جنگ در فوتبال اروپا؛ کودتای قدرت‌ها علیه یوفا

حسین خلیلی: از دیروز این نقل قول سال 2009 آرسن ونگر، سرمربی سابق آرسنال در فضای مجازی دست به دست می‌شود: احتمالا تا 10 سال دیگر، تیم‌های ثروتمند اروپا لیگ جدیدی را تشکیل می‌دهند زیرا آنها بر این باورند که درآمدهای یوفا برای آنها کافی نیست.

شروع جنجال

یکشنبه شب بود که یک خبر به سرعت در صدر رسانه‌های ورزشی دنیا قرار گرفت. 12 تیم سرشناس اروپایی از سه کشور تصمیم گرفتند از ساختار یوفا خارج شده و مسابقات تازه ای با نام سوپرلیگ اروپا را راه اندازی کنند. در حالی که این خبر در کش و قوس تایید و تکذیب بود، یک بیانیه رسمی از سوی این 12 تیم به همه چیز شکل رسمی و جدی داد. آرسنال، منچستر یونایتد، لیورپول، تاتنهام، چلسی و منچستر سیتی از انگلیس، آث میلان، اینترمیلان و یوونتوس تورین از ایتالیا، رئال مادرید، بارسلونا و اتلتیکو مادرید از اسپانیا تیم‌هایی هستند که آماده حضور در این رقابت‌ها هستند.

این بیانیه در چند جمله کوتاه، همه چیز را مشخص کرد: امروز دوازده باشگاه معتبر فوتبال اروپا گرد هم آمده‌اند تا اعلام کنند که با تأسیس یک رقابت جدید میان‌هفتگی به نام سوپر لیگ، تحت مدیریت باشگاه‌های موسس آن موافقت کرده‌اند. به نظر می رسد مدیران رئال و یووه بیشترین نقش را در شکل‌گیری  این مسابقات داشته‌اند زیرا  فلورنتینو پرز (رئیس رئال مادرید) به عنوان مدیرعامل، آندره آنیلی (مدیر عامل یوونتوس) و جوئل گلیزر (معاون مدیر عامل منچستر یونایتد) به عنوان معاون مدیر عامل این ساختار جدید هستند.

ساختار سوپرلیگ

۱۲ باشگاه موسس انتظار دارند سه باشگاه دیگر به حلقه آنها بپیوندند. این ۱۵ تیم به همراه ۵ تیم دیگر که به دلیل موفقیت‌هایشان در فصل قبل صعود می کنند،  در سوپرلیگ خواهند بود. آغاز سوپرلیگ از ماه آگوست در دو گروه ده تیمی که دو دیدار رفت و برگشت در خانه خود و خانه حریف برگزار خواهند کرد و سه تیم برتر در هر گروه مستقیما به یک چهارم نهایی صعود می‌کنند. تیم های چهارم و پنجم دو گروه در دو بازی پلی آف رفت و برگشت تکلیف دو جایگاه باقیمانده در یک چهارم نهایی را روشن خواهند کرد. ساختار دو بازی رفت و برگشت حذفی برای رسیدن به فینال در پایان ماه می خواهد بود و فینال نیز در قالب یک مسابقه در زمینی بی طرف برگزار می‌گردد.

دلیلی که این 12 کشور برای برگزاری چنین جامی اعلام کرده‌اند، تخصیص منابع ناکافی از سوی یوفا به این تیم‌ها است. در لیگ قهرمانان اروپا هر تیمی که بتواند به قهرمانی برسد، در مجموع رقمی حدود 72 میلیون یورو به عنوان جایزه دریافت می‌کند. این در حالی است که در ساختار سوپرلیگ اروپا، به هر تیمی که وارد شود حدود 450 میلیون یورو داده می‌شود. همچنین قرار است به این تیم‌ها برای جبران خسارات ناشی از همه‌گیری کرونا، رقمی نزدیک به سه میلیارد دلار داده شود.

غایبان سرشناس

در بین 12 تیمی که این لیگ را تشکیل داده‌اند، حضور چند تیم سرشناس از دو کشور آلمان و فرانسه کمی غیر منتظره است. بایرن مونیخ و دورتموند از آلمان و پاری‌سن ژرمن فرانسه مهمترین غایبان این لیست هستند. در این میان هانس یوآخیم واتسکه، رییس باشگاه دورتموند اعلام کرد که هر دو تیم بایرن مونیخ و دورتموند پیوستن به سوپرلیگ اروپا را رد کرده‌اند و همچنان در چمپیونزلیگ رقابت خواهند کرد.

در مورد پاری‌سن ژرمن هم گفته می شود که در سطوح بالای این باشگاه این باور وجود دارد که پیوستن به سوپرلیگ، بی احترامی به ارکان فوتبال خواهد بود. پاریسی‌ها معتقدند که رقابت های اروپایی نباید محدود به ثروتمندترین باشگاه های این قاره باشد و باشگاه های کوچکتری مثل آتالانتا، آژاکس و یا لستر هم باید بتوانند شانس خود را امتحان کنند.

