتمالا آماده می شود با توجه به نتایج گفتگوهای آمریکا و ایران، نقشی منفی در آینده عراق ایفا کند. 

310 310