در این میان گفته می‌شد که پورتو به دلیل عملکرد موفق در این فصل از UCL ، یکی از آن تیم‌هایی است که ممکن است به آن 12 تیم اضافه شود. اما چند ساعت بعد، پینتو داکوستا، رییس این باشگاه پرتغالی اعلام کرد که این باشگاه پیوستن به سوپرلیگ اروپا را نپذیرفته و عضوی از این لیگ نخواهد شد.

اقدام جدایی طلبانه

در حالی که رسانه‌ها و تمام ارکان فوتبال در حال انتقاد از شکل‌گیری چنین جامی بودند، خود آن تیم‌ها دست به اقداماتی زدند که در نوع خودش بسیار عجیب بود. دو باشگاه انگلیسی چلسی و آرسنال زودتر از همه خروج خود را اتحادیه باشگاه‌های اروپا اعلام کردند. آندره آ آنیلی، رییس باشگاه یوونتوس هم که ریاست اتحادیه باشگاه های اروپا را بر عهده داشت از سمت خود کناره گیری کرد.

این کار را بعد از آن رنگ و بوی جدایی طلبی به خودش می‌گیرد که بدانیم هر باشگاه حرفه‌ای زیر مجموعه یوفا برای شرکت در مسابقات اروپایی و لیگ داخلی کشور خودش حتما باید عضو این اتحادیه باشد. در حال حاضر مثلا کناره‌گیری چلسی و آرسنال از اتحادیه باشگاه‌های فوتبال اروپا، به معنی انصراف این دو تیم از ادامه پرمیرلیگ و چمپیونزلیگ خواهد بود.

همه علیه 12

اعلام این خبر کافی بود تا تمام ارکان رسمی دنیای فوتبال نسبت به آن واکنش منفی و تند بگیرند. فیفا به عنوان رسمی‌ترین و بالاترین نهاد فوتبالی با این لیگ مخالفت کرد و آن را در تضاد با روح فوتبال دانست. یوفا نیز در بیانیه‌ای مشترک با لیگ‌های اسپانیا، انگلیس و ایتالیا و همچنین فدراسیون‌های فوتبال گفت: اگر این اتفاق رخ دهد، یک بار دیگر تکرار ‌می‌کنیم که یوفا، اتحادیه فوتبال انگلیس، لیگ برتر، سری A، فدراسیون فوتبال اسپانیا و ایتالیا و حتی فیفا و تمام انجمن‌های زیر مجموعه ما برای متوقف کردن این ایده متحد خواهیم شد.

در این بین اخبار و شایعاتی در فضای مجازی منتشر شد که نشان داد این موضوع در صورت اجرایی شدن، تبعات زیادی خواهد داشت. برخی اعلام کردند که از حضور این 12 تیم در لیگ‌های داخلی‌شان ممانعت به عمل می‌آید. حتی برخی پا را فراتر گذاشته و گفتند فیفا در صورت نهایی شدن این طرح، از حضور بازیکنان این تیم‌ها در تیم‌های ملی شان جلوگیری می‌کند. حتی براساس برخی اخبار، پای سیاست‌مداران هم به این ماجرا باز شده است. با توجه به اینکه گفته می‌شود بانک آمریکایی جی پی مورگان اسپانسر اصلی سوپرلیگ خواهد بود، جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده تهدید کرد که بانک‌ها و موسسات آمریکایی دخیل در این ماجرا را تحریم خواهد کرد.

در بحبوحه این اتفاقات، یوفا روز گذشته جلسه‌ای برگزار کرد که مفاد اصلی آن ساختار جدید لیگ قهرمانان از سال 2024 بود. آنطور که رسانه‌ها اعلام کردند، لیگ جدید به شیوه Swiss Model و با حضور 36 تیم برگزار می‌شود. هدف یوفا از این برنامه رضایت باشگاه های ثروتمند یوفا و جلوگیری از عملی شدن ایده سوپرلیگ اروپا است.
بر این اساس، در دور اول هر تیم با 10 تیم دیگر بازی خواهد داشت که 5 بازی در خانه و 5 بازی خارج خانه خواهد داشت. در ادامه 8 تیم اول جدول 36 تیمی به مرحله یک هشتم نهایی صعود می‌کنند. رتبه های نهم تا بیست و چهارم هم وارد پلی آف شده و 8 تیم از بین آنها به مرحله بعدی صعود میکنند.

در مرحله بعدی 16 تیم حضور خواهند داشت و بقیه مسابقات دقیقا مثل ساختار یک هشتم نهایی چمپیونزلیگ به بعد برگزار می‌شود. با این فرمت جدید هر تیم در مرحله گروهی به جای 6 بازی 10 بازی خواهد داشت و کل بازی ها از 125 به 225 بازی می‌رسد.

258 